Valencia, de derde grote stad van Spanje met 2,5 miljoen inwoners, gaat vanaf volgende maand het autoverkeer terugdringen in het centrum van de stad. Gestart wordt met het autovrij maken van de Plaza del Ayuntamiento waar nu nog dagelijks zo’n 35 duizend voertuigen passeren. Na de Plaza del Ayuntamiento volgen de Plaza de la Reina, de omgeving van de Mercado Central en de Plaza San Agustín. Alleen al in het centrum zal er 22 duizend vierkante meter aan ruimte bijkomen voor de voetgangers.
Joan Ribó, burgemeester van Valencia, wil met de aanpassingen voorrang geven aan de voetgangers die daarmee betere verbindingen hebben tussen de verschillende delen van het centrum en de wijken eromheen. Ook zal de verbinding tussen de verschillende wijken onderling na de uitvoering van het plan verbeterd zijn.
Plaza del Ayuntamiento
Het belangrijkste plein in het centrum van de stad, de Plaza del Ayuntamiento, wordt afgebakend met paaltjes en diverse plantenbakken. De gemeente heeft een oproep gedaan ideeën aan te dragen voor de ‘meubilering’ van het plein, zoals het gebruik van verschillende kleuren verf, pergola’s die schaduw bieden in de zomermaanden en zitmeubels voor voetgangers om uit te rusten. Het plein wordt afgesloten voor gemotoriseerd verkeer, met uitzondering van één rijbaan die beschikbaar blijft voor het openbaar vervoer en de nooddiensten.
Stadplan voor 2030: duurzaamheid staat centraal
De aanpassing van de Plaza del Ayuntamiento valt samen met het opstellen van het strategisch stadsplan voor het jaar 2030 waarin, onder andere, duurzaamheid en maatregelen tegen de klimaatverandering centraal staan. Daarvoor heeft de gemeente eerder al de nodige acties ondernomen zoals de uitbreiding van het fietspadennetwerk, in navolging van steden als Amsterdam en Kopenhagen die dat decennia geleden al deden en een duurzaamheidsplan in navolging van de Spaanse steden Vitoria en Pontevedra. In de afgelopen jaren is er volop geïnvesteerd in het aanbrengen van groene zones in de meeste wijken van de stad. Bovendien werd het gemeentebudget dat bestemd is voor stadsparken en tuinen verdubbeld. Ook participeert Valencia samen met Manchester, Wroclaw (Polen) en Bujan (China) in de pilot ‘Grow green’, een project waarin gezamenlijk gezocht wordt naar stedelijke voorzieningen die gebaseerd zijn op de natuur.
Toch was in eerste instantie niet iedereen blij met de nieuwe plannen van de gemeente; een aantal bewoners en winkeliers in het centrum van de stad zagen de veranderingen met enige argwaan tegemoet. Hun kritiek had niet in eerste instantie betrekking op het plan zelf, maar op het achterwege blijven van duidelijke informatie over de komende veranderingen. De vereniging voor winkeliers in het historische centrum van de stad is inmiddels in gesprek geweest met het gemeentebestuur en ziet in het plan nu geen gevaar meer voor de eigen commercie.
Duurzaamheid in Spaanse steden
Niet alleen Valencia, ook andere Spaanse steden hebben inmiddels maatregelen genomen voor meer duurzaamheid binnen de stad. Enkele voorbeelden:
Pontevedra heeft een zo goed als autovrij centrum waar alleen de voertuigen van de inwoners toegang toe hebben.
Vitoria creëerde sinds 2008 63 zogeheten ‘supermanzanas’, afgebakende ruimten in steden zonder verkeer, met veel groen en bestemd voor vrijetijdsbesteding van de inwoners. De helft van de trajecten die in de stad worden afgelegd gebeuren te voet, nog eens 15% vindt plaats met de fiets.
Barcelona introduceerde in januari een ‘lage emissiezone’ van 95 vierkante meter waar een verbod geldt voor oude auto’s op doordeweekse dagen.
Ook Madrid introduceerde in 2018 een lage emissiezone van 5 vierkante kilometer waar alleen bestemmingsverkeer toegang toe heeft. De Spaanse hoofdstad heeft ook het voetgangersgebied in het centrum aanzienlijk vergroot.