Het referendum was namelijk al door het Spaanse Constitutioneel Hof onwettig verklaard. Het oordeel volgt op de aanklacht van 14 Catalanen die gewond raakten toen zij hun stem wilden uitbrengen in een middelbare school van San Joan de la Vilatorrada. Ze eisen dat de agenten van de Guardia Civil die op die dag optraden zich identificeren.
Volgens het oordeel van de rechter ’traden de agenten excessief op en sloegen en duwden burgers zonder duidelijk doel en dit ontbreken van proportionaliteit heeft het imago van de instellingen in gevaar gebracht’. Dit alles terwijl men wist dat ‘de ondervraging ‘geen juridische geldigheid had’. De rechtbank noemt in het oordeel voorbeelden van plekken waar men wel heeft kunnen stemmen zonder dat de politie daarbij aanwezig was.
De rechter zegt verder nog over het laatste referendum dat op andere plekken in Catalonië mensen ‘gewoon zonder aanwezigheid van de politie hebben kunnen stemmen’ en dat ‘de resultaten van die stemming zijn getoond zonder enige juridische consequentie’.
‘De leidinggevenden bij de politie hadden in kunnen schatten dat het zeer waarschijnlijk zou zijn dat ze door dit bevel op te volgen burgers zouden kunnen verwonden, zoals ook is gebeurd’, schrijft de rechter ook nog. De uitspraak betreft de gebeurtenissen in de middelbare school Quercus de San Joan de la Vilatorrada. Hier vielen op de dag van het referendum 14 gewonden als gevolg van het politieoptreden.
Het oordeel werd ondertekend door drie rechters, waaronder volgens de krant Vozpopuli ook een rechter die in 2014 het manifest ‘Manifesto de jueces por el derecho a decidir’ (manifest van rechters voor het recht op te beslissen) ondertekende samen met 30 collega’s uit Catalonië, als voorstander voor het referendum over onafhankelijkheid op 9 november dat jaar.