Als een kinderarts die werkzaam is in een Spaans gezondheidscentrum (centro salud) zich ziek meldt of vakantiedagen opneemt, verdubbelt direct het werk van zijn of haar collega’s. Vaak zijn er geen vervangers beschikbaar als een kinderarts onverwacht uitvalt. Onder artsen die in een gezondheidscentrum werken, komt geen werkloosheid voor.
Vakbonden in de gezondheidszorg wijzen nu op het feit dat veel kinderartsen overspannen zijn. Sommige behandelen tot 50 kinderen per dag. Dat is veel meer dan het gestelde maximum van 25 jonge patiënten. ‘Het is erg pijnlijk. Vooral omdat medische hulp rustig en gedegen moet worden uitgeoefend’, aldus Céasar García Vera. Hij is kinderarts in de regio Aragón en vice-voorzitter van de Spaanse vereniging voor kinderartsen in de gezondheidszorg.
De situatie van een tekort aan kinderartsen is ontstaan door de omvangrijke bezuinigingen in de gezondheidszorg tijdens de crisis. Voorheen kozen veel artsen in opleiding voor de specialisatie kindergeneeskunde. Tegenwoordig mijden ze deze als de pest. Vervangingen werden door gebrek aan budget tegengehouden. Uit een onderzoek blijkt dat 4.800 kinderartsen in Spanje geen plezier meer beleven aan hun werk. Het is te uitputtend. Daarom kiezen veel afgestudeerde artsen liever voor een baan in een privékliniek of in het buitenland.
Amparo Rodriguez die voor een gezondheidscentrum in La Coruña (Galicië) werkt, heeft de zorg over 1.100 kinderen. In de maand juli krijgt ze de 900 patiënten van haar collega erbij. Haar werkdagen zijn uitputtend. ‘Onze patiënten worden ondanks de hoge werklast goed behandeld’, zegt ze. ‘Dat is waarschijnlijk te danken aan onze uitstekende opleiding’. Ze is wel van mening dat er maatregelen genomen moeten worden om de werkdruk van kinderartsen te verminderen.
Naar het buitenland
In de eerste zes maanden van dit jaar vroegen 1.814 artsen een speciale verklaring aan om in het buitenland als arts aan de slag te kunnen gaan. Naar verwachting worden over het hele jaar ruim 3.600 van deze aanvragen ingediend. Dat is een record. Sinds 2012 worden de cijfers van deze aanvragen vrijgegeven. Daaruit blijkt dat het aantal blijft toenemen. Het feit dat deze artsen zo’n verklaring aanvragen, betekent echter niet dat ze ook echt naar het buitenland vertrekken. De meeste aanvragen om in het buitenland te kunnen werken zijn afkomstig van artsen jonger dan 35 jaar.
Veel artsen zijn niet tevreden over hun werksituatie. Allereerst is Spanje het land met de laagste artsensalarissen van West- Europa. Wel blijkt dat de Spaanse medische opleidingen uitstekend zijn. Dat betekent dat Spaanse artsen goed in andere westerse landen aan de slag kunnen. Velen willen naar Groot-Brittannië, Frankrijk of Ierland. Van alle artsen zijn het vooral kinderartsen, huisartsen, verloskundigen, gynaecologen en oogartsen die naar het buitenland willen.
Enorme toename bevolking in hoogseizoen
Naast het feit dat de werkdruk sowieso al hoog is, verdubbelt langs de Spaanse oost- en zuidkust in het vakantieseizoen ook nog eens het aantal personen. Miljoenen Spanjaarden uit het binnenland brengen hun lange zomers door aan het strand en kunnen daar gewoon aanspraak maken op de publieke gezondheidszorg. Hiermee verdubbelt of verdriedubbelt het aantal consulten van kinderartsen in deze periode.
Oudere kinderartsen
Ook de leeftijd van de meeste kinderartsen is een probleem. 40% van de artsen is ouder dan 55 jaar. Binnen tien jaar gaan ze met pensioen en komen hun functies vrij. Het zal moeilijk zijn om ze te vervangen. De unie van verenigingen ter bescherming van de volksgezondheid heeft enkele voorstellen gedaan om het probleem op korte termijn aan te pakken. Een voorstel is om de pensioenleeftijd op te schuiven. Het Spaanse ministerie van Volksgezondheid heeft aangegeven te werken aan de uitbreiding van het aantal opleidingen geneeskunde.