Het onderzoek genaamd “Protagonistas y espectadores” (protagonisten en toeschouwers) van de onderzoeksinstituten Fundación SM en FAD laat interessante ontwikkelingen zien over de ontwikkeling van de Spaanse jongeren tussen 1979 en 2019. In de afgelopen veertig jaar zijn jongeren zich steeds meer links gaan oriënteren. De afgelopen twintig jaar is het percentage dat naar extreemlinks neigt zelfs verdubbeld (7,5 procent in 2000 en 13,3 procent in 2016).
Meer interesse in politiek ondanks wantrouwen in partijen
Dinsdag 29 oktober presenteerde de onderzoeksinstituten hun rapport over het onderzoek. De algemene conclusie is dat jongeren zich de afgelopen jaren meer zijn gaan interesseren voor de politiek in Spanje. Tegelijkertijd is ook het wantrouwen in de huidige politieke partijen toegenomen. Dit laatste blijkt uit de verkiezingsdeelname van jongeren. In de verkiezingsjaren 2000, 2011 en 2016 is het percentage stemmende jongeren tussen de 18 en 29 jaar met 10 procent gedaald ten opzichte van 1996, toen het percentage op 80 procent lag. De interesse in de politiek is aanwezig, maar het vertrouwen in de huidige partijen neemt steeds verder af.
Factoren voor linkse houding
De grootste factoren voor deze houding vanuit jongeren is het hoge werkloosheidspercentage, de economische onzekerheid en de – voor jongeren – onbereikbare woningmarkt. “Met deze grote lading frustratie besluiten jongeren vaak een woning of werk in het buitenland te gaan zoeken of om hun opleiding buiten Spanje voort te zetten.
Volgens deze jarenlange studie zijn de Spaanse jongeren van vandaag beter opgeleid, is er minder sprake van schooluitval en leven ze gezonder dan enkele tientallen jaren geleden. “Dit zijn mooie ontwikkelingen maar toch is de werkloosheid onder jongeren hoog. Dit, samen met de hoge huizenprijzen, zorgt ervoor dat jongeren de stap naar een volwassen leven nog wat langer uitstellen. In de jaren na de economische crisis was er een omslag te zien bij de doelgroep; jongeren konden zich niet meer vinden in de standpunten van de huidige politieke partijen. Ze vinden dat deze hen niet langer vertegenwoordigen,” aldus Eusebio Megías, directeur van het FAD.
Cijfers bevestigen deze uitspraak. Spanje kent de hoogste werkloosheidspercentages van Europa. In 2018 was 32,25 procent van de jongeren in Spanje tussen de 16 en 29 jaar werkloos. Jongeren zijn onzeker over de toekomst en wantrouwen de politiek. Megías vertelt dat dit de eerste generatie sinds tijden is die gelooft dat hun kinderen het slechter zullen hebben dan zij.
Meer tolerantie onder jongeren in Spanje
Jonge Spanjaarden blijken wel steeds toleranter als het gaat om ethische zaken. Sinds 2006 wordt abortus onder Spaanse jongeren steeds meer geaccepteerd (6,95 op schaal van 10). Ook adoptie door een homopaar wordt nu veel meer geaccepteerd dan jaren geleden. Een van de onderzoekers van de studie vertelt: “Er heerst een behoorlijke mate van openheid en tolerantie over onderwerpen zoals seksuele diversiteit.”
Veranderende houding Spaanse jongeren ook invloed op geloof
In de veertig jaar waarin dit onderzoek liep is ook het percentage katholieke jongeren behoorlijk gedaald. Deze tendens is voor de hele Spaanse bevolking zichtbaar (daling van 23 procent van 1979 tot 2019). Bij de Spaanse jongeren is de daling slechts 1 procent meer. Het rapport bevestigt een stijging van het percentage ongelovigen, atheïsten en agnosten (stijging van 17 procent onder de jongeren in Spanje). Volgens onderzoekers is de conclusie dan ook duidelijk: Er is niet alleen een afname van het aantal katholieke jongeren in de afgelopen veertig jaar, maar deze trend geldt voor de gehele Spaanse bevolking.