De verhoudingen lijken scheef in Spanje: De hogesnelheidstreinen in Spanje zijn minder in trek dan de HSL-treinen in de rest van Europa. Dit ondanks het feit dat in Spanje de meeste kilometers spoor zijn aangelegd speciaal voor het hogesnelheidsnetwerk, nog meer dan in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland of Italië. Als je deze cijfers op globaal niveau bekijkt, beschikt Spanje over een van de grootste AVE-netwerken ter wereld en staat Spanje daarmee op de tweede plaats na China.
Grote investering ondanks minder passagiers
In Spanje vervoeren de hogesnelheidstreinen ook minder passagiers per trein als je dit aantal vergelijkt met andere Europese landen. Ondanks deze cijfers vinden de voornaamste investeringen nog steeds plaats in het hogesnelheidsnetwerk. Voor de financiering van deze investeringen krijgt Spanje steun van Europese fondsen. Zij zorgen voor ongeveer 25 procent van de totale investering.
Een rapport van de Nationale Commissie voor Markten en Mededinging (CNMC) uit 2017 laat zien dat er sprake is van een capaciteit van 45 procent op het hogesnelheidstraject tussen Madrid en Barcelona, terwijl de capaciteit op het traject tussen Albacete en Alicante slechts 8 procent betreft. In het rapport is ook te lezen dat het hogesnelheidsnetwerk behoorlijke onderhoudskosten met zich meebrengt. Volgens het CNMN komen de onderhoudskosten neer op 50.000 euro per kilometer spoor.
Scheve kosten-batenverhouding
Madrid-Barcelona is het traject waar de meeste mensen gebruik van maken; in 2017 zo’n 4,1 miljoen passagiers. Madrid-Valencia komt daarna; meer dan 2 miljoen mensen reisden op dit traject in 2017. Ook blijkt Spanje – ten opzichte van de rest van Europa – het meest geïnvesteerd te hebben in deze hogesnelheidslijnen (33,5 miljard euro). Als je deze cijfers bekijkt, ligt de kosten-batenverhouding in Spanje dus erg scheef.
Eerder werd aangekondigd dat Renfe vanaf 2020 voor het passagiersvervoer gaat concurreren met eventuele andere aanbieders. Het CNMC geeft aan dat deze liberalisering een kans is om het gebruik van het AVE-netwerk en de inkomsten te vergroten.