Of zij zullen als zelfstandigen werk doen dat vroeger in loondienst werd gedaan. Constante scholing is noodzakelijk en het aantal zelfstandigen en schijnzelfstandigen zal enorm toenemen. Werknemers moeten zich voortdurend vernieuwen en bijscholen om aan een nieuwe baan te kunnen komen. Flexibiliteit en aanpassingsvermogen zullen de belangrijkste eigenschappen op de arbeidsmarkt worden.
Uit onderzoek blijkt dat wereldwijd het aantal werknemers in loondienst sterk zal afnemen terwijl het aantal zelfstandigen razendsnel toeneemt. In Spanje neemt daarnaast het aantal zeflstandigen dat al ouder is toe. Deze groep heeft namelijk, ondanks de doorgaans uitgebreide werkervaring, steeds steeds meer moeite met het vinden van een nieuwe baan.
Daarnaast worden mensen met een werkloosheidsuitkering en hoogopgeleiden in de techniek die liever op projectbasis werken en die profiteren van het gebrek aan arbeidskrachten steeds vaker zzp’er. Deze tendens neemt de komende jaren eveneens toe.
Nieuwe vaardigheden verwerven
Eén specifieke opleiding hebben volstaat niet meer in de toekomst. Om de zoveel jaar moet een werknemer of zelfstandige nieuwe vaardigheden verwerven en beschikken over uitstekkende sociale vaardigheden. Nu veel banen door robots worden overgenomen, zullen werknemers die oplossingsgericht zijn en creatieve of leiderschapskwaliteiten hebben, meer kansen hebben op de arbeidsmarkt. Hetzelfde geldt voor mensen die goed kunnen leren, flexibel zijn en veel kennis hebben van de de digitale wereld.
Flexibiliteit en zekerheid
Voor overheden en bedrijven brengt deze nieuwe arbeidsmarkt ook veel uitdagingen met zich mee. Die moeten de flexibiliteit die de markt vereist in goede banen weten te leiden met de rechten van de werknemer. Door de opkomst van de ‘gig-economie’ (de platformeconomie) neemt het aantal zelfstandigen dat op projectbasis werkt toe.
Uberisatie van de arbeidsmarkt
Vakbonden waarschuwen voor het gevaar van de ‘uberisatie’ van de werkgelegenheid en benadrukken de noodzaak van nieuwe wetten ter bescherming van de werknemers. Uberisatie is een benaming voor het aanbieden van diverse diensten door niet-beroepsbeoefenaars onder de prijs waarvoor professionals die diensten aanbieden. Anders gezegd: het Uber-businessmodel wordt ook toegepast in andere sectoren.
Basiszekerheden
Een van de grootste vakbonden in Spanje waarschuwt dat nieuwe vormen van werkgelegenheid (bijvoorbeeld bedrijven die meerdere diensten aanbieden) in strijd zijn met de basiszekerheden uit de CAO’s. De werknemers van deze bedrijven hebben geen basisarbeidsrechten of sociale zekerheden.
Laagopgeleide werknemers die een digitaal arbeidscontract hebben, zullen er het slechtst af zijn. Hoogopgeleiden met hooggekwalificeerde banen daarentegen, zullen erg gewild zijn door werkgevers en zullen het zich daardoor kunnen permitteren betere arbeidscondities te eisen.