Een maand voordat de UK vertrekt uit de EU had Gibraltar zich bij onderhandelingen tussen de Spaanse en Britse regering voorbereid op het slechtst mogelijke scenario van een harde brexit. En dit ondanks dat 96 procent van de inwoners in het referendum van 2016 tegen het verlaten van de EU stemden.
Geschat wordt dat de Brexit 10 procent verlies van werkgelegenheid betekent en direct gevolgen heeft voor de circa 10.000 Spaanse grensarbeiders van het gebied Campo de Gibraltar waaronder Algeciras, Los Barrios, Castellar de la Frontera, la Línea de la Concepción, Jimena de la Frontera y Tarifa.
De regering vroeg op maandag haar burgers door middel van een verkondiging op papier ‘voorbereid te zijn’ op de mogelijkheid van een Brexit zonder deal op 1 januari. “Wij willen paniek en onrust voorkomen” aldus Fabián Picardo en viceminister Joseph Garcia. Het Het is bekend volgens cijfers uit 2013, dat 18,5 procent van het bbp binnen Campo de Gibraltar afkomstig is van interactie met het Britse grondgebied. De impact op de handel zal voor een lager BIP-cijfer zorgen volgens Real Instituto Elcano, een onafhankelijke denktank.
Noodplan
Het plan sprak over een wachttijd bij de grens van twee uur voor particuliere auto’s en voor commercieel vervoer zes uur wachttijd. Het zal voor een groot gedeelte van het wegennetwerk rondom het hele gebied voor opstoppingen zorgen met alle gevolgen van dien. En wat te denken van de grenswerkers die elke dat tussen half zes en half tien ’s morgens normaal gesproken hun werkdag beginnen en aan het einde ervan tussen vier uur ’s middags en tien uur ’s avonds met hetzelfde probleem van verkeersvertragingen zullen kampen?
Akkoord voor grenswerkers
Aan dit doemscenario kwam echter dinsdag een einde toen bekend werd dat de autoriteiten van Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Gibraltar overeenstemming hebben bereikt over de procedure, zodat de bijna 10.000 Spaanse grensarbeiders vanaf 1 januari 2021 hun rechten kunnen uitoefenen zoals ze dat tot nu toe altijd hebben gedaan. Voor hun situatie zal met de Brexit dus uiteindelijk niets veranderen. Naast de 10.000 Spaanse werknemers, werken nog ruim 5.000 andere Europeanen in Gibraltar. Ook zij vallen onder het akkoord.
Volgens de bereikte overeenkomst zullen grensarbeiders ‘ondanks de Brexit de behandeling krijgen waarop ze al recht hebben op grond van de wetgeving van de Europese Unie’, benadrukte het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring. Op dezelfde manier kunnen grensarbeiders, volgens de overeengekomen procedure, vanaf 1 december op een website van de autoriteiten van Gibraltar nagaan of ze als zodanig geregistreerd zijn. Als een werknemer in dat systeem niet als een grensarbeider verschijnt en meent dat wel te zijn, kan hij contact opnemen met de autoriteiten van Gibraltar om zijn inschrijving alsnog te corrigeren.