Het is een poging van de regering om de Catalaanse crisis in te perken. ‘Als de Catalanen een fiscaal pact vragen, zijn we klaar om dat te bespreken’, zo zei een hooggeplaatste bron in The Guardian. Men verwijst naar het systeem van Baskenland en Navarra. Die regio’s innen hun eigen belastingen. Vervolgens komen de regionale overheden elke vijf jaar samen met de centrale overheid om te onderhandelen hoeveel de regio’s moeten bijdragen aan defensie en buitenlands beleid.
In 2012 werd door de toenmalige premier van Catalonië, Artur Mas al om een fiscaal pact verzocht. Dit werd echter door de overheid in Madrid geblokkeerd uit angst voor verdere instabiliteit in een periode waarin Spanje in een hevige financiële en economische crisis verkeerde.
Niet alleen zou er gesproken kunnen worden over meer fiscale ruimte voor Catalonië. Ook is er een commissie opgericht met vertegenwoordiging uit verschillende politieke partijen, die zich gaan buigen over een potentiële grondwetsherziening. Rajoy kondigde vorige maand al aan dat de grondwet wel herovrmd kan worden maar ‘enkel op basis van de juiste spelregels’.
Op dit moment zitten acht voormalige Catalaanse ministers gevangen in afwachting van het gerechtelijke onderzoek in verband met het illegaal georganiseerde referendum van 1 oktober. De voormalige regionale premier Carles Puigdemont en vier ministers vluchtten naar België. Hier wachten zij op dit moment de uitspraak van het Belgisch parket af over hun mogelijke uitlevering aan Spanje.