Deze prijs wordt uitgereikt aan mensen die een belangrijke rol spelen en hebben gespeeld in de verspreiding en het behoud van cultureel en historisch erfgoed van de gemeente El Ejido. Wim Kuipers kwam in de jaren zestig voor het eerst in de provincie Almería en werd op slag verliefd op het fraaie en uitgestrekte landschap met prachtige stranden en ‘het beste klimaat van heel Europa’. Vanaf dat moment zette hij zich in voor het behoud van de cultuur en geschiedenis van de provincie en met name van de gemeente El Ejido, waartoe ook plaatsen zoals Guardias Viejas, Almerimar, met de grootste jachthaven van Zuid-Spanje, en Balerma behoren.
Toen Wim Kuipers voor het eerst in El Ejido, toen nog Dalías genoemd, kwam, was dat slechts een gehucht met een paar honderd inwoners in een verlaten landschap. Komende vanuit de provincie Málaga, waar hij werkzaam was in het vroege hotelwezen aan de Costa del Sol, zag de ondernemer pur sang al snel het toeristische potentieel van de provincie Almería. Tijdens zijn vele, aan werk gerelateerde bezoeken dook hij in de geschiedenis van de gemeente, ging op zoek naar belangrijke documenten, maakte historische foto’s (ook vanuit de lucht) en verzamelde getuigenissen van inwoners die nog veel over de recente geschiedenis van de stad en omgeving konden vertellen. In 1975 schreef hij de eerste reisgids van de provincie Almería. Uiteindelijk schonk Wim Kuipers zijn hele verzameling historische boeken, documenten, foto’s, twee mozaïeken, plattegronden van de Romeinse baden van Guardias Viejas aan El Ejido.
Lucio Emilio Dafno
Op 15 november ontving hij de Lucio Emilio Dafno prijs uit handen van burgemeester Francisco Góngora in het bijzijn van het voltallige gemeentebestuur van El Ejido, het bestuur en medewerkers van de Universiteit van Almería (UAL), leden van de culturele vereniging Athenaa, chefs van het plaatselijke politiekorps, leerlingen van verschillende scholengemeenschappen en journalisten van lokale en regionale pers.
Niet alleen Wim Kuipers kon de Lucio Emilio Dafno prijs in ontvangst nemen, ook Rafael Lázaro Perez, professor Klassieke Filologie en Latijnse Epigrafie en José Luis López Castro, professor Historische Oudheid viel die eer ten beurt vanwege hun bijdragen aan de opheldering van de rijke geschiedenis van de grote landbouwgemeente in Zuidoost-Spanje.
Romeinse plaque
Tijdens de prijsuitreiking werd ook de door Kuipers gemaakte recreatie van een belangrijke Romeinse epigrafische plaque onthuld. Op een grote granieten plaat is de oorspronkelijke inscriptie gegrafeerd over de donatie van de thermen door Lucio Emilio Dafno aan de stad Murgi (El Ejido in de Romeinse tijd). Wim Kuipers las in het boek ‘Historia de la baja Alpujarra (Berja, Adra y Dalías) over de vondst van de voor El Ejido belangrijke Romeinse inscriptie op een granieten plaat in Ciavieja.
Ciavieja is de plaats waar eerder een belangrijke Romeinse mozaïek en andere archeologische resten zijn aangetroffen. In het boek stond dat de steen met inscriptie verloren was geraakt op een stoomschip bij vertrek uit de haven van Santander. Dit gegeven prikkelde Wim Kuiper’s fascinatie zo dat hij besloot een recreatie van de plaat te maken met de inscriptie erop, precies zoals die ruim tweeduizend jaar geleden was.
Op de plaat staat de volgende tekst:
De dienaar Lucio Emilio Dafno gaf thermen aan de burgers van Murgi volledig op zijn eigen kosten. Op de dag dat de baden werden geopend, bood hij een banket aan en gaf een denarius [een zilveren Romeinse munt, red.] aan alle burgers en inwoners. Hij beloofde hen dat hij, zolang hij leefde, op de verjaardag van de inhuldiging, iedereen een denarius zou geven, en ook terwijl hij leefde, zou hij een jaarlijkse donatie van honderdvijftig denari doen voor het onderhoud van dezelfde.
Wim Kuipers liet ‘zijn’ plaat vervaardigen uit dezelfde rots van graniet als waaruit het origineel afkomstig is. De gemeente stond hem hierin volledig bij en professor Rafael Lazaro, de filoloog, speelde een onmisbare rol bij het juist weergeven van de Romeinse inscriptie.
Na de uitreiking van de Emilio Dafno prijs afgelopen vrijdag deelde Wim Kuipers als dankbetoon aan de ruimhartige hulp van velen in de gemeente El Ejido en daarbuiten ruim twintig kleine replica’s van de Romeinse plaque uit aan diverse medewerkers van de gemeente, waaronder de burgemeester en de wethouder van Cultuur, leden van de politie en veiligheidsdiensten en aan medewerkers van de universiteit van Almería (UAL). In de video op deze pagina zet Kuipers uiteen hoe zijn recreatie van de plaque tot stand is gekomen. Deze video werd ook tijdens de prijsuitreiking in El Ejido vertoond.
Archeologische vindplaats Ciavieja
De prijsuitreiking werd door de gemeente El Ejido eveneens benut om de plannen voor de archeologische site Ciavieja te onthullen. Deze wordt de komende jaren gereed gemaakt voor publiek. Directeur Carmen Pardo deed alle details van het project uit de doeken. Hieraan werken specialisten uit vijf landen en verbonden aan zeven universiteiten mee.
Burgemeester Góngora had daarvoor al – niet gespeend van enige trots – de opmerkelijke rijkdom aan historisch erfgoed in El Ejido benadrukt. Erfgoed dat te danken is aan de ontelbare generaties die het gebied in de afgelopen vijfduizend jaar hebben bewoond. Hij wees verder op het grote aantal historische gebouwen in El Ejido dat bewaard is gebleven, zoals het Romeinse mausoleum El Daymur, talloze reservoirs die in de middeleeuwen door moslimboeren zijn gebouwd, het kasteel van Guardias Viejas, de versterkte toren van Balerma, monumenten van militaire aard gebouwd in de 18e eeuw en de archeologische zone van Ciavieja, die tot erfgoed van cultureel belang is verklaard binnen het Andalusische historische erfgoed.
Plaza Wim Kuipers
Vrijdag 15 november was niet de eerste keer dat Wim Kuipers werd gehuldigd vanwege zijn bijdragen aan het behoud van de geschiedenis en de cultuur van El Ejido. Vijf jaar geleden werd een plein van tienduizend vierkante meter grenzend aan het oude kasteel van Guardias Viejas naar hem vernoemd. Het Plaza Wim Kuipers ligt op een prachtlocatie met panoramisch zicht over de omgeving en de Middellandse Zee. Wim Kuipers werd daarmee de eerste Nederlandse naamgever aan een plein in Spanje.
Grootste landbouwgemeente van Europa
El Ejido is nu bekend als de grootste landbouwgemeente van Europa. De gemeente beslaat een oppervlakte die groter is dan Amsterdam of de plaatsen Torremolinos, Benalmádena, Fuengirola en Marbella bij elkaar. Een gebied van 150 duizend vierkante kilometer is vandaag de dag bedekt met plastic kassen waar vandaan groente en fruit door heel Europa worden geëxporteerd. In het landbouwgebied spelen veel Nederlandse bedrijven die biologische bestrijdingsmiddelen leveren een belangrijke rol. Het gebied bedekt met kassen wordt ook wel aangeduid met ‘mar del plástico’ (plastic zee) en is zelfs vanuit de ruimte goed te zien. Desondanks beschikt de gemeente nog over een zeer aantrekkelijke, ongerepte en grotendeels beschermde kuststrook van 27 kilometer lang.