Een vastgoeddochter van het Amerikaanse investeringsfonds Blackstone. Gaandeweg werd Antonio’s huur steeds verder verhoogd. Eerst van 200 naar 400 euro en daarna beetje bij beetje. Omdat zijn huis nog steeds speciale bescherming geniet binnen 25 jaar nadat hij erin trok, kan het fonds met de huidige wetgeving de huur niet meer verhogen. Daarom wil het fonds dat Antonio verhuist naar een andere, kleinere woning uit hun portfolio. De oude man wil helemaal niet weg, want heeft er alles in de buurt.
Vermogensbeheerder als beheerder van sociale huurwoningen
De afgelopen 22 jaar is de CPI, waaraan huurcontracten normaliter worden geïndexeerd, met zo’n 60% gestegen. De huur vann Antonio is steeg met meer dan 200%. Hij is dan ook zeer kritisch over het VPO-concept: VPO staat voor Vivienda de Protección Oficial (officieel beschermde woningen). “Zo’n VPO-woning betrekken, geeft je juist een beschermd gevoel” zegt Antonio. Maar de praktijk blijkt anders.
Overschrijding van de huursom van 35 tot 40%
In 1999 verleende de Gemeenschap van Madrid de definitieve classificatie van sociale woningbouw aan de percelen die het blok waar Antonio woont nu bezet. Het ging om een promotie van 159 woningen zonder koopoptie. Er waren twee regimes: algemeen, met een bescherming van 10 jaar, en speciaal, met een bescherming van 25 jaar. Om deze reden geniet Antonio vandaag meer bescherming dan zijn buren, wier bescherming al is verlopen en die worden geconfronteerd met uitzettingsprocedures. Testa vraagt bedragen die tussen de 35% en 40% van hun huursom overschrijden, een eis die de bewoners niet accepteren.
Antonio, zich bewust van zijn speciale bescherming, weigert individueel te onderhandelen met het vastgoedfonds. “Ik ben ervan overtuigd dat als ik wegga, ze dit voor bijna het dubbele gaan verhuren. Het is nonsens! Ze vragen me om te vertrekken, als ik niet accepteer, zal er met mij gebeuren wat er met hem zal gebeuren”, bekritiseert hij, wijzend op een van zijn buren.
Leven tussen de taxi en het risico op uitzetting
De buurman waar Antonio het over heeft, heet Jesus. Een 57-jarige taxi-chauffeur die al 12 jaar in het gebouw woont. Ondanks dat het fonds al vier jaar meer wil, betaalt hij elke maand netjes 675 euro. “Ik begon met 500 euro en nu willen ze 875 euro.” Jesús is gescheiden en betaalt naast de huur kinderalimentatie voor zijn dochters. Momenteel woont zijn 85-jarige moeder bij hem, die ziek is. “Om alle kosten te dekken moet ik 2.000 euro per maand factureren. Dat lukt alleen met minimaal 12 uur werken per dag”, klaagt hij. Testa wil hem nu uitzetten. Maar Jesus heeft al twee uitzettingsprocedures doorstaan met alle stress van dien.
Bekijk ook: Huurprijzen in Spanje blijven doorstijgen in 2023
De taxichauffeur geeft aan dat hij altijd de huur is blijven betalen. Als Testa die betalingen retourneerde, deed hij ze opnieuw. Zo wil hij voorkomen dat hij wordt beschuldigd van wanbetaling en op die grond wordt uitgezet. Over zes maanden volgt er een nieuwe zaak waarmee Testa hem probeert uit te zetten.
Toenemende maatschappelijke verontwaardiging
Blackstone wordt beschouwd als de grootste verhuurder in Spanje, met een geschatte voorraad van 40.000 woningen. Die worden beheerd via commerciële bedrijven waaronder het eerder genoemde Testa. Gezien de toenemende maatschappelijke verontwaardiging rond de huisvestingssituatie en dat overheidsdiensten daar steeds meer aandacht aan besteden, begint het bedrijf afstand te doen van dit patrimonium. Ook gezien de complicaties die de huisvestingswet met zich mee zou brengen voor het vastgoedbedrijf. Volgens de economische krant Cinco Días heeft het fonds Testa te koop gezet.
Meer van dit soort gevallen
“Dit geval komt niet alleen voor in Alcorcón. Het gebeurt in Getafe, in Torrejón de Ardoz, in Carabanchel, in Vallecas…”, zegt Víctor Palomo, advocaat van de Huurdersbond. “Blackstone kocht via haar dochters Testa en Fidere sociale woningen die te huur stonden. De Gemeenschap van Madrid stond het land af aan een bedrijf dat de pachtovereenkomsten exploiteerde onder openbare bescherming.
Huurders die IBI moeten betalen
Antonio, de 84-jarige huurder betaalt ondanks dat hij zijn huis niet bezit, de IBI. “Ben ik de eigenaar van iets?”, vraagt hij zich af. Hij betaalt ook de Stedelijke Afvalbelasting, iets dat gewoonlijk door huiseigenaren wordt betaald. “Het is controversieel dat de huurder de IBI betaalt. Er is geen jurisprudentie, maar logischerwijs is het de verplichting van de eigenaar”, legt Víctor Palomo uit.
“Ze zijn heel radicaal”, vult de advocaat aan. “Als je een contract leest, zie je dat ze huurders dwingen om alles zelf op te lossen. Huurders moeten zelfs een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid voor de woning en de inhoud ervan afsluiten. Dat zou een vrijwillige zaak moeten zijn. Er zijn ook strafbepalingen, met sancties van 150 euro voor bijvoorbeeld het niet afleveren van een document.
InfoLibre had inzage in één van de contracten. Hieruit blijkt dat de huurder zorg dient te dragen voor de basisvoorzieningen (water, elektriciteit, verwarming, telefoon), evenals voornoemd afvaltarief, de installatie, het behoud en de herstelling van de elektriciteitsmeters, het onderhoud en de instandhouding van de ketel en de kosten van de verplichte keuringen. Daarnaast blijkt de huurder niet alleen verantwoordelijk te zijn voor het vervangen van voorwerpen die door normaal gebruik verslijten, zoals gloeilampen. Zij moeten alles vervangen of repareren, van rolluiken en toiletpotten, tot verwarmingsketels en elektrische apparaten.
Eindelijk actie met gemeenteraadsverkiezingen in zicht
De PSOE die de gemeente bestuurt, bracht de zaak naar de plenaire zitting van de gemeenteraad. Het college beloofde te bemiddelen. De bewoners zijn echter sceptisch. Ze weten dt de gemeenteraadsverkiezingen eraan komen. Ze zijn echter blij dat er na jaren eindelijk op zijn minst een reactie komt: “Hoop is het laatste wat verloren gaat”, zegt taxichauffeur Jesús.
Bekijk ook: Mobbing als groeiend fenomeen in Spaanse huursector