Spanje zit nu ruim 8 maanden zonder regering. Na twee verkiezingsrondes, een op 20 december 2015 en een op 26 juli jl. won geen enkele patij een absolute meerderheid. Rajoy won met zijn PP de verkiezingen, maar had andere partijen nodig om het land echt te kunnen besturen.
Ondanks dat de partijleider van de liberale partij Ciudadanos in zijn verkiezingscampagne volhield tegen een nieuwe regering met Rajoy te zijn, sloot hij zondag wel een akkoord met de Partido Popular. Volgens Albert Rivera kwamen 100 van de 150 daarin opgenomen maatregelen overeen met die in het akkoord dat hij in het voorjaar sloot met de sociaaldemocraten. Toen deed Pedro Sánchez een gooi naar het premier-schap. Hij kreeg echter geen steun van de PP.
Albert Rivera is nu bijgedraaid en vindt dat Spanje een regering nodig heeft. Hij lijkt daarin gesteund te worden door de algemene opinie en veel nationale en internationale kranten die daar blijk van geven in hun hoofdredactionele commentaren. Vanuit diverse hoeken lijkt de druk op Pedro Sánchez voor onthouding tijdens het vertrouwensdebat opgevoerd te worden. Sánchez zou kunnen volstaan met onthouding.
Financial Times
Volgens de Financial Times heeft ‘Spanje’s politieke stagnatie veel te lang geduurd. De nee-positie his incoherent en Sánchez lijkt geen realistisch beeld te hebben bij het vormen van een regering. De economie doet het dan wel goed, maar Spanje was wel afwezig bij grote debatten die de Europese politieke agenda vormen. Het verlies aan invloed van Madrid is tastbaar en het kan nog slechter worden. Tenzij de blokkade wordt opgeheven. Zonder regering kan namelijk ook de begroting voor 2017 niet doo het parlement. Een betere optie voor de PSOE is zich van een stem te onthouden. De stagnatie duurt nu te lang. Aan Sánchez nu de keus om die op te heffen, aldus schrijft de Britse krant.
El País
Ook de Spaanse van huis uit meer linkse dan rechtse krant El País is van mening dat het akkoord tussen PP en Ciudadanos goed genoeg is om de basis te vormen voor een nieuwe regering. Het houden van de derde verkiezingen op rij zou een ongekende ramp betekenen voor Spanje. De krant noemt de houding van de PSOE-leider incoherent , zwak en beschuldigt Sánchez van gebrek aan perspectief. Sánchez blokkeert namelijk een nieuwe rechts-liberale regering, maar hij weigert ook gesprekken aan te gaan met Podemos, de andere grote kracht op links.
El Mundo
De meer conservatieve krant El Mundo is van mening dat de PSOE tegen de 150 maatregelen in het akkoord tussen PP en Ciudadanos geen nee kan zeggen. De deal is het waard om als basis voor een regering te dienen. Met name omdat Rivera aangaf dat 100 van de 150 maatregelen overeenkomen met die in het akkoord dat hij in de lente sloot met de PSOE. In het voorjaar dacht de PSOE nog aan een belangrijke vooruitgang voor Spanje en nu is de partij daar tegen. Het is volgens de krant niet geloofwaardig om het akkoord als ‘doorlopend en conservatief’ te bestempelen. De bal is nu in handen van de PSOE, die verantwoordelijkheid moet tonen jegens de kiezers.
ABC
De rechtse krant ABC noemt de PSOE een nationaal probleem. De sociaaldemocraten tonen een ‘betreurenswaardig gebrek aan verantwoordelijkheid’ met een ‘armoedige visie op hoe het beste uit de nieuwe politieke situatie is te halen’. Op basis waarvan eigenlijk? Vraagt de krant zich af om vervolgens zelf met twee antwoorden te komen: 1: de partij wil aan de macht komen, ongeacht de manier waarop en 2: de partij wil voorkomen dat de PP opnieuw een regering vormt. Dit terwijl volgens ABC de PSOE nu meer invloed dan ooit kan uitoefenen als leidende oppositiepartij.
Geheel overbodig
Sánchez en Rajoy hadden maandag nog een gesprek. Dit duurde maar 30 minuten en Sánchez zei na afloop dat de meeting ‘geheel overbodig’ was. Hij benadrukte dat ‘de volledige verantwoordelijkheid voor het falen tijdens een vertrouwensstemming ligt bij Rajoy en de PP’. De PSOE vertegenwoordigt miljoenen Spanjaarden en 85 parlementsleden zullen ‘nee’ stemmen, omdat ze geen vertrouwen hebben in Rajoy.
Schuld
Sánchez ging door met de opmerking dat Rajoy slechts de schuld bij de PSOE wil leggen, terwijl het volledig aan de partij en de waarnemend premier zelf te wijten is dat er onvoldoende steun is. ‘Als we al redenen hadden om tegen PP te stemmen hebben we er met het akkoord tussen de PP en Ciudadanos alleen nog maar meer.
Geen haast
Het lijkt er volgens politiek analisten op dat de PSOE geen haast heeft omdat op 25 september de regionale verkiezingen in Galicië en het Baskenland plaatsvinden. De kans is aanwezig volgens peilingen dat deze in het nadeel van de PP zullen uitvallen.
Eenvoudige meerderheid
Als Rajoy dinsdagmiddag verliest, dan heeft hij vrijdag een tweede en grotere kans. Dan is geen absolute meerderheid meer vereist. Hij heeft dan slechts een eenvoudige meerderheid nodig. Dat wil zeggen meer stemmen voor dan tegen nodig.Echter dat wordt ook moeilijk. Met Ciudadanos en de Canarische Coalitie komt de partij uit op 170 zetels, terwijl er 176 nodig zijn.
Uit diverse peilingen blijkt dat de Spanjaarden liever een regering onder leiding van Rajoy hebben dan dat ze opnieuw naar de stembus gaan. Mocht dat wel de uitkomst van dit alles zijn, dan zullen de verkiezingen naar alle waarschijnlijkheid op 25 december plaatsvinden.