Nog maar tien jaar geleden kwam van iedere tien euro die aan boodschappen werd besteed vier euro terecht bij lokale winkels als de groentewinkel, bakker of de slager. Dat lijkt nu verleden tijd, want de Spaanse consument heeft een voorkeur voor de goedkope, merkloze producten, geconserveerde voedingsmiddelen en kant-en-klaarmaaltijden, gekocht bij de grote supermarktketens en dan vooral de Mercadona.
Demografische veranderingen
Dat is een van de conclusies uit een onderzoek naar het consumentengedrag van Spanjaarden in de afgelopen tien jaar dat werd uitgevoerd door consultancybedrijf Kantar. Volgens het onderzoek zijn er belangrijke demografische veranderingen gaande die er mede voor zorgen dat het consumptiegedrag verandert. Zo is de totale bevolking in de afgelopen tien jaar nauwelijks toegenomen, terwijl zich wel een significante toename van het aantal 65-plussers heeft voorgedaan en het aantal jonge gezinnen juist is afgenomen.
Minder vaak boodschappen doen
Een van de opmerkelijkste bevindingen uit het onderzoek is het gedaalde aantal keren dat er boodschappen wordt gedaan. In 2019 gingen de Spanjaarden gemiddeld 246 keer boodschappen doen, dat is 35 keer minder vaak dan in 2010. Destijds werden ook meer verse producten gekocht bij winkels in de eigen buurt zoals de slager en de groentewinkel. Nu gebeurt dat niet meer om de paar dagen, maar wordt voor langere tijd in één keer de hele supermarktkar gevuld met zowel verse als houdbare levensmiddelen. Vergeleken met tien jaar geleden, wordt er nu meer geld uitgegeven in de supermarkt: 61% van het totale huishoudbudget versus 49,9% in 2010. De kleine speciaalzaken in de wijk zijn de dupe van deze ontwikkeling want hier wordt nu nog maar 30,7% van het budget besteed, versus 41,1% in 2010.
De totale uitgaven voor de boodschappen zijn nu lager dan in 2010. Toen werd per persoon gemiddeld 4.344 euro per jaar uitgegeven, nu is dat 110 euro per persoon minder. Dat komt met name omdat er minder verse producten worden gekocht en vaker gekozen wordt voor kant-en-klaarproducten of meeneemmaaltijden. Er wordt kortom minder vaak thuis met verse producten zelf gekookt.
Grote goedkope supermarkten zijn favoriet
Een tweede oorzaak is de toename van het aantal goedkope, merkloze producten waar de Spanjaarden in 2019 gemiddeld 870 euro (37,7% van het totale huishoudbudget) aan uitgaven. Dat is 164 euro meer dan in 2010. Deze trend is hand in hand gegaan met de toename van het aantal grote goedkope supermarktketens als Mercadona, Lidl en Aldi waarvan Mercadona veruit favoriet is. Deze toename is niet alleen ten koste gegaan van de lokale winkeliers, ook de supermarkten Carrefour en Alcampo hebben in de afgelopen tien jaar moeten inleveren.
Wat in deze periode echter het meest is toegenomen, zijn de aankopen via het internet: 1,9% van het totale huishoudbudget wordt besteed via het internet. Het uitgebreide online assortiment en het gemak van de levering aan huis hebben vermoedelijk tot deze toename geleid. In 2010 was het percentage internetboodschappen nog nihil.