Volgens de autoriteiten was het jihadistennetwerk binnen de gevangenissen actief om mede-gevangenen te radicaliseren in een poging een jihadistisch front vanuit de gevangenis op te zetten. Diverse gevangenen zouden binnenkort weer op vrije voeten zijn en vormden zodoende een potentieel gevaar voor de nationale veiligheid.
Volgens de minister worden 25 gevangenen ervan beschuldigd ‘deel uit te maken van een groep die verwantschap vertoont met de Islamistische Staat (IS), en is toegewijd aan het radicaliseren van andere gevangenen’. Het onderzoek richtte zich in het begin op een gevangene in een specifieke gevangenis, maar breidde zich al snel uit tot 17 detentiecentra. Dat aantal maakt 55% uit van het totaal aantal gevangenissen in Spanje waar aan terrorisme gelinkte jihadisten worden vastgehouden.
Volgens bronnen bij het Ministerie van Binnelandse Zaken was er nog geen sprake van ‘een concreet plan’ voor een aanslag. Wel is het netwerk in staat geweest een ‘strijdlustige mindset te creëren ten opzichte van gevangenismedewerkers en beveiligers’. ‘Het bestaan van deze groep wordt gezien als een potentieel veiligheidsrisico, met name gezien het feit dat diverse van de bij het netwerk betrokken gevangenen binnenkort vrijgelaten zouden worden”, aldus het ministerie.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat diverse criminelen in gevangenissen radicaliseren tot jihadist. Volgens een onderzoek uit 2016 zou ruim de helft van de buitenlandse strijders in Europa een strafblad bezitten en 27% bleek binnen detentiecentra geradicaliseerd te zijn. Ook de Verenigde Naties (VN) heeft gewaarschuwd voor de verhoogde bedreiging van gevangenissen die dienen als ‘incubatoren van terrorisme en gewelddadig extremisme’.
Volgens Grande-Marlaska gaat het om de eerste operatie van deze soort binnen Europa. Hiervoor werkten wetshandhavingsinstanties samen met diegenen die de gevangenisfaciliteiten in het land beheren.