Op maandagmiddag om 14 uur gaf Juan Carlos een toelichting op zijn beslissing om afstand te doen van de Spaanse troon. Hij zei daarin het volgende (vrije vertaling van de redactie).
“Ik richt mij deze morgen tot u om u, met enige emotie, te vertellen over de belangrijke beslissing en de redenen die mij ertoe hebben gebracht. In mijn proclamatie als koning, nu bijna vier decennia geleden, beloofde ik een sterke betrokkenheid om het algemeen belang van Spanje te dienen en had daarbij de wens dat de Spaanse burgers de protagonisten zouden zijn van hun eigen toekomst en dat onze natie een moderne en volledig in Europa geïntegreerde democratie zou worden.
Het was mijn intentie de opwindende taak op me te nemen om het proces te leiden dat als uitkomst zou hebben dat burgers hun legitieme vertegenwoordigers kunnen kiezen en hen te begeleiden door die prachtige en positieve transformatie van Spanje die we zo hard nodig hadden.
Terugkijkend kan ik enkel trots en dankbaarheid jegens u voelen. Trots vanwege de vele goede zaken die we samen gedurende al die jaren hebben bereikt. En dankbaarheid voor de steun die u mij heeft gegeven om mijn koningschap vorm te geven. Een proces dat begon in volle jeugd in tijden van grote onzekerheden en moeilijkheden, gevolgd door een lange periode van vrede, stabiliteit en vooruitgang.
Trouw aan de politieke wens van mijn vader, de Graaf van Barcelona, die mij de Spaanse monarchie naliet, wilde ik de koning zijn van alle Spanjaarden. Ik heb mij geïdentificeerd met en voelde me betrokken bij uw hoop, ik heb genoten van uw successen en geleden wanneer pijn of frustratie u overspoelde.
De lange en diepe economische crisis van de laatste jaren heeft serieuze littekens nagelaten in de samenleving, maar deze toont ons ook de weg naar een toekomst vol hoop. Deze moeilijke jaren gaven ons de gelegenheid om zelf kritisch te kijken naar onze fouten en onze beperkingen als samenleving.
En, als tegenwicht, heeft het ook het trotse bewustzijn doen opleven van wat we waren en waartoe we in staat waren, én van wat we zijn geweest en nog steeds zijn: een prachtige natie.
Dit alles heeft in ons een drang naar vernieuwing gewekt, om te overwinnen, om fouten te herstellen en om de weg naar een beslist betere toekomst te openen.
Nu verdient een jongere generatie het om in de frontlinie te staan, om met nieuwe energie en vastberadenheid de transformaties en hervormingen die deze tijd eisen uit te voeren en om de uitdagingen van morgen onder ogen te zien met hernieuwde intensiteit en toewijding.
Bij het smeden van deze toekomst, claimt een nieuwe generatie terecht haar rol als hoofdpersoon, net zoals dat gebeurde op een cruciaal moment in de geschiedenis van de generatie waartoe ik behoor.
Mij enige ambitie is het geweest en zal altijd blijven het voortgaan met het bijdragen aan het welzijn en de vooruitgang in vrijheid van alle Spanjaarden.
Ik wil het beste voor Spanje, het land waar ik mijn gehele leven aan heb gewijd en waaraan ik al mijn capaciteiten, mijn hoop en mijn werk heb gegeven.
Mijn zoon Felipe, troonopvolger, belichaamt de stabiliteit die het onderscheidende kenmerk is van de monarchie als instituut.
Toen ik afgelopen januari 76 werd, vond ik het tijd om in een paar maanden tijd de troonsopvolging te gaan voorbereiden om zo de weg vrij te maken voor iemand die in uitstekende staat verkeerd om die stabiliteit voort te zetten.
De prins van Asturias heeft de rijpheid, de bereidheid en het gevoel van verantwoordelijkheid die nodig zijn om de staat te leiden en om een nieuwe fase van hoop in te gaan met een combinatie van de ervaring en de gedrevenheid van een nieuwe generatie. Daarvoor weet ik dat hij zal rekekenen op de steun die hij altijd zal hebben van prinses Letizia.
Om al deze redenen, geleid door de overtuiging dat ik mijn beste diensten aan het Spaanse volk heb gegeven, fysiek voldoende hersteld om mijn institutionele taken te hervatten, heb ik besloten mijn bewind te beëindigen en afstand te doen van Spaanse kroon, opdat de regering en het parlement de troonsopvolging in lijn met de Grondwet kunnen gaan regelen.
Ik heb zojuist, deze ochtend, de president van de regering officieel geïnformeerd over deze beslissing.
Ik zou graag mijn dankbaarheid willen uiten aan het Spaanse volk, aan iedereen die de machten en de instituties belichaamd hebben van de staat tijdens mijn bewind en aan allen die mij genereus en loyaal hebben geholpen mijn plichten te vervullen.
En mijn dank aam de Koningin, aan wier hulp en genereuse steun het mij nooit heeft ontbroken.
Ik heb Spanje diep in mijn hart gesloten en zal dat altijd blijven doen.”
Dinsdag om 12 uur komt de Ministerraad bijeen om officieel het proces van troonsopvolging te starten. De kroning van Felipe, de prins van Asturias zal naar alle waarschijnlijkheid nog binnen een maand gaan plaatsvinden.