Op verzoek van de Stichting Gala-Salvador Dalí is de beroemde Spaanse schilder weer teruggekeerd in zijn graf in het museum in Figueres. Het verzoek voor de opgraving kwam van de 61-jarige Catalaanse Pilar Abel Martinéz, die meent een dochter van Dalí te zijn. Een Catalaanse rechter gaf vervolgens toestemming voor een DNA-onderzoek waaruit nu zal blijken of de vrouw daadwerkelijk een dochter van Salvador Dalí is.
Kenmerkende snor nog op ‘tien over tien’
Voor de uitvoering van het DNA-onderzoek hebben drie forensische onderzoekers monsters genomen van het haar, de nagels, tanden en botten van Dalí. De opgravingsprocedure, die voorspoedig verliep, begon donderdagavond om acht uur en werd even na middernacht afgerond. Om twintig over tien werd de kist geopend en om twintig voor twaalf werd de kist weer gesloten. De meeste tijd was nodig voor het openen van een zinken plaat in het graf, waaronder het gebalsemde lichaam zich bevond. Zowel het graf als het lichaam waren nog in perfecte staat. Zelfs de kenmerkende snor stond nog op ‘tien over tien’. “Toen we dat vernamen, waren we erg geëmotioneerd” zegt Luis Peñuelas, secretaris van de Stichting Gala-Dalí.
Opgravingsprocedure
De opgravingsprocedure stond onder supervisie van het ministerie van Cultuur van de Catalaanse regering, een staatsadvocaat uit Gerona, de Stichting Gala-Salvador Dalí, de burgemeester van Figueras en de advocaat van Pilar Abel, de vermeende dochter van de schilder. Op verzoek was ook de forensisch geneesheer Narcís Bardelet bij de opgraving aanwezig, hij balsemde het lichaam van Dalí na diens overlijden in 1989.
Om te voorkomen dat er beeldmateriaal van de opgraving zou uitlekken, eiste de rechter dat voorafgaand aan de procedure alle mobiele telefoons en andere opnameapparatuur van de onderzoekers in beslag werden genomen. Twee tenten zorgden ervoor dat de opgraving af werd geschermd van de buitenwereld: een tent over het graf zelf en nog een tweede tent om het gebied waar de onderzoekers hun werk deden.
Morele schade
Juan Manuel Sevillano, directeur van de Stichting Gala-Dalí, benadrukte de psychologische belasting die de gerechtelijke strijd om de DNA-test teweegbracht, de geleden “morele schade” door de opgraving en het gebrek aan respect voor de overledene. Dat allemaal voor een zaak zonder voldoende rechtsgronden die nog niet is afgrond door de rechter. Volgens Alberto Segura, wettelijke vertegenwoordiger van de Stichting, wordt onderzocht of er compensatie kan worden geëist. “De opgraving op zich heeft geld gekost, maar er is ook verlies geleden door het niet kunnen verkopen van entreekaarten. Hiervoor moeten we gecompenseerd worden en ook voor het niet nakomen van de verantwoordelijkheid voor het cultureel erfgoed”.
Uitslag
De uitslag van het DNA-onderzoek waaruit moet blijken of Pilar Abel inderdaad een dochter van Dalí is, wordt begin september bekend gemaakt. Dat is enkele weken voor het begin van de rechtszaak van Abel tegen de Stichting en de staat om het vaderschap van Dalí op te eisen. Als Abel inderdaad de dochter van Dalí blijkt te zijn, valt haar 25% van het erfgoed van haar vader op het moment van zijn overlijden ten deel. Dit zal in het nadeel van de Spaanse staat zijn, die nu de erfgenaam van Salvador Dalí is.