Dit blijkt uit een rapport van de OECD, de internationale organisatie voor economische ontwikkeling en samenwerking. In theorie en op basis van de wet zou het Spaanse publieke onderwijssysteem gelijke kansen moeten bieden aan iedereen ongeacht afkomst of financiële situatie. Maar is dat in de praktijk wel zo? Uit dit rapport blijkt van niet.
PISA
Kinderen zoals in bovenstaand voorbeeld raken achter en bereiken niet het basisniveau op het gebied van rekenen, lezen of wetenschap. Dit is eerder al gebleken uit de resultaten van het internationale onderzoek naar het onderwijsniveau in 64 landen PISA, gericht op leerlingen van 15 jaar.
Economische achterstand
Kinderen die uit een situatie van sociaal economische achterstand komen hebben drie keer meer kans om laag te presteren op hun middelbare school. Leerlingen die naar ‘concertados’ gaan, scholen die gedeeltelijk particulier gefinancierd worden en gedeeltelijk via de staat, hebben 33 procent minder kans op het behalen van slechte resultaten dan kinderen die naar publieke scholen gaan.
Vroegtijdig verlaten school
De OECD benadrukt in het rapport dat een laag rendement op school een grotere kans met zich meebrengt op het vroegtijdig verlaten van die school of eerder stoppen met studeren, zodat de betreffende leerlingen later minder kans hebben op het vinden van een goede baan.
Van groot belang
Politici, docenten, ouders en leerlingen zelf spelen een belangrijke rol in dit opzicht. Als namelijk een groot deel van de bevolking het ontbreekt aan kennis en bepaalde benodigde vaardigheden, gaat dit op langere termijn de economische groei in een land nadelig beïnvloeden.
Verschil tussen scholen
De onderzoekers schatten dat als alle leerlingen van 15 jaar op zijn minst het niveau 2 van de PISA test halen, het Spaanse bruto binnenlands product (BBP) in 2095 met 15 procent gegroeid zal zijn. In Spanje is echter de kans op een laag rendement op school 2,6 keer groter onder leerlingen die niet naar sociaal economisch bevoordeelde scholen gaan, zoals privé-scholen of semi-particuliere instellingen.
Groot verschil
In het rapport staat verder dat 40 procent van de leerlingen afkomstig uit arme gezinnen in Spanje laag scoorden op wiskunde en rekenvaardigheden in 2012. Terwijl uit de groep leerlingen die uit gezinnen komen die sociaal-economisch gezien er beter voorstaan, slechts 8 procent het basisniveau niet haalt.
Slechtst scorend
In Spanje lopen meisjes meer kans om slecht te scoren op rekenvaardigheden. Net als leerlingen uit arme gezinnen en leerlingen uit immigrantengezinnen, en leerlingen die niet naar een kinderopvang zijn geweest voordat ze aan de kleuterschool begonnen.
Best scorend
De best scorende leerlingen zijn die uit niet-immigranten-gezinnen die het sociaal-economisch gemiddeld tot goed doen, waar thuis dezelfde taal wordt gesproken als op school, waar twee ouders aanwezig zijn, die wonen in een stad en die minstens één jaar naar een kinderdagverblijf zijn geweest.
Oplossingen
Voorgestelde mogelijke oplossingen zijn om de kinderen uit kansarmere gezinnen meer middelen te bieden hun prestaties te verbeteren. Meer steun en bijles verzorgen op de scholen zelf, het eerder identificeren van de leerlingen uit de risicogroepen en die zo vroeg mogelijk extra begeleiden. Ook zou de toegang tot kinderdagverblijven en crèches voor iedereen even toegankelijk moeten worden gemaakt. Nu houden mensen die weinig geld hebben hun kinderen thuis, tot ze naar de gesubsidieerde publieke kleuterschool kunnem.
Stoppen met bezuinigen op onderwijs
In plaats van bezuinigen op aanvullend onderwijs en op het budget voor het verminderen van de ongelijkheid binnen het onderwijs, zou de regering daar veel zwaarder op moeten inzetten met het samenstellen van de onderwijsbegroting.