De Mexicaanse president, Andrés Manuel López Obrador, stuurde onlangs een brief naar koning Felipe VI van Spanje waarin López Obrador aandrong op het publiekelijk erkennen van de wandaden die Spanje tijdens de verovering heeft begaan tegen de inheemse bevolking en wilde dat Spanje officieel haar excuses daarvoor aanbiedt.
Zowel de brief als het excuus wijst Spanje af
De Spaanse regering heeft gereageerd op het dwingende verzoek van de Mexicaanse president. Namens de Spaanse regering liet het Moncloa weten dat ze de brief van de Mexicaanse president “betreuren”. Nadat de brief in de Spaanse krant El País werd gepubliceerd, heeft de Spaanse regering haar antwoord openbaar gemaakt waarin het ongenoegen wordt geuit over de dwingende vraag van López Obrador. “De inhoud van de brief wijzen we in alle opzichten ferm af.”
Deze boodschap spoort aan om de gebeurtenissen in het verleden nog eens te evalueren. “De komst van de Spanjaarden op het Mexicaanse grondgebied kan vijfhonderd jaar later niet opnieuw worden beoordeeld in het licht van de huidige tijd. Onze landen zijn er altijd in geslaagd om te gaan met ons gezamenlijk verleden, namelijk zonder woede en met een constructieve blik op de toekomst,” aldus de verklaring van het Moncloa. Ondanks alles hoopt Spanje de “vriendschappelijke betrekkingen tussen de twee landen verder te intensiveren”.
Excuus enige manier om tot verzoening te komen
Een publiekelijk excuus voor wat er vijfhonderd jaar geleden is gebeurd, is volgens López Obrador de enige manier om tot volledige verzoening te komen. De brief was gericht aan Felipe VI, maar kwam binnen via het Ministerie van Buitenlandse zaken en werd gepubliceerd in El País. De brief zorgde opnieuw voor een confrontatie tussen de Mexicaanse en Spaanse autoriteiten vijfhonderd jaar nadat conquistador Hernán Cortes voet aan land zette in Mexico.
In 1492 begon de kolonisatie van Amerika doordat Spanjaarden, Britten, Fransen en Nederlanders bestaande inheemse volkeren overheersten en zich vestigden in onder andere Mexico. De Spaanse conquistador Hernán Cortés werd vooral bekend vanwege de verovering van het rijk van de Azteken tussen 1519 en 1521.
Wandaden zouden vandaag schending van mensenrechten zijn
De Mexicaanse president herdacht de wandaden tijdens de strijd tegen de Spanjaarden. Op zijn Twitteraccount liet de president weten dat hij een brief naar de Spaanse koning en naar het Vaticaan heeft gestuurd met het verzoek om een publiekelijk excuus aan te bieden voor de daden die vandaag bekend zouden staan als “het schenden van mensenrechten”.
In 2021 wordt de val van Tenochitlán in 1521 voor de vijfhonderdste keer herdacht, tegelijk met de viering van tweehonderd jaar onafhankelijkheid van Mexico. Met het oog daarop vindt de Mexicaanse president het nodig dat Spanje de komst van Cortés en de overwinning van de Spanjaarden in Amerika en alle verschrikkelijke gebeurtenissen erkent. De president wil voor 2021 tot een “grote verzoening” komen tussen Mexico en Spanje. Daarvoor is een publiekelijk excuus nodig vanuit Spanje de wandaden die zij de inheemse bevolking heeft aangedaan.
Voor alle duidelijkheid – geeft de Mexicaanse president aan – wordt Spanje niet gevraagd om excuses voor de verovering op zich, maar excuses voor de misdaden en vernederingen die de Spanjaarden in die tijd pleegden tegen de inheemse volkeren. Mexico vraagt niet om een economische vergoeding voor de wandaden.
Spanje doet geen moeite voor herdenking
Volgens de regering van López Obrador wordt er in Spanje niet meer stilgestaan bij wat er vijfhonderd jaar geleden is gebeurd. Ook doet Spanje geen enkele moeite om de gebeurtenissen te herdenken. Onlangs deed de Spaanse minister van Cultuur, José Guirao, een uitspraak dat het personage van Cortes “geen sympathiek imago had in Mexico” en verschuilde zich vervolgens achter het feit dat de voormalige regering van de Partido Popular onvoldoende budget had om een herdenking te organiseren.
In plaats daarvan heeft Sánchez bedacht om een groter gebaar te maken naar Mexico: Om samen de tachtigste herdenking te viering van de massale uittocht van de republikeinen uit Mexico aan het einde van de burgeroorlog in 1939. Ondanks de brief met het verzoek van de Mexicaanse president hoop Sánchez toch dat de landen hun bestaande samenwerkingen in de toekomst verder kunnen intensiveren.