Op dit moment kunnen de Spaanse ziekenhuizen de extra druk nog aan, schrijft El País op basis van regeringsinformatie. Zodra die echter het ‘breekpunt’ bereiken, is er slechts één maatregel die zeker effectief is: de thuisblijfplicht. Diverse Europese landen zijn er al toe overgegaan ondanks dat IC’s hun grenzen nog niet hebben bereikt.
De virusincidentie lijkt in Spanje als geheel af te nemen, maar het aantal sterfgevallen neemt nog toe. Spanje houdt dus wel degelijk rekening met een nieuwe home lockdown, maar experts en autoriteiten zijn het niet eens over het moment waarop deze ingevoerd zou moeten worden.
Bovendien pleiten gezondheidsexperts voor een andere lockdown dan die in maart en april gold voor Spanje. Ditmaal zouden mensen naar buien mogen voor een wandeling en zou er alles aan worden gedaan om de scholen open te houden. Fernando Simón, directeur van het coronacrisiscentrum liet zaterdag weten in dat geval eerder een thuisblijfplicht voor specifieke groepen te overwegen.
Home lockdown onvermijdelijk
Daniel López Acuña, voormalig topfunctionaris bij de Wereldgezondheidsorganisatie, gelooft dat een home lockdown onvermijdelijk is. ‘De landelijke autoriteiten en de Interterritoriale Raad van regionale gezondheidsministers moeten het met spoed eens worden over een thuisblijfplicht voor 15 dagen om de pandemie af te remmen en te voorkomen dat ziekenhuizen wel het breekpunt bereiken. Een nieuwe noodtoestand die deze maatregel mogelijk maakt, moet dan afgekondigd worden.’
Thuisblijfplicht per regio bepalen
Volgens José Martínez Olmos, voormalig staatssecretaris Gezondheidszorg en professor aan de Andalusische School voor Volksgezondheid is het daarmee eens. ‘Thuisblijfplicht is onvermijdelijk en wenselijk in de regio’s waar er een objectief risico bestaat op het bereiken van het breekpunt in de gezondheidszorg. Er is geen reden om deze echter op te leggen aan alle Spanjaarden, hoewel, gezien de huidige situatie, zouden we niets uit moeten sluiten. Het redden van levens is prioriteit’.
Effect huidige maatregelen afwachten
Andere experts twijfelen hierover. Zo zegt Andrea Burón, epidemioloog en woordvoerder bij de Spaanse vereniging van Publieke Zorg (Sespas) dat het beter is af te wachten om te zien of de huidige maatregelen zoals de avondklok en de perimetrale lockdowns enig effect hebben op de mate van overdracht. ‘Thuisopsluiting beperkt de vrijheid van de bevolking te erg en het is passend om de reeds toegepaste maatregelen een beetje meer tijd te geven en te kijken of die werken’, zei de epidemioloog.
Eerst weten waar virus zich precies verspreidt
Fernando Rodríguez-Artalejo, professor Publieke Gezondheid aan de autonome universiteit van Madrid ondersteunt deze zienswijze. ‘We weten niet precies waar de besmettingen plaatsvinden, noch of de genomen maatregelen in dat opzicht worden gevolgd. Ik begrijp de verleiding om strenger te willen zijn wanneer de curve aan het stijgen is en we zien dat andere landen wel meer beperkingen doorvoeren en we willen in dat opzicht niet achterblijven. Maar dit heeft niet echt een rationele basis’. Ook is Artalejo van mening dat tot men precies weet waar het virus zich precies verspreidt, maatregelen ‘blind’ worden toegepast.
Catalonië
De Spaanse regio die het dichtst bij thuisopsluiting zit is Catalonië. Hier is alle horeca gesloten, gelden perimetrale lockdowns en een avondklok. Antoni Trilla, professor Preventieve Geneeskunde aan de universiteit van Barcelona, gelooft dat de positieve impact van die maatregelen snel terug te zien zal zijn in de cijfers. ‘De thuisblijfplicht is iets dat in elke regio afgezet moet worden tegen de status van de IC’s. Hopelijk zullen we dat punt niet bereiken, maar we kunnen de maatregel ook niet uitsluiten. Als deze genomen moet worden, is het aan de autoriteiten goed uit te leggen waarom dit gebeurd en op welke gegevens ze zich baseren’.
Regionale aanscherpingen maatregelen
De landelijke gezondheidsautoriteiten geloven nog steeds dat een thuisblijfplicht niet nodig zal zijn. ‘We werken er niet aan en we verwachten ook niet dat te gaan doen. We denken dat de brede waaier aan maatregelen die de regionale autoriteiten tot hun beschikking hebben, genoeg zal zijn’. Ondertussen blijven regionale besturen wel hun maatregelen aanscherpen op basis van de evolutie van het virus.