Winkels en websites lokken zo extra klandizie om al zoveel mogelijk producten kwijt te raken voor de koopgekte voor de feestdagen echt losbarst. In de aanloopweken naar kerst kriebelt het bij velen toch al om op kadojacht te gaan. Met Black Friday wordt daar handig op ingespeeld.
Zwarte vrijdag valt dit jaar op vrijdag 23 november. In Spanje geldt echter dat winkels zelf mogen bepalen voor hoelang ze hun producten goedkoper aanbieden. Veel winkels, ook online, hebben dus een Black Week of hanteren nog langer hun aanbiedingen. De enige verplichting die men heeft is om de oude of ‘normale’ prijs bij de aanbieding te vermelden. Dat neemt niet weg dat veel zaken in de weken of zelfs maanden voor Black Friday hun prijzen juist verhogen zodat ze deze onder de noemer ‘oferta’ (aanbieding) terug kunnen brengen naar het oude niveau en zo de klant de onterechte indruk geven een waar koopje in handen te hebben.
Black Friday is al jaren een groot succes voor de commercie in Spanje. In 2017 werd maar liefst 133% meer omgezet dan op Black Friday 2016. Terwijl dat jaar al een toename van verkopen werd geregistreerd van 119%. Deels komt dit ook omdat steeds meer winkels en merken zich bij het Amerikaanse fenomeen aansluiten.
Cybermonday
Bovendien volgt voor mensen die hun kans hebben gemist op Black Friday nog Cyber Monday op de maandag erna. Dit jaar dus maandag 26 november. Vooral elektronische producten, games, huishoudelijke apparaten, kleding, accessoires en spullen voor in huis zijn producten die vaak voor lagere prijzen over de toonbank gaan deze periode. Deze producten doen het ook in online winkels erg goed.
Black Friday bestaat al decennialang in de VS en Canada, maar kwam sinds het begin van deze eeuw pas langzaam overwaaien naar Europa. Dit gebeurde vooral doordat grote multinationals zoals Amazon en sportmerken zoals Nike en Adidas daarin het voortouw namen. Nu zie je dus ook in heel Europa scènes voorbijkomen op televisie en sociale media van winkels waarin mensen elkaar verdringen om de beste producten bijna uit elkaars handen te grijpen.
Buy Nothing Day
Voor iedereen die niets van dit soort taferelen moet hebben en wat bewuster bezig is met consumptie is Buy Nothing Day in het leven geroepen. De Niet Winkeldag. Deze tegenhanger van Black Friday daagt mensen uit om 24 uur lang helemaal niets te kopen. Mocht je er niet omheen kunnen, koop dan vooral in lokale, onafhankelijke winkels van kleine ondernemers, zo is de boodschap. Dit type bedrijven kan namelijk niet op tegen de meedogenloze prijsverlagingen van grote ketens.
Het fenomeen Buy Nothing Day ontsproot begin jaren negentig aan het brein van de Canadese kunstenaar Ted Dave. Zijn initiatief, dat in eerste instantie in september plaatsvond, had tot doel om een dag lang te na te denken over overconsumptie en de gevolgen daarvan. In 1997 werd de dag verplaatst naar Zwarte Vrijdag. Zijn idee was in die tijd al overgenomen door andere landen.
Koop minder, leef meer
Ook milieuorganisatie Greenpeace sluit zich aan bij Buy Nothing Day. Het moet een dag zijn om bewustzijn te creëren over de impact van onze consumptiedrift op het milieu. Het grootste aandeel producten dat op Black Friday wordt verkocht komt uit de ‘fast fashion industrie’. Trendy kleding voor een paar euro kopen om er modieus bij te lopen, is een verleiding die velen niet kunnen weerstaan. Greenpeace stelt echter dat de trends van vandaag, het afval van morgen vormen en dat de modeindustrie een ongelooflijk grote impact heeft op het milieu. De enige oplossing is consuminderen. Minimalistischer leven en duurzame kleding te kopen. ‘Koop minder, leef meer’, is het credo van de milieuorganisatie (#compracolipsis). ‘No more Black Friday… It’s White Friday where we switch off and kick consumerism into the dark ages’, aldus op de Twitterpagina van BuyNothingDay.