Heb je je ooit afgevraagd hoeveel kilometer bepaalde voedingsmiddelen afleggen voordat ze op je bord terechtkomen? De realiteit is; veel. ‘Kilometervoedsel’ is het woord voor voedsel dat ver heeft moeten reizen voordat het in de winkel ligt waar het wordt verkocht aan klanten. De productie, de behandeling en de reis die dit voedsel moet afleggen zorgt voor een enorme CO2-uitstoot, en dus voor milieuschade. Meer dan 80 procent van de levensmiddelen in Spanje is afkomstig uit het buitenland.
Blanca Ruibal, coördinator van de ecologische organisatie ‘Amigos de la Tierra’ (Vrienden van de Aarde) vertelt dat vaak noch het milieuaspect, noch het sociale aspect meespeelt in de overweging om voedsel te importeren vanuit andere landen. “Er wordt puur gekeken naar de goedkope inkoopprijs van middelen waardoor sinaasappels uit Zuid-Afrika of Chili goedkoper lijken. Het feit dat de prijs voor het milieu en het verlies voor de lokale sinaasappelboeren wel heel hoog is, wordt voor het gemak achterwege gelaten,” aldus Ruibal.
Het Ministerie van Economie, Industrie en Concurrentie van Spanje laat via het rapport Balanza Comercial Agroalimentaria weten dat Spanje in 2018 zo’n 43,35 miljoen ton voedsel heeft geïmporteerd. Voedsel dat gemiddeld 7.000 kilometer heeft afgelegd voordat het in Spanje in de winkel lag. Deze reis zorgt voor een uitstoot van 6.500 miljoen ton CO2-gassen.
Import voedingsmiddelen steeds verder uitgebreid
Ondanks het feit dat het klimaat van Spanje perfect is voor het kweken van groente en fruit, is de lijst met voedsel uit het buitenland in 2018 nog langer geworden dan in 2017. Niet alleen aardappelen en fruit komen uit het buitenland, ook groentes zoals sperziebonen, uien en tomaten worden massaal geïmporteerd.
Om te snappen waarom Spanje zoveel meer is gaan importeren, is het volgens Ruibal noodzakelijk om te begrijpen wat er binnen en buiten de Spaanse landsgrenzen gebeurt. “In de jaren zestig was er steeds meer sprake van industrialisatie van de landbouw en liberalisering van de markt. Een product komt niet persé meer uit één land, maar wordt op meerdere plekken gekweekt. En als je dan de keuze hebt, dan ga je in eerste instantie voor de goedkoopste aanbieder.”
Wat kan de consument hieraan doen?
Door de afstand die voedsel moet afleggen te verkorten, helpen we de uitstoot van CO2-gassen te verminderen, zo stelt Amigos de la Tierra. Dit omvat ook het gebruik van (plastic) verpakkingsmateriaal en brandstofverbruik door het transport.
De consument kan heel simpel helpen door goed op de etiketten te letten waar producten vandaan komen. Ook het kopen van verse en seizoensgebonden voedingsmiddelen draagt bij aan een mindere mate van milieuvervuiling. “Als iemand aardbeien in de winter koopt dan weet je zeker dat ze al een behoorlijke reis hebben afgelegd voordat ze in de winkel liggen,” aldus Ruibal. Ze wil de consument meegeven dat als hij of zij de planeet wil veranderen, het beste gekozen kan worden voor producten die van heel dichtbij komen.