Sommige verbranden meteen maar andere kunnen met schadelijke gevolgen de aarde bereiken. Ook kan het zijn dat de ruimterommel, die doorgaans met snelheden van 30.000 tot 40.000 kilometer per uur rond de aarde schieten, in botsing komen met satellieten of met het bemande ruimtestation EEI of met toekomstige bemande ruimtemissies en de betrokken personen in gevaar brengen.
Daarom heeft het Europese Ruimte Agentschap ESA in samenwerking met het Astrofysisch Instituut van de Canarische Eilanden (IAC) een akkoord gesloten om optische stations op het land te installeren en technieken te ontwikkelen voor de verwijdering van dit ruimteschroot of ruimteafval.
Er worden twee nieuwe telescopen geïnstalleerd. Een daarvan heeft een laser, waarmee de geostationaire baan om de aarde wordt gescand en de lage banen om de aarde waar EEI zweeft en ook de meerderheid van de satellieten zich bevindt. Die telescopen kunnen met grote precisie het gedrag van het ruimteschroot identificeren, classificeren en voorspellen en zelfs het ruimtelijk afval verplaatsen, zodat het geen gevaar meer vormt.
‘Met dit doel werken we al ruim twee decennia samen met IAC en ESA. De nieuwe overeenkomst houdt de installatie in van de nieuwe infrastructuren om het ruimteafval te blijven volgen’, zegt Marcos Reyes, hoofd van de afdeling Technologische Projecten van IAC.
‘De hoge precisie laser is geschikt om het object in de ruimte te verlichten en zijn traject te volgen. We gebruiken deze alsof het een radar is: we sturen een straal die van het voorwerp terugkaatst en we zullen het teruggestuurde licht dat ons bereikt, lezen om de exacte locatie en het traject van het object te bepalen’, legt Reyes uit. ‘Het doel van dit systeem, dat vanaf volgend jaar in bedrijf zal zijn, is om de impact van ruimteschroot met andere huidige of toekomstige missies, te vermijden.’
De laser is niet sterk genoeg om ruimteafval te verwijderen, maar kan wel het traject dat het om de aarde aflegt wijzigen of ervoor zorgen dat het object de atmosfeer van de aarde binnenkomt, zodat het daar desintegreert.
De nieuwe telescopen worden geïnstalleerd in het Observatorio del Teide, op de hoogste berg van Spanje op het eiland Tenerife. ‘In de toekomst willen we verschillende van deze lasers op aarde hebben. Maar ook in de afval-satellieten die zelf in staat zullen zijn om afval uit de baan rond de aarde te verwijderen en deze banen schoon te houden.