Het onderzoek, waarvan de resultaten gepubliceerd zijn in het tijdschrift Regional Environmental Change, is uitgevoerd in het rurale gebied van de Sierra Nevada (Granada). Dit onderzoeksgebied is gekozen vanwege de hoge ligging, omdat klimaatverandering met name effect heeft op de ecosystemen van hoger gelegen gebieden. Bovendien is deze regio historisch van groot belang geweest voor de landbouwontwikkeling.
Boeren in dit gebied hanteren bijvoorbeeld van oudsher al verschillende indicatoren bij het voorspellen van het weer zoals het wolkenpatroon, de veranderingen van windrichting en het gedrag van het vee. Hoewel deze aanwijzingen sporadisch nog worden toegepast, blijkt de werkelijkheid steeds vaker anders dan voorspeld.
Het Spaanse spreekwoord ‘Por todos los Santos la nieve en los altos, por San Andrés la nieve en los pies’ (Met Allerheiligen -begin november- ligt de sneeuw in de bergen, met San Andrés -eind november- staan we met de voeten in de sneeuw) bijvoorbeeld, laat zien dat er iets veranderd is met het klimaat. Waar vroeger de sneeuw eind november al in de dalen kwam, is van dit verschijnsel door de opwarming van de aarde nu niets meer te zien. Als de sneeuw de dalen al bereikt, is dit zeker niet in november al het geval.
Het spreekwoord ‘Septiembre o lleva los puentes o seca las fuentes’ (vrij vertaald, in september stroomt het over of is alles kurkdroog) geeft aan dat het in de maand september moeilijk te voorspellen viel of het een droge maand zou worden of dat zich hoosbuien voor zouden doen. Inmiddels weten we, en is ook wetenschappelijk vastgesteld, dat het in Spanje in september nog nauwelijks regent. Zoals dit voorbeeld komen nog 17 van de 30 andere in het onderzoek geanalyseerde spreekwoorden inmiddels niet meer met de werkelijheid overeen.
Het spreekwoord ‘Cuando vienen los vilanos es conclusión del verano’ (vrij vertaald, als de pluisjes in de lucht komen, is de zomer voorbij) zegt bijvoorbeeld iets over de bloeiperiode van planten tot eind augustus, begin september. Inmiddels is de bloeiperiode veel langer geworden.
Uit het onderzoek komt ook naar voren dat de boeren uit het onderzoeksgebied inmiddels al niet veel waarde meer hechten aan de oude wijsheden en bij het nemen van beslissingen liever vertrouwen op actuele informatiebronnen.
Omdat de wetenschap niet over alle historische meteorologische gegevens beschikt, noemt medeonderzoeker Victoria Reyes-García de traditionele informatiebronnen uit de landbouwcultuur een goed alternatief als bijdrage aan het in kaart brengen van de gevolgen van de klimaatverandering.