Op 25 juli worden er door heel Barcelona, onder meer bij het Olympisch Stadion, feestelijke activiteiten georganiseerd. Het Barcelona van ruim dertig jaar geleden lijkt in de verste verte niet op hoe de stad er vandaag de dag bij ligt. De Rambla was geen toeristische attractie vol straatartiesten en toeristen, maar een chique promenade waar de Catalanen graag een kopje koffie dronken. Op het strand lagen de mensen niet hutjemutje in de zon te bakken, simpelweg omdat het huidige zandstrand niet bestond. De grote transformatie die Barcelona de afgelopen decennia onderging, is grotendeels te danken aan het evenement dat deze zomer precies 25 jaar geleden plaatsvond in de stad: de Olympische Spelen.
In de zomer van 1992 was het eindelijk de beurt aan Barcelona om dit enorme sportevenement te organiseren. De gemeente had er jaren naar uitgekeken en had in het verleden eerder – tevergeefs – geprobeerd om de Spelen naar Catalonië te halen. Al in de jaren zestig van de vorige eeuw presenteerde Barcelona zich als ‘Stad van congressen en toerisme’ en het was dus wachten op een groot evenement om zich voor eens en altijd als zodanig te kunnen presenteren aan de rest van de wereld. De Olympische Spelen waren de perfecte aanleiding om de stad eens flink op de schop te doen.
En zo geschiedde. In de aanloop naar de Spelen werd onder meer het vijf kilometer lange zandstrand opgespoten, werd de stad een stuk beter bereikbaar door de aanleg van twee grote ringwegen en werden er compleet nieuwe wijken uit de grond gestampt. Het betekende een enorme ommekeer voor Barcelona, haar inwoners én het toerisme. Vóór 1992 leefden de Barcelonezen met de rug naar zee toe, zoals ze zeggen. Het leven speelde zich af in de stad, niet aan zee. De oude visserswijk La Barceloneta was dan ook geen plek waar je als toerist zijnde veel te zoeken had. Hier woonden de vissers, stonden vervallen woningen en daar waar nu het goudgele zand ligt, lagen rotsen.
Dat is nu wel anders. Sinds de Spelen wisten miljoenen toeristen uit de hele wereld de weg naar Barcelona te vinden. Het feit dat zon, zee en strand gecombineerd kunnen worden met lekker eten én modernistische pareltjes zoals Gaudí’s Sagrada Família, maken van de stad natuurlijk een aantrekkelijke bestemming. Tel daar de betaalbare vluchten bij op die dagelijks vanuit Nederland en België vertrekken, en je begrijpt waarom de stad jaarlijks acht miljoen toeristen ontvangt.
Lokale inwoners, die hun stad in 25 jaar tijd een enorme metamorfose zagen ondergaan, zijn er niet altijd even blij mee. Enerzijds levert het toerisme natuurlijk een hoop inkomsten op, maar anderzijds veroorzaakt het ook problemen, zoals geluidsoverlast en illegale appartementenverhuur. Inwoners in het centrum klagen dat ze geen huurwoningen meer kunnen vinden tegen fatsoenlijke prijzen. De gemeente zet de laatste jaren flink in op het vinden van de juiste balans tussen locals en toeristen. En sinds de komst van de progressieve burgemeester Ada Colau, die voorlopig geen nieuwe vergunningen voor hotels uitgeeft en illegale verhuur zwaar bestraft, lijkt dat de goede kant op te gaan. Barcelona is een schoolvoorbeeld als het gaat om succes in toerisme en is vastbesloten om niet aan het fenomeen ten onder te gaan.