Omdat vlinders heel gevoelig zijn voor veranderingen in het klimaat, het grondgebruik en de komst van vijandige diersoorten, zijn ze uitermate geschikt als meetinstrument voor de effecten van de veranderende leefomstandigheden in het park.
Verandering van leefomgeving
Uit een volgonderzoek naar de vlinders dat sinds 2008 door het Observatorio de Cambio Global de Sierra Nevada wordt uitgevoerd, is gebleken dat de vlinderpopulatie op grote hoogtes is toegenomen. Vlindersoorten die doorgaans in middelhoge berggebieden voorkomen, verplaatsen zich naar de hoogste gebieden, terwijl de populatie van de vlindersoorten die juist op deze hoogte voorkomen aan het afnemen is.
De telling van de vlinderpopulaties wordt tweewekelijks in 21 beschermde gebieden, in de maanden maart tot en met september, uitgevoerd. Vijf van deze tellingen worden door vrijwilligers uitgevoerd, voor de overige tellingen zijn deskundigen van het Milieu- en wateragentschap van Andalusië (Amaya) verantwoordelijk dat onder het regioministerie van Landbouw valt. Deze deskundigen doen dit in samenwerking met het personeel van Natuurpark Sierra Nevada.
Afname vlinderpopulatie
Het volgonderzoek toont aan dat het effect van de klimaatverandering bij vlinders niet alleen terug is te zien in de verandering in leefomgeving binnen de Sierra Nevada, maar ook in de afname van de populatie van de vlinders. Bovendien is er als gevolg van de klimaatverandering een verandering waargenomen in de biologische cyclus van de vlinders zoals dat het geval is bij de apollovlinder waarvan de volwassen vlinders ieder jaar vroeger verschijnen.
In het Park Sierra Nevada leven meer dan de helft van alle vlindersoorten die in Spanje voorkomen. Dat zijn er drie keer zoveel als het aantal vlindersoorten in Engeland en de helft van het aantal vlindersoorten in Frankrijk, op een in verhouding klein territorium. Daaruit kan worden afgeleid dat de Sierra Nevada een zeer gunstige habitat voor vlindersoorten is.
Natuurlijk laboratorium
Bergomgevingen zijn bij uitstek geschikt om als natuurlijk laboratorium te dienen omdat deze omgeving snel reageert op omgevingsveranderingen en niet direct door menselijke activiteit beïnvloed wordt. Hier kunnen daarom de effecten van een veranderende omgeving direct worden waargenomen. Dit is het uitgangspunt geweest voor de Andalusische regering om, met de hulp van deskundigen verbonden aan de Universiteit van Granada, onderzoek in dit gebied voort te zetten naar de verschillende omgevingsfactoren waaronder de ontwikkeling van de sneeuwmassa van het gebergte, het monitoren van de hoge bergmeren en de evolutie van waterdieren zoals de forel.
Met het volgonderzoek wordt beoogd om de mate waarin ecosystemen uit de Sierra Nevada zijn blootgesteld aan de klimaatverandering, de mate van gevoeligheid hiervoor en het vermogen om zich aan de nieuwe leefomstandigheden aan te passen, vast te stellen.