Dit gebeurt bijvoorbeeld n Andalusië, Galicië, Catalonië, Cantabrië en Castilië en León, waar de droogte directe gevolgen heeft voor de watergebruikers. Andere deelregio’s, zoals Asturië en de Valenciaanse Gemeenschap, beschikken nog over voldoende waterreserves en vertrouwen erop dat hun watervoorziening gewaarborgd is. Dat wil niet zeggen dat ze niet uitkijken naar de regens die in het najaar zullen vallen.
Al langer sprake van uitzonderlijke situatie
In de herfst van 2021 heeft de Hydrografische Confederatie van de Guadalquivir de uitzonderlijke situatie als gevolg van de buitengewone droogte al in10 van de 23 territoriale eenheden van schaarste afgekondigd. Maanden later, in maart 2022 is de verklaring van uitzonderlijke situatie uitgebreid tot ‘alle territoriale eenheden’ in de regio.
De Hydrografische Confederatie (CH) van de Duero heeft in juni van dit jaar hetzelfde gedaan voor vier van de watersystemen die het meeste bijdragen aan het stroomgebied. Dat zijn die van de Támega-Manzanas, de Tera, de Carrión en de Pisuerga. Bovendien heeft de top van de CH del Duero op 14 juli 2022 besloten uitzonderlijke maatregelen te nemen voor een rationeel gebruik van de watervoorraden voor irrigatie in diezelfde systemen en in de benedenloop van het Spaanse deel van de rivier de Duero. Zeven dagen later werd de verklaring van uitzonderlijke situatie uitgebreid tot de systemen Torío-Bernesga, de benedenloop van de Duero en Órbigo. Zo voorzien de maatregelen in Torío-Bernesga en Tera in maximale irrigatietoewijzingen en aangepaste irrigatie, die ook voor parken en tuinen geldt.
Tegelijkertijd zijn procedures gestart om de regering teen decreet goed te laten keuren waarbij de droogte wordt afgekondigd en dus een reeks aanvullende maatregelen wordt genomen.
Capaciteit laag
In totaal beschikt de CH Duero over 18 stuwmeren die tot 2.878 kubieke hectometer kunnen opslaan. Op dit moment staan zij met 1.218 kubieke hectometer op 44,5 procent zitten, terwijl zij een jaar geleden nog op 57,3 procent van hun totale capaciteit zaten.
In Cantabrië bedraagt het volume van het Ebro-reservoir momenteel 263 hm3, d.w.z. 48,8 % van de totale capaciteit. In 2021 bedroeg het volume 298 hm3.
Reële bedreiging voor watervoorziening Galicië
De Consellería de Infraestructuras verklaart dat in Galicië het peil van de rivieren ‘het laagste is sinds er metingen zijn verricht in de afbakening Galicië-Costa’. Daarom dringen zij aan op een ‘reële bedreiging’ van de watervoorziening in verschillende gebieden van Galicië.
Vanuit de gemeenteraden zijn maatregelen zijn genomen om de burgers bewust te maken ‘en om zich voor te bereiden op andere, complexere scenario’s’. De gebieden die door de stuwmeren van Baiona en Zamáns en door de rivieren Lérez en Anllóns worden bevoorraad, ‘baren de grootste zorgen met een serieuze kans op een ‘alarm voor tekorten’ in de rivieren Cabe en Limia.
De Consellería wijst behalve naar de door de gemeentes genomen maatregelen ook naar het nieuwe droogteplan van de Xunta, dat in juni is goedgekeurd. Afhankelijk van de ernst van de situatie, ligt daar ook een verantwoordelijkheid voor de toepassing van dezelfde maatregelen. Daarbij gaat het onder andere om de vermindering van de watervoorziening voor steden en industrie, en de mogelijkheid van tijdelijke onderbrekingen van de watervoorziening. Het is aan gemeentes om te analyseren welke vormen van watergebruik minder prioriteit hebben. Ook moeten zij werken aan ‘lekken in gemeentelijke netwerken’. ‘Ze verliezen gemiddeld 40%, maar het kan wel oplopen tot 60 en 80% in sommige plaatsen’.
Volgens de Xunta hebben op dit moment in Galicië 104 gemeenten noodplannen om de droogte het hoofd te bieden, waarvan 46 in de regio Galicië-Costa. Van de grote steden heeft alleen Santiago de Compostela een noodplan.
Balearen
Ook de Balearen hebben te lijden onder de gevolgen van de droogte. In Ciutadella (Menorca) heeft het gemeentebestuur besloten de douches en voetbaden in de zeven baaien en stranden van de gemeente tijdelijk te sluiten om water te besparen. Omdat het er al meer dan 75 dagen niet heeft geregend, meent de gemeente om in de huidige situatie van deze service af te kunnen zien.
Navarra, Baskenland en regio Valencia
Navarra past verdeelsleutels en voorzieningsbeperkingen toe op de linkeroever van de Ebro. In een aantal gemeentes worden verschillende maatregelen ingevoerd. Zo is in Erro irrigatie verboden in Mezkiritz, Biskarreta-Gerendiain en Lintztoain, en is de toevoer ’s nachts afgesloten De gemeente Moncayo heeft een verbod ingesteld op het besproeien van groene zones.
De Valenciaanse Gemeenschap zal voorlopig niet te maken krijgen met waterbeperkingen, hoewel het regionale ministerie van Landbouw, Plattelandsontwikkeling, Klimaatnoodtoestand en Ecologische Overgang de sectoren en de samenleving heeft opgeroepen om ‘rationeel’ met water om te gaan, omdat ‘verspilling geen optie is’.
In Baskenland is de watervoorziening van ruim 90% van de bevolking ‘op middellange termijn gegarandeerd’, ondanks de droogte van de afgelopen weken en zelfs bij een scenario van ‘beperkte regenval’, aldus de Baskische regering. De ‘grootste’ problemen doen zich voor in de regio Urdaibai en in kleine steden in de Llanada Alavesa. Daar is het nodig om de voorzieningsinfrastructuur te versterken.
In tegenstelling tot veel andere rivieren is in de rivier Júcar de droogtesituatie ‘absoluut normaal’ te noemen. Alle territoriale eenheden vallen binnen deze norm, zowel bij langdurige droogte als bij schaarste. Het is niet noodzakelijk om beperkingen in de regio te overwegen. Alle behoeften zijn ‘gedekt en gegarandeerd voor het lopende hydrologische jaar’.
Aragón
In Aragón ten slotte heeft de burgemeester van Huesca, Luis Felipe, vrijdag een bevel uitgevaardigd tot een ‘verantwoorde en matige’ consumptie van drinkwater. Dit was nodig door de huidige meteorologische situatie in de autonome gemeenschap, met een ‘opmerkelijk’ gebrek aan neerslag in de afgelopen maanden. Hierdoor lag het niveau van de watervoorziening in de stad Huesca lager dan normaal in deze tijd van het jaar.