Echte belegde bammetjes daar doen ze hier niet aan. Behalve getoast bij het ontbijt. Maar wel brood bij iedere warme maaltijd. En ook voor mij is dat heel vaak twee keer per dag. Ik kwam er pas achter dat mijn Spaanse leven hier gezorgd heeft voor een persoonlijke broodrevolutie. In het begin was het de baguette, het stokbrood. Nog steeds drie stuks voor 1 euro. Maar wanneer je dat dagelijks eet wordt je het vroeg of laat, spuug en spuugzat. En dan lusten de honden er zelfs geen brood meer van.
Broodmaffia
Ook om het feit dat er in Spanje een broodmaffia aan de gang is waarbij een aantal grote fabrieken de kleine zelfstandige bakkertjes werkelijk het leven zuur maken en stuk voor stuk weg concurreren, met prijzen ver onder de bestaansmaat, ben ik eens op zoek gegaan naar ander brood. De grote fabrieken leveren overigens bijna alleen maar diepvries afbakbrood. Dit wordt afgebakken in supermarkten en winkeltjes.
Dorpsbrood
Dan is er hier ook nog brood, dat door de naamgeving doet denken aan kwaliteit en vergane glorie. Pan de pueblo. Wit dorpsbrood. In alle soorten en maten. En Spanjaarden zijn er gek op. Ik kan je vertellen, dat je dit brood het beste kunt eten in een omgevingstemperatuur van 3 graden of minder. Want tijdens een lunch met 35 graden of meer, kun je zodra je het snijdt of openbreekt, dit brood binnen 5 minuten gebruiken om je tafelgenoot een gat mee in zijn hoofd te slaan. Bij wijze van spreken dan. Gort-hemeltje-droog. Een soort lichtgewicht baksteen. Binnen 5 minuten! Gevoelsmatig is er een stevig schuurtje van te bouwen.
Knipbrood
Ook is er in de supermarkten en bij de kleine multi-tienda winkels volop sandwichbrood te koop. Volgens mij heet dat in het Nederlands knipbrood. Gesneden en zowel wit als bruin. Ik kan het me nog wel herinneren van de jaren 80, toen ik in de Verenigde Staten woonde. Wonderbread heette dat daar. En het is inderdaad een wonder, want het blijft 3 weken vers! Ik zou niet eens willen weten wat er wel of niet in zit. Werkelijk alles in mijn DNA vertelt me om dat brood maar beter niet te eten. Los van de smaak en textuur, ook dat nog. Als er al enige zintuigbeleving aan zit. Een soort spierwitte fijne spons. Met nog wat meer chemicaliën is het ook te gebruiken voor een klein afwasje.
Dieet-dingetje
Mijn Spaanse Anabel eet trouwens – totaal tegen de Spaanse draad in – alleen een broodje voor het ontbijt. Met olijfolie en tomatenprut of olijfolie met Jamon Iberico. De pata negra. Hammetjes genoeg hier. Voor de rest van de dag geen brood meer voor haar. En… oh wee, als het niet getoast is. Die bruine broodjes zijn gemaakt met soja. En het hoe en waarom weet ik eigenlijk nog steeds niet. Het zijn op zich prima broodjes, maar je proeft niets van soja of wat dan ook. Een dieet-dingetje hoogstwaarschijnlijk. Maar het liefst wel met flinke plakjes vers afgesneden Jamon Iberico. Het zal wel een naar één kant doorgeslagen yin-yang-weegschaal-dieetje zijn. Van het één (flink) wat meer en van het ander wat minder. Voor het idee. In zware tegenstelling tot mijn dagelijkse drie bananen in de loop van de ochtend. Hunkerend naar mijn dagelijkse zware en uitputtende lunch. Gelukkig volgt altijd direct mijn broodnodige siësta.
Freaks
Ook hier is er tegenwoordig geweldig volkorenbrood te koop. Maar je moet er wel naar op zoek. Even een broodje halen is er niet zomaar bij. Eerst bestellen. Het mooie is dat dit ambachtelijke (artisana) brood weer gemaakt wordt door nieuw opgestane jonge freaks met een onvoorwaardelijke liefde voor het bakkersvak. Gelukkig verdwijnt beetje bij beetje de uitgeleefde Spaanse geitenwollen sokken-, linkse-, tatoeage-, anarchistische-, yoga-, piercing-, dreadlocks met ongewassen honden- (van wie lijkt er nu op wie)-mentaliteit, en weet ik veel wat voor cultuur waarmee het omgeven is (was). Prima hoor, maar dat hoef ik er allemaal niet bij. Voor mij gaat het om de emotie voor het ambacht en de pure smaak en de structuur. En dat weten die kleurrijke artiesten als geen ander. Het is alleen flink aan de prijs. En je moet er wel een agenda voor bijhouden om het in huis te krijgen. En altijd oppassen dat je met de aankoop van je brood, niet gelijk een meditatiecursus hebt aangeschaft. Want daar doe ik niet aan. Mijn niveau van gelukzaligheid zit, sinds ik hier in hartje Spanje woon, al jaren aan het plafond. Meer hoeft en kan echt niet. Totdat de dood erop volgt, wellicht. Dan kan ik wel weer wat gebruiken, lijkt me.
Cursusje broodbakken
Ik ben inmiddels al een paar jaar aan het wachten op het juiste moment dat een goede vriend (bakkerszoon en totaal gediplomeerd in het bakkerswezen) mij zijn lang beloofde cursusje broodbakken uit de doeken komt doen. Met verse gist en al. Het laatste onderdeel van de door mij zelfgebouwde houtoven op het terrein van ons familie zomerhuis. Mijn uitgangspunt was dat er een klein varken in zou moeten kunnen. Dat is gelukt. Want elk beest en alle soorten groenten die je hier legaal en illegaal kunt kopen en eten, heeft er al eens in gezeten. Alleen nog nooit gegist en gebakken bakkersmeel. De hoogste tijd voor mijn eigen sneetje Spaans brood op de plank. In schaarse Hollandse emotie dan… De hoogste tijd. Want er is altijd mañana. En daar geloof ik inmiddels veel meer in! En mijn goede vriend blijkbaar trouwens ook.
Klik hier voor andere columns van Pieter Jan van der Linden