Het is zeker niet “typisch Spaans” dat een regering onprettige maatregelen liever na, dan voor verkiezingen bekend maakt. Misschien is die indruk gewekt omdat het in Spanje wat openlijker gebeurt en iedereen daar begrip voor schijnt te hebben. De Andalusische kiezers laat het in elk geval koud.
Maat vol
Na 30 jaar socialisme is de maat vol in het zuiden van Spanje, zo schijnt het en moet het roer maar eens om. De Partido Popular, met Javier Arenas als presidentskandidaat, is zo goed als zeker al winnaar.
Onder meer een reden dat Arenas de uitnodiging van de TV zender Canal Sur afwees om op 12 maart voor een debat te verschijnen met de regerend president José Antonio Griñan (PSOE) en IU-voorman Diego Valderas. Men moet voorzichtig zijn, als men aan de winnende hand is.
Blauw oog
Voorzichtigheid is geboden nu de Spaanse regeringsleider, Mariano Rajoy (PP), dezer dagen met een blauw oog uit Brussel is teruggekomen.
Eenzijdig had Spanje bepaald dat het begrotingstekort voor 2012 niet onder 5.8% van het bruto nationale product (bnp) zou uitkomen. De schuld daarvoor lag bij de regering Zapatero (PSOE), die in december 2011 het veld ruimde.
Om zijn bezuiningsplannen door te zetten, rekende Rajoy op medewerking van de Europese Commissie. Hij kreeg die medewerking op voorwaarde 0.5% extra bezuinigingen op de, op 30 maart aanstaande te presenteren, staatsbegroting toe te voegen.
Vraag is, waar de daaraan verbonden 35 miljoen euro vandaan moet komen. Geen wonder, dat politici daarover liever zwijgen aan de vooravond van verkiezingen.
Belastingverhogingen
Een accijnsverhoging op dieselolie en een verdere verhoging van de belasting op toegevoegde waarde (IVA, nu 18%) zaten al in de pen. Het zal daarom niemand verwonderen, wanneer deze intenties direct na de Andalusische verkiezingen in daden worden omgezet.
Hoe en waar meer bezuinigd zal worden, laat zich natuurlijk raden. Belastingverhogingen voor de één zijn immers altijd bezuinigingen voor de ander.
Daarmee begeeft Spanje zich zonder twijfel weer een paar voetstappen dichter naar de rand van de economische afgrond.
Verwaarloosbaar
Wat van de genoemde belastingverhogingen verwacht kan worden is helaas verwaarloosbaar. Er wordt zoveel minder auto gereden, dat tolweg-beheerders bij de regering moeten aankloppen omdat zij hun vaste kosten niet meer kunnen dekken en daarom tegen verliezen aankijken.
De Spaanse winkelstand klaagt steen en been over uitblijvende kooplust van de burgers. Economische deskundigen voorspellen daarenboven een krimp van de economie met liefst -2.2% voor dit jaar als de PP doorgaat met Noord-Europese bezuinigingen en erin slaagt meer macht naar zich toe te trekken en deze te centraliseren in Madrid.
‘Gehannes’
Typisch Spaans is de verpolitiseerde discussie. Alfredo Pérez Rubalcaba (PSOE), de leider van de oppositie, bekritiseerde het voornemen van Mariano Rajoy (PP) om pas op 30 maart aanstaande zijn bezuiningsplannen te ontvouwen.
Hij vond het hele gedoe van deze regering maar “gehannes”. Vraag is wie van beiden een geldig voorstel kan aanbrengen om de in tijd onafzienbare crises van Spanje afdoend het hoofd te bieden?
Waar gaat het om?
Het gaat niet enkel om de Europese financiële crisis, een budgettaire crisis, maar ook om een volkomen in zichzelf vastgelopen Spaanse arbeidsmarkt, een te dure industrie, gebrek aan innovatie, een krimpende en tegelijk verouderende bevolking.
Een dure bureaucratie, nepotisme, te hoge belastingen, matig tot slecht onderwijs, te hoge gezondheidskosten en tenslotte een torenhoge werkloosheid. Die bedraagt in Andalusië nu reeds boven 30%. Iets waaraan Javier Arenas wat zou willen gaan doen.
Javier Arenas
Hij is stellig een competente kandidaat: een jurist met grote bestuurlijke ervaring, die van 1996 tot 1999 in de regering Aznar minister voor werkgelegenheid was.
Die ervaring kan hij gebruiken als hij uit moet leggen, waarom verdere dalingen van de bestedingsruimte van burgers door ‘bezuinigingen’ van zijn regering niet hebben geleid tot meer productie, wat zich gewoonlijk vertaalt in meer werkgelegenheid.
We zullen tot 30 maart moeten wachten of dit scenario werkelijkheid wordt.