Zoals elke winter sinds 1981 wordt de laatste zondag van oktober afscheid van de zomertijd genomen. Om 03.00 uur ’s ochtends gaat de klok terug naar 02.00 uur. En dat betekent een uur langer slapen!
Hoewel het terugzetten van de klok best vervelend kan zijn, is de overgang naar de wintertijd van deze zondag de minst storende van de twee jaarlijkse veranderingen die de Europeanen doorvoeren. Terwijl de overgang naar de zomertijd in maart de klok vooruit zet en betekent dat u die nacht een uur minder slaapt, brengt de overgang in oktober de biologische klok weer in overeenstemming met de zomertijd.
Hoe beïnvloedt de tijdsverandering ons? Het eeuwige debat
Door de klok een uur terug te zetten, worden meer uren rust mogelijk. Net als een natuurlijker manier van wakker worden bij het ochtendgloren. Dit bevordert een stabieler biologisch ritme en is in feite de verandering die de Spaanse slaapvereniging (SES) permanent aanbeveelt: ‘Hierdoor zou een grotere blootstelling aan zonlicht worden bereikt tijdens de meest voorkomende werk- en schooluren’.
Met het naderen van de wintertijd komen ook de controverse en het debat weer terug. De verandering van het biologische ritme door twee keer per jaar van tijd te veranderen wordt niet toegejuicht vanwege de mogelijke gevolgen voor de gezondheid. De invoering, die 21 jaar geleden in de hele EU officieel is geworden en tot doel heeft energiebesparing te bevorderen, overtuigt niet alle deskundigen.
Volgens de SES gaat elke tijdsverandering gepaard met een aanpassingsperiode. Zelfs als het maar één uur is en in de vroege ochtenduren, verandert het terug- of vooruitzetten van de klok het tijdstip van blootstelling aan de zon en brengt het de interne klok uit balans. Het kost enkele dagen om je daaraan aan te passen. De verandering veroorzaakt vaak prikkelbaarheid, gebrek aan concentratie, slechte werkprestaties en slapeloosheid gedurende de eerste dagen.
Onvoldoende, ongeorganiseerde en kwalitatief slechte slaap bevordert ook het ontstaan van ziekten met een grote sociale en economische impact zoals kanker, de ziekte van Alzheimer, hoge bloeddruk, obesitas, diabetes, hartaanval, beroerte, depressie en angst, aldus de vereniging in een verklaring.
Openbare raadpleging
Het debat over de vraag of deze wijzigingen moeten worden gehandhaafd, is zelfs aan een openbare raadpleging bij de Europese Commissie onderworpen. In 2018 is een voorstel gedaan om ze te schrappen en is een proces in gang gezet zodat ze, indien de lidstaten ermee instemmen, in 2019 konden worden afgeschaft. Het initiatief werd door de toenmalige EU-28 echter voorbarig geacht en het besluit werd uitgesteld.
Destijds heeft de Europese Commissie de burgers geraadpleegd over hun mening over de tijdsverandering en uit de antwoorden bleek dat 84% van de Europeanen niet wil doorgaan met de praktijk van het tweemaal per jaar veranderen van de tijd. Voor Spanje loopt dit cijfer op tot 95%.
De komende jaren
Het Staatsblad (BOE) publiceerde afgelopen maart de datum van de tijdsveranderingen die tot 2026 zullen plaatsvinden, wat betekent dat Spanje op zijn minst de komende vier jaar de klok terug en vooruit zal blijven zetten.
Volgens het BOE zijn de data voor het ingaan van de zomertijd als volgt:
2022: zondag 27 maart
2023: Zondag 26 maart.
2024: zondag 31 maart.
2025: Zondag 30 maart.
2026: zondag 29 maart.
De data voor het begin van de wintertijd als volgt:
2022: Zondag 30 oktober.
2023: zondag 29 oktober.
2024: zondag 27 oktober.
2025: Zondag 26 oktober.
2026: zondag 25 oktober.