Een keizerarend ligt op een brancard in de operatiekamer van het wildlife-dierenziekenhuis Grefa in Majadahonda. Het dier krijgt antibiotica en een van zijn vleugels wordt gespalkt. Deze arend is er een van de 6000 die ieder jaar bij Grefa binnen worden gebracht. De meeste vogels zijn gewond geraakt door een aanrijding of ze zijn geëlektrocuteerd door een van de 25 duizend hoogspanningslijnen die er in Spanje zijn.
Keizerarend en havikarend
Naar schatting van het Plataforma SOS Tendidos Eléctricos (Platform SOS Hoogspanningslijnen) zijn er in de afgelopen vijftien jaar meer dan 200 havikarenden en meer dan 120 keizerarenden geëlektrocuteerd. Alleen al in 2017 zijn er 192 vogels van diverse soorten het slachtoffer geworden van de hoogspanningslijnen.
Niet voldoende maatregelen
De maatregelen van de overheid die tien jaar geleden werden getroffen om de vogels te beschermen tegen het gevaar van het elektriciteitsnet hebben volgens de ecologen van het Platform niet overal geholpen. Volgens hen voldoen alleen de autonome regio’s Catalonië, Castilië-León, Castilië La Mancha, Extremadura en Andalusië aan de gestelde regelgeving.
Fauna dichtbij de stad
De vogels die het vaakst geëlektrocuteerd worden zijn de Spaanse keizerarend, de monniksgier, de valk en de oehoe. Deze laatste heeft ongelukkigerwijs zijn belangrijkste jachtgebied nabij de hoogspanningslijnen van Majadahonda. Hier zijn de elektriciteitsinstallaties niet voorzien van signalerende plastic stroken en rode spiralen om de vogels af te schrikken. “Je zou kunnen denken dat zo dichtbij de grote stad geen biodiversiteit bestaat, maar dat klopt niet. Hier dichtbij is een natuurpark en voor de dieren is er geen bescherming”, zegt Juan José Iglesias, woordvoerder van SOS Tendidos Eléctricos. “In het gebied van Majadahonda raken veel arenden ernstig gewond. Momenteel zijn er 420 broedparen van de Spaanse keizerarend in het gebied. Zonder de elektriciteitsbekabeling zou deze populatie veel groter zijn. Ze kiezen voor een ander, veiliger leefgebied, maar dat komt niet overeen met hun natuurlijke habitat”, voegt hij eraan toe.
Brand
“De meeste vogels die tegen de bekabeling vliegen gaan direct dood. Als ze het al overleven zijn ze zwaargewond aan hun vleugels waardoor ze niet meer kunnen vliegen. Sommige vogels vallen brandend op de grond waardoor zelfs nog een brand kan ontstaan”, zegt Nicolas López van de NGO SEO/Birdlife.
Niet meer terug naar de natuur
In de dierenkliniek Grefa kijken twee keizerarenden, een paar steenarenden en een rode wouw met een gespalkte vleugel door een ruit naar de bezoekers. Een havikarend, een bedreigde vogelsoort met nog maar één broedpaar in de regio Madrid, probeert in een boom van tak naar tak te vliegen, maar het lukt hem niet omdat hij nog maar een vleugel heeft. Dit is de afdeling van de vogels met een amputatie of ander onomkeerbaar letsel als gevolg van een aanrijding of een botsing met de hoogspanningslijnen. Door de verbranding ontstaat er necrose van de vleugels die met antibiotica en ontstekingsremmers wordt behandeld. Ondanks de behandeling zijn de gevolgen vaak zo groot dat de dieren niet meer in de natuur kunnen overleven.
Oplossing
Hoogspanningslijnen onder de grond zou een oplossing voor de dieren zijn. Dat is echter een te dure optie die bovendien gevolgen heeft voor de natuurlijk habitat omdat er dan in de grond moet worden geboord. Een andere oplossing zou zijn om de kabels veiliger te maken, met meer isolatie, kabels op verschillende hoogtes en in meer afgelegen gebieden. Geïsoleerde siliconenkabels zijn inmiddels al ontwikkeld en worden getest in Zaragoza, Salamanca en in het Nationaal Natuurpark Doñada. Bij de toegangsweg naar Valdemorillo, bij Madrid, staan ook ‘duurzame’ elektriciteitsmasten: ze zijn voorzien van neopreen materiaal waardoor de vogels bij regen of veel wind de kabels goed kunnen zien.