Spanje hoopt met de onderhandelingen zich straks beter te verhouden tot het Britse welvarende voorgebergte gelegen in een van de armste gebieden van Spanje; een gegeven dat in het verleden herhaaldelijk voor spanningen tussen deze twee landen heeft gezorgd. De Spaanse regering hoopt na de Brexit invloed te krijgen op de werknemers- en fiscale regelgeving alsmede op het milieubeleid van Gibraltar.
De onderhandelingen hebben op zich laten wachten omdat beide landen geen voorkeur gaven aan een videocall voor het bespreken van dit belangrijke onderwerp. Nu de reisrestricties versoepeld zijn, kan het delicate onderwerp weer worden aangesneden. Bij de onderhandelingen zullen een vertegenwoordiger van het Spaans ministerie van Buitenlandse Zaken, een vertegenwoordiger van de Britse regering en een afgevaardigde van Gibraltar aanwezig zijn.
Overheidsbronnen hebben aan de Spaanse krant El País laten weten er vertrouwen in te hebben dat in oktober van dit jaar een conceptakkoord op tafel ligt dat eind van het jaar definitief kan zijn. Gezien de politieke gevoeligheid van de onderhandelingen, lijkt dit vooralsnog een ambitieus streven.
Einde belastingparadijs
Omdat Gibraltar na de Brexit geen onderdeel meer is van de Europese Unie moeten er onder andere afspraken worden gemaakt over het vrije verkeer tussen Gibraltar en Spanje. Dagelijks pendelen nu nog duizenden werknemers tussen deze twee gebieden. Ook wil Spanje de Brexit gebruiken voor het doorvoeren van een andere fiscale regelgeving waarmee een einde komt aan het overzeese gebied als belastingparadijs.
Uitgangspunt voor de onderhandelingen is het originele document dat door beide landen werd ondertekend bij de Vrede van Utrecht in 1713 en waarin is vastgelegd dat Gibraltar moest worden overgedragen aan het Verenigd Koninkrijk. De dialoog zal in de komende maanden in verschillende rondes verlopen, met halverwege een evaluatie om het proces daarna te kunnen afronden.
Vrij verkeer
Naast een verbeterde belastingregelgeving, wil Spanje het recht reguleren van de meer dan 9 duizend Spanjaarden (en nog 6 duizend overige Europeanen) die werkzaam zijn in Gibraltar. Zonder deze werknemers, meent Spanje, is het voor Gibraltar onmogelijk om de economische activiteiten draaiende te houden, met een eigen bevolking van slechts 34 duizend inwoners.
Over de prijs van tabaksartikelen aan beide kanten was eerder al een akkoord bereikt: vanaf eind deze maand mag zowel in Spanje als in Gibraltar de prijs van een pakje sigaretten maximaal 32% afwijken van de gemiddelde prijs. Nu is dat nog 48%. In de lijn van deze ontwikkeling ligt ook een te behalen verbetering op het gebied van de politie- en douanecoördinatie tussen beide landen. Een betere samenwerking tussen deze autoriteiten kan het nu aanwezige illegale handelsverkeer helpen tegen te gaan. De eerste onderhandelingen van aanstaande dinsdag zullen een goede barometer zijn voor het verdere verloop van deze historisch gevoelige kwestie.