Op slechts 12 kilometer van de Puerta del Sol in Madrid, het centrale plein van de Spaanse hoofdstad, leven 44 gezinnen (voornamelijk Roma) zonder water of licht en omgeven van drugs en criminaliteit. Dat is de realiteit in El Gallinero (Het Kippenhok), de grootste sloppenwijk van Europa. Maar volgens Manuela Carmena, de burgemeester van Madrid, wordt deze buurt dit jaar eindelijk ontruimd, zo meldde de Spaanse site 20Minutos afgelopen maandag.
De ontmanteling van de wijk kan worden gerealiseerd omdat alle bewoners verspreid over de stad andere huisvesting krijgen. Hierover hebben het gemeentebestuur van de stad en het bestuur van de autonome regio Madrid op 9 juli een akkoord gesloten. De kosten van deze operatie worden door beide partijen gedeeld.
El Gallinero
De buurt El Gallinero is ontstaan nadat de eerste Roemeense nederzetting in Madrid, de Malmea in het district Fuencarral, in 1999 werd ontruimd. In de huidige nederzetting, leefden toen nog zo’n 500 mensen in onmenselijke omstandigheden. Vandaag de dag zijn het er veel minder. Volgens de telling van het bureau voor sociale huisvesting van de regio Madrid uit december 2017 gaat het om 184 Roma, van wie 103 minderjarig.
Samenwerkende overheden
In de kerk van de wijk is een provisorisch perscentrum ingericht waar de burgemeester en de voorzitter hun plannen voor het akkoord, waarin nog enkele losse eindjes ontbreken, onlangs hebben toegelicht. De voorzitter van de autonome regio, Ángel Garrido, heeft aangegeven dat de wijk en de levensomstandigheden daar niet langer houdbaar zijn en vestigde de nadruk op de gezamenlijke inzet van de overheden voor degenen ‘die het moeilijk hebben’. De burgemeester van Madrid heeft de betrokken bewoners erop gewezen dat zij de regels van de stad en de samenleving moeten accepteren en dat ze zich vooral moeten inzetten voor het onderwijs van hun kinderen. “Uw kinderen en kleinkinderen kunnen veel bereiken, maar daarvoor moet er worden ingezet op burgerschap, samenleving en onderwijs”, zo sprak zij de mensen toe.
Proces van herhuisvesting
Het aantal bewoners van El Gallinero is in de loop der jaren afgenomen omdat een deel van hen naar familie elders in Europa is gegaan. Uiteindelijk zijn er 184 bewoners overgebleven, waarvan de meesten minderjarig zijn. Omdat de ontruiming afhangt van de omstandigheden van elk gezin, verloopt die niet uniform. Tientallen gezinnen zijn al gereed om in de aangewezen huurwoningen te gaan leven. Zij hebben een traject voor integratie en sociale vaardigheden gevolgd en kunnen de kosten voor de woningen dragen.
Elf andere gezinnen zijn echter nog niet zover omdat ze niet over voldoende inkomsten beschikken. Zij worden gehuisvest in gedeelde woningen, beheerd door de non-profitorganisatie ACCEM, waar ze begeleiding krijgen van onder andere de autonome regio, de gemeente en het Rode Kruis. Verder is er nog één bewoner op leeftijd die wellicht naar het land van afkomst kan terugkeren. Hierover wordt nog gesproken met het Roemeense consulaat, omdat de Roemeense sociale dienstverlening dan zou moeten zorgdragen voor sociale ondersteuning en een woning.
Volgens bronnen uit de gemeente duurt de ontmanteling tot eind augustus of begin september van dit jaar, zodat kinderen het schooljaar op hun nieuwe school kunnen starten. Als de sloppenwijk eenmaal is ontmanteld wordt het terrein opgeknapt en vrijgegeven aan de natuur.
Racisme
20Minutos sprak met Samuel, een mediator die vroeger in El Gallinero heeft gewoond. Hij adviseert iedereen die dat kan om te studeren. Tegelijk vreest hij dat er overal buiten de wijk sprake zal zijn van racisme. Tegen mensen die protesteren tegen de komst van de zigeuners in hun buurt, wil hij daarom zeggen dat ze niet moeten vergeten dat het gaat om mensen en geen ‘beesten’. Een andere mediator is Alina, moeder van vier kinderen, sinds 2009 woonachtig in de wijk. Zij wil andere mensen die hetzelfde proces doorlopen helpen om op een positieve manier de veranderingen het hoofd te bieden. Volgens haar is bemiddeling de sleutel tot succes voor het creëren van een diverse stad.