Het ministerie van Ecologische Transitie is een procedure gestart om het teveel aan ontvangen vergoedingen door de energieleveranciers en netbeheerder Red Eléctrica de España (REE) tussen 2016 en 2019 terug te draaien.
Fouten in regelingen
Na de recente uitspraken van het Hooggerechtshof en de Raad van State, “heeft het ministerie met de vuist op tafel geslagen in een kwestie die al lange tijd stillag”, zegt een bron. Deze bron is op de hoogte van een proces dat al in 2017 werd gestart toen de Spaanse Nationale Commissie van Markten en Concurrentie (CNMC) waarschuwde dat er in de betreffende ministeriële regelingen fouten zaten.
In het geval van de energieleveranciers “hebben deze fouten ertoe geleid dat de toegekende vergoedingen aan verschillende bedrijven, hoger waren dan waar ze recht op hadden”, vermeldt het ministerie in een rechtvaardigingsverslag.
“Buitensporige vergoedingen” en “algemeen belang”
De ministeriële regelingen werden in juni 2016 tijdens het kabinet Rajoy goedgekeurd. Na een waarschuwing van de CNMC verklaarde de ministerraad, toen met premier Rajoy en minister Nadal van Energie, in april 2018 de regeling “schadelijk voor het algemeen belang”.
Vervolgens stapten ze naar het Hooggerechtshof om de regeling nietig te laten verklaren. Tegelijkertijd verzocht Nadal om nietigverklaring van een andere regeling van juni 2016 betreffende de vergoeding van de elektriciteitstransmissiebedrijven voor 2016. Hij deed dit, nadat het CNMC had gewaarschuwd dat bepaalde elektriciteitsinstallaties “dubbel waren geteld in de vergoedingsberekening van REE”. Dit was, zoals het oordeel van het Hooggerechtshof op 29 juni luidde “niet alleen in strijd met het minimale kosten principe voor uitvoering van werkzaamheden voor het elektriciteitssysteem zoals opgenomen in de Elektriciteitswet, maar stemde ook niet overeen met de vergoedingssystematiek, zoals is vastgesteld bij Koninklijk Besluit 1047/2013”.
Als resultaat krijgen, in het geval van transmissiewerkzaamheden, consumenten in totaal zo’n 47,3 miljoen terug voor de periode 2017-2019, waarvan het grootste deel van REE afkomstig is. Dit is vermeld in het verslag dat het ministerie van Ecologische Transitie heeft gepubliceerd.
In het geval van de leveranciers heeft het Hooggerechtshof in mei 2020 de regeling van 2016 nietig verklaard met betrekking tot de wijze van toekenning van bepaalde waardes, zoals de resterende looptijd (Vida Residual) en de basisvergoeding (Retribución Financiera base), zoals vastgesteld in bijlage 1 van de regeling die door de regering Rajoy werd goedgekeurd.
Voorlopig karakter
Sinds de verklaring van schadelijkheid heeft de vergoeding voor elektriciteitsbedrijven een voorlopig karakter. In 2013 werd namelijk vastgesteld dat de vergoeding voor 2016 de basis zou zijn voor volgende jaren. De energiebedrijven hebben zich beklaagd over de rechtsonzekerheid die deze situatie met zich meebrengt. De gedeeltelijk nietigverklaring van de regelingen en de verklaring van schadelijkheid hebben dan ook een golf van beroepszaken teweeggebracht.
In afwachting van de publicatie van de herziene regeling met de nieuwe vergoedingsberekening, heeft de CNMC een voorstel ingediend voor een heffing voor 2021 met verschillende scenario’s op grond van het voorlopige besluit en het moment van uitvoering hiervan.
Twijfel over juiste methode
Vorig jaar richtte het ministerie zich zelf tot het Hooggerechtshof met het verzoek de uitspraak te verduidelijken. En ook om advies te vragen over de te volgen methode bij de herformulering van de vergoedingsberekeningen. Dit aangezien, volgens CNMC, de methodes en maatstaven die door de bedrijven Iberdrola, Viesgo en Hidrocantábrico” zijn gehanteerd, in twijfel worden getrokken.
Het Hooggerechtshof weigerde: ”het is niet aan het Hof om zich uit te spreken over de wijze waarop een besluit in een rechterlijke uitspraak moet worden nagekomen. Dat zou veel verder gaan dan slechts een opheldering van eventuele onduidelijkheden in een uitspraak”.