In 2017 werden de producten in de boodschappenmand 1,7% duurder, terwijl het gemiddeld inkomen van de Spanjaard met 0,1% nauwelijks omhoog hing. Dit blijkt uit gegevens van het Spaanse Bureau voor de Statistiek (INE).
Aan het eind van het boekjaar waren de prijzen volgens de Spaanse Consumenten-prijsindex met 1,1% gestegen. De prijzen van voedingsmiddelen en non-alcoholische dranken waren echter 1,7% duurder dan een jaar eerder. Desondanks nam het te besteden budget nauwelijks toe, aangezien het bruto jaarinkomen 22.806 euro bedroeg. In 2016 was dat nog 22.771 euro. Dat wijst op een toename van 0,1%. Dit blijkt uit het jaarlijks loonkostenenquête van de INE.
Deze loonkosten beslaan de loonbetalingen, contant of in natura, die aan werknemers zijn voldaan voor hun werkzaamheden. Ze zijn inclusief het basisloon, toeslagen, vergoedingen voor overuren en betalingsachterstanden. Het betreft een weergave van het brutoloon, voor de aftrek van inhoudingen of betalingen aan het ziekenfonds.
Hoogste en laagste inkomens
De autonome regio’s met de hoogste gemiddelde inkomens zijn Asturië, Catalonië, Navarra en Baskenland. Het gemiddelde inkomen ligt in deze regio’s hoger dan 23.000 euro en loopt in Baskenland zelfs op tot 26.000 euro per jaar. De autonome regio’s met de laagste gemiddelde inkomens zijn Extremadura en de Canarische Eilanden met minder dan 20.000 euro op jaarbasis.
Olijfolie duurder
Sommige producten in de winkelschappen stegen 80 keer zo hard als de inkomens. Dit is het geval bij oliën en vetten (waaronder verschillende soorten oliën en boter). Deze stegen met 8,7%. De afgelopen jaren is de verkoop van zonnebloemolie toegenomen doordat olijfolie steeds duurder is geworden. In 2016 bijvoorbeeld schoot de prijs voor olijfolie met 9% omhoog tot een gemiddelde van 3,73 euro per liter. Volgens het adviesbureau daalden de verkopen naar volume, in verkochte liters, met 3%.
Vers fruit
De prijzen van vers fruit zijn het afgelopen jaar ook toegenomen. Die stegen met 4,1%. “Verse producten zijn over het algemeen zeer gewild vanwege de grote belangstelling van de consument voor gezonde en natuurlijke producten”, verklaren bronnen binnen deze sector. Om diezelfde reden werden peulvruchten en groenten 3,3% duurder.
De aanschaf van vis kost Spanjaarden ook een flinke hap van het loon. Ook dit product maakte in het afgelopen jaar een bijzondere ontwikkeling mee. Zowel verse als bevroren vis is vandaag 3,2% duurder dan vorig jaar (dit steeg 30 keer zo hard dan de inkomens).
Prijzen verse producten stijgen
Vanwege de toegenomen prijs van verse producten koopt men steeds vaker bevroren producten. Tijdens de eerste vier maanden van het jaar nam de verkoop van bevroren producten toe met 5,1%, terwijl de verkoop van gekoelde producten met 9,1% toenam. Dat heeft adviesbureau Nielsen berekend. Zoals ook het geval is bij olie, komt dat allemaal door de prijsstijgingen bij verse producten. In dezelfde periode werd verse vis namelijk 7% duurder. Volgens adviesbureau Nielsen is deze trend al een poos gaande, aangezien we in 2015 bijna 1% minder verse vis kochten en 3,5% meer bevroren vis.
Kloof tussen loon en prijsstijgingen steeds groter
In het verslag van de Spaanse consumentenorganisatie (OCU) over prijzen wordt nader ingegaan op de kloof die is ontstaan tussen de extra kosten die men kwijt is aan voedingsmiddelen vanwege prijsstijgingen en het feit dat de lonen niet toenemen. De prijzenwaakhond van de organisatie volgt de prijsontwikkeling van meer dan 100 voedingsmiddelen in de boodschappenmand, zowel vers als verpakt, van de fabrikant of van distributiemerken. Dit betreft ook drogisterijproducten en producten voor hygiëne.
Volgens dit orgaan zijn de prijzen vooral in het eerste kwartaal van 2018 flink omhoog gegaan. Van maart 2017 tot maart 2018 is een toename van 1,6% geconstateerd. Dit is gelijk aan de stijging die de INE in 2017 heeft berekend. Volgens de OCU stegen de prijzen van rode tafelwijn, appels, citroenen, mineraal water en hele kippen het hardst.
Sardientjes, tomaten en whisky relatief goedkoop
Niet alle producten gingen flink omhoog. Bij het vullen van de voorraadkast kunnen sommige producten compenseren voor de extra uitgaven bij andere levensmiddelen. Dat is volgens de OCU het geval bij sardientjes, tomaten en whisky. Van alle basisproducten in het boodschappenmandje is 59% duurder geworden, maar de prijzen van de rest van de producten (41%) namen in het afgelopen jaar wel af.
23 Maanden van stijging
Voor wat betreft dit jaar stijgt de CPI jaarlijks met 2,2%. De INE bevestigde kort geleden dat er een minder harde stijging plaatsvond in juli (prijzen stegen 0,7% minder dan in juni). Daarmee zijn al 23 maandindexen achtereenvolgens positief afgesloten.