Een overmaat aan afval op straat. Dat was enkele jaren geleden het beeld in de Madrileense gemeente Alcorcón met 170.000 inwoners. Duizenden afvalzakken stapelden zich op rond de containers op straat, matrassen bleven weken liggen en putten hadden geen deksels meer. De gemeente haalde hiermee regelmatig het nieuws. Het openbare afvalverwerkingsbedrijf Esmasa werd sinds de jaren ’90 ingehuurd door de gemeente om het afval op te halen en kreeg door de jaren heen steeds meer te maken met weinig gemotiveerd personeel en stagnerende resultaten.
Vuilnisman klimt op tot directeur en redt bedrijf van privatisering
Esmasa stond op het punt te privatiseren, toen de 30-jarige Jesús Santos – die tien jaar geleden als vuilnisman bij Esmasa begon – in het bestuur kwam, opklom tot directeur en het bedrijf met een daadkrachtige strategie van privatisering wist te redden. Naast het ophalen van afval, zorgt Esmasa nu ook voor de gemeentelijke schoonmaak en repareert apparaten zodat ze een tweede leven krijgen.
“Het bedrijf weer gezond krijgen, was niet gemakkelijk”, zegt Santos. “Er was verzet onder het personeel en er zijn diverse ontslagen gevallen. In het begin had Esmasa bijna meer personeel dan dat Alcorcón inwoners had. Dit om de enorme achterstand en slechte situatie in de gemeente op te lossen. Dankzij veel gesprekken met werknemers, nieuwe elektrische veegmachines, bladblazers en reinigers zien de straten in Alcorcón er nu heel anders uit.”
Spaans bedrijf haalt Europese doelstellingen
Dit jaar heeft Esmasa 2 miljoen kilo minder afval naar de stortplaats hoeven brengen. Hiermee heeft deze gemeente de doelstellingen vanuit Europa ten aanzien van afvalvermindering behaald. Santos liet weten enorme verbeteringen te hebben aangebracht waardoor de consument meer en beter afval kan scheiden. Dit resulteert in een sterke vermindering van het restafval. Vorig jaar haalde Esmasa 373.220 kilo plastic en 262.229 kilo papier en karton meer op dan normaal.
‘Een ding is geloven in de publieke zaak, een ander is niet efficiënt willen zijn. In een situatie van wanorde is er altijd een klein groepje mensen die er zeer goed van leeft’, erkent Santos, die aangeeft dat desondanks het aantal geschillen van honderd per jaar is verminderd naar zeven of acht.
Succesvolle campagnes voor meer afvalscheiding en verminderen restafval
Dankzij diverse campagnes heeft Esmasa voor meer bewustwording onder inwoners in Alcorcón gezorgd. Zo heeft de gemeente Alcorcón deze maand een masteropleiding beschikbaar gesteld aan de werkloze mensen in de Madrileense gemeente waarin ze diverse dingen leren rondom compostering. Het initiatief is onderdeel van ‘het groene werkgelegenheidsprogramma’ en wordt medegefinancierd door het Europees Sociaal Fonds.
Jesús Santos vertelt dat het scheiden van afval en het verwerken van organisch afval de belangrijkste uitdagingen zijn in het afvalbeheer van deze tijd. Alles is erop gericht om zo min mogelijk afval naar stortplaatsen te brengen. Santos laat weten dat de komende jaren er meer van dit soort initiatieven zullen volgen om dit doel te bereiken.
De tweede vicepremier van Spanje, Pablo Iglesias, roemde via Twitter het werk van Jesús Santos, die naast hoofd van Esmasa ook coördinator van Podemos is in de gemeenschap Madrid. Iglesias schreef: “Openbare diensten moeten de middelen hebben om goed te kunnen werken, ze moeten niet geprivatiseerd worden ten koste van andere.”