Gevoelsmatig zou je dan na het lezen van bovengenoemde conclusie denken dat slechts een heel klein percentage van de bevolking in Spanje er een gigantische troep van maakt. Want blikjes, flesjes, geleegde asbakken en plastic zakken in bermen langs wegen, afval op het strand, illegale vuilstortplaatsen voor witgoed en overblijfselen van een in de natuur genuttigde lunch zijn er te over als bewijzen voor veel mensen.
Het project LIBERA van SEO/BirdLife en Ecoembes schreef het rapport ‘Actitudes frente a la naturaleza‘ waar deze conclusie in terug te vinden is. Het doel was het gedrag en de houding ten opzichte van afval, afvalproductie en gewoonten rond recyclen of in de publieke ruimte evalueren. Voor het sociologisch onderzoek werden ruim 5.000 enquetes rondgestuurd door heel Spanje.
20% van de Spanjaarden laat weleens afval achter in de campo of in de bergen en 17% doet dat soms op het strand. Minder dan 10% gooit afval weg in rivieren, stuwmeren, waterreservoirs of de zee. Zo vindt 84% van de Spanjaarden dat afval in de natuur een verantwoordelijkheid van allen is. Wel distantieert de meerderheid zich van dit probleem door te melden dat ze het zelf niet doen.
68,9% van de ondervraagden denkt dat mensen afval in de natuur achterlaten het gevolg is van een gebrek aan zorg voor het milieu. Andere redenen zijn volgens hen gemakzucht (52%) of luiheid (41,6%). Van iedereen die toegaf weleens iets in de natuur te hebben weggegooid geeft 24,9% toe dat gedaan te hebben omdat het gebied toch al niet schoon was. 16,1% wijst naar hun gebrek aan kennis over het beschermen van het milieu als rechtvaardiging voor het feit dat ze er weleens afval in achterlaten.
Te weinig afvalbakken
Anderzijds werd gevraagd naar waarom mensen geloven dat anderen de natuur soms zien als afvalbak. Redenen hiervoor zijn volgens de ondervraagden dat er geen of onvoldoende afvalbakken zijn in de ‘campo’, de bergen of op het strand. Ook werd gewezen op de toegenomen consumptie en de massificering in de toeristenzones als oorzaak voor het onachtzame gedrag.
Afval door de wc
Volgens LIBERA toont het onderzoek aan dat schadelijke praktijken ten aanzien van het milieu wijdverspreid zijn onder de Spaanse bevolking, ook waar het gaat om het weggooien van dingen in het riool via met name toiletten, zoals vochtige hygiënische doekjes, wattenschijfjes, medicijnen, peuken, tampons, tandflosdraad, wattenstaafjes, etensresten, olie of haar. Al deze zaken dienen te verdwijnen in de afvalemmer in plaats van in het riool. Bovendien dient eerst het plastic te worden gescheiden van d rest.
Afval scheiden
Ondanks deze dagelijkse praktijk beschouwt 70% van de Spanjaarden zich ‘vrij’ of ‘geheel’ bewust van de zorg voor het milieu, vooral omdat ze proberen hun afval te scheiden in de gele, groene en grijze afvalbakken voor respectievelijk plastic, glas en restafval. Ze zeggen nooit iets op de grond te gooien en zich te informeren over hoe ze de natuurlijke omgeving kunnen behouden.
Er kan meer worden gedaan
Meer dan de helft van de bevolking geeft aan dingen te doen uit zorg voor de natuur, maar erkent wel dat er meer gedaan kan worden. Eveneens de meerderheid is van mening dat de Spanjaarden zich steeds bewuster zijn van de uitdagingen met betrekking tot het behoud van het milieu en de noodzaak tot het aannemen van een duurzame levensstijl en verantwoordelijk gedrag.
Beginnen op scholen
LIBERA leidt uit het onderzoek eveneens af dat de meerderheid van de Spanjaarden vindt dat er op scholen meer gedaan moet worden om kinderen zich bewust te maken van milieuproblematiek. In dit verband wijst LIBERA erop dat de organisatie al een jaar lang campagnes voert om de bevolking bewust te maken van het belang van het scheiden van afval, het oprapen van afval in de natuur en middels programma’s ook gericht op de allerkleinsten. Het onderzoek heeft de organisatie alleen maar gesterkt in het feit dat er meer kennis moet komen, preventie en medewerking van de bevolking.