Eerder in april liet Trump weten importheffingen ter waarde van 11 miljard dollar in te gaan voeren. Deze heffingen vormen een reactie op de Europese steun aan de Duitse vliegtuigbouwer Airbus, de evenknie van de Amerikaanse Boeing. Die steun zou volgens de Wereldhandelsorganisatie (WTO) negatieve gevolgen hebben gehad voor de Verenigde Staten.
Naast bovengenoemde producten kwamen ook (vis)conserven, yoghurt, sauzen, marmelades en fruit voorbij. Wat sommige van die producten uit Spanje betreft, is Amerika een van de belangrijkste exportbestemmingen. De betreffende sectoren hebben berekend wat het effect zou zijn van de nieuwe invoertarieven waar Trump mee dreigt. ‘De berichten van Europa zijn rustgevend, maar met Trump kunnen we niet rustig zijn’, zegt José Luis Benítez, directeur van de Spaane Wijnfederatie (VEF). Wijn zal een van de meest getroffen producten zijn. ‘In waarde is de VS voor ons de tweede markt na het VK’, zegt Benítez.
Stagnering internationale verkopen
De Federatie van Voedingsmiddelenindustrieën (FIAB) heeft al gewaarschuwd voor de schaduw die deze handelsoorlog over de internationale verkopen van Spanje werpt. Die stagneerden voor het eerst in tien jaar tijd in 2018, deels naar aanleiding van de handelsoorlog tussen de VS en China en de Brexit.
Zuivel
De mogelijk zwaardere invoertarieven naar de VS baart ook de Spaanse zuivelindustrie zorgen. ‘De Verenigde Staten is een hele belangrijke markt voor Spaanse kazen’, zegt Luis Calabozo, directeur van het zuivelpatronaat FENIL. Sinds 2012 is de export van kaas naar de VS verdubbeld en de VS is de belangrijkste markt in waarde en de vierde in volume buiten de Europese Unie. Men maakt zich vooral zorgen omdat veel van de naar de VS geëxporteerde zuivelproducten afkomstig zijn van kleine bedrijven die hun export dringend nodig hebben. ‘We moeten afwachten of de Amerikaanse consument bereid is om meer te betalen voor onze producten. Als dat niet zo is dan daalt onze export zeker’, aldus Calabozo.
Olijfolie
De invoertarieven zullen ook de olijfolieindustrie dubbel benadelen omdat Spanje allereerst haar eigen olijfolieproducten naar de VS exporteert, maar daarnaast ook naar Italië. Dat land verkoopt op zijn beurt ook olijfolie aan de VS. De consumptie van olijfolie in de VS ligt op 300.000 ton per jaar. Hiervan komt 65 procent uit Italië en de rest gelijkelijk uit Griekenland en Spanje. Volgens de Spaanse Economische Business School stuurt de Spaanse markt ongeveeer 100.000 ton olijfolie naar de VS per jaar. ‘Het is een zwaard van Damocles dat boven de sector hangt’, zegt Mariano Íñigo. Als er invoertarieven gaan gelden zal de export met 25 procent verminderen en zal er in Spanje sprake zijn van overproductie. Het is een sector met een nauwe marge en dit kan het einde betekenen voor veel agrarische bedrijven die hun productie moeten staken omdat deze dan niet meer rendabel is’.
Zwarte tafelolijf
De zwarte tafelolijf heeft de schade al ondervonden. Sinds in augustus nieuwe tarieven gelden op de invoer van deze olijven in de VS, is de verkoop met 60 procent gedaald. Afgelopen november lag die verkoop op 4,4 miljoen euro ten opzichte van 11 miljoen euro in augustus, vlak voordat de nieuwe tarieven werden ingevoerd. Volgens Luis Calabozo heeft de Amerikaanse consument slechts twee keuzes: of hij betaalt een hogere prijs voor de bovengenoemde producten uit Europa, of hij koopt ze niet meer.
Dat Trump gemeld heeft dat hij de importheffingen niet zal doorvoeren wanneer Europa stopt met het verstrekken van subsidies aan bedrijven zoals Airbus, geeft nog enige hoop aan de sectoren.