‘Hoe een Nederlandse schrijfster met een ezel door Andalusië liep, de Semana Santa van Málaga ontdekte en daar verliefd op werd’, zo is de ondertitel van de zojuist verschenen Spaanse vertaling van de roman La Tribuna de los pobres. Om dat heuglijke feit te vieren organiseerde de uitgever een presentatie in het elegante historische gebouw van de Sociedad Económica de Amigos del País op Plaza de la Constitución in hartje Málaga.
Voor een kleine honderd belangstellenden spraken Mariët Meester, de vertaalster Inge Luken en Semana Santa-kenner Sander Klomp over het boek en over de viering van de Goede Week in Málaga. Klomp, die al jaren Nederlandstaligen rondleidt door Málaga, gaf het merendeels Spaanse publiek een inkijkje in hoe Nederlanders de indrukwekkende paasprocessies in zijn stad beleven. Zelf loopt hij elk jaar mee als drager van een ’trono’ bij een van de processies van de 35 broederschappen die de stad telt. Met verschillende anekdotes maakte hij duidelijk dat Semana Santa over emoties gaat die universeel zijn.
Iets waar ook Mariët Meester gaandeweg haar onderzoek steeds meer achterkwam. Ze noemt in haar boek Semana Santa een ‘driedimensionale Matthaüs Passion’ en vertelde tijdens de presentatie meer over het hoe en waarom van haar boek. Haar boeiende verhaal werd gelardeerd met fragmenten uit de Spaanse vertaling van haar boek, die werden voorgelezen door Inge Luken.
Gevangenen zijn mensen
Meester groeide op in het gevangenisdorp Veenhuizen op een plek die werd aangeduid als ‘het Siberië van Nederland’. Hier woonden duizend gevangenen samen met duizend ‘gewone’ mensen en leerde zij dat gevangenen ook maar gewone mensen zijn. Tijdens een verblijf in Andalusië viel haar oog op een krantenknipsel over de jaarlijkse traditionele vrijlating van een crimineel uit de gevangenis van de provincie Málaga door een van de broederschappen tijdens een processie. Met haar achtergrond in het gevangenisdorp fascineerde dit gegeven haar zozeer dat ze zich in 2015 en 2016 in Málaga-stad verstigde om het hoe en waarom van deze traditie te ontrafelen. Vanuit haar huis op de Plaza de los Cristos en levend temidden van de ‘gitanos’ observeert ze het echte leven in Andalusië.
Ze blijkt meesterlijk dit dagelijkse leven te kunnen optekenenen en vermengt hierbij haar observaties op boeiende en kleurrijke manier met verregaande historische wetenswaardigheden en overgeleverde feiten. Voor wie in Andalusië woont of regelmatig verblijft, is het boek De Tribune van de armen enerzijds een feest van herkenning, maar eigenlijk ook weer niet; Meester brengt continue zaken naar voren die verrassen en verwondering wekken en die tot dan toe nog onbekend waren. Door haar gedetailleerde en persoonlijke schrijfstijl is het bovendien alsof je overal zelf bij bent.
Het boek in het kort
In 1985 vertrekt Meester samen met haar vriend naar Andalusië om er een paar maanden in het dorp Periana neer te strijken. Twee jaar later keren de twintigers terug om met een ezel van Sevilla naar Granada te reizen. Tijdens die tocht stuit de schrijfster op een berichtje over de Semana Santa in Málaga. Hierin wordt gesproken over een gevangene die jaarlijks als ritueel door een van de broederschappen wordt vrijgelaten. Dit raadselachtige fenomeen fascineert de in het Nederlandse gevangenisdorp Veenhuizen geboren en getogen schrijfster zo, dat ze zich decennia later in 2015 met haar vriend in Málaga vestigt om het te onderzoeken. Het koppel strijkt neer in een appartement op een pleintje met een zeer eigen karakter met een bonte verzameling bewoners. Het ligt net buiten de recent flink opgeknapte en opgepoetste binnenstad. Vanuit haar grote raam ziet Mariët het dagelijks leven van haar nieuwe buurtgenoten als een film aan zich voorbijtrekken. ‘Ik zit altijd graag op de tribune van de armen. Ergens waar je het echte leven meemaakt. Het is misschien wat minder luxe, maar je zit wel tussen de echte mensen’, zegt ze daarover. Minder luxe was dat het plein in een wat moeilijke wijk ligt. ‘Zo’n wijk waar je overdag mensen in pyjama ziet lopen en die dan op de binnenplaats een vuurtje stoken’, aldus Meester. ‘Maar dat zijn natuurlijk ook de leukste wijken’. Met het plein als uitvalsbasis duikt ze onverschrokken in het thema van de mysterieuze vrijlating door de broederschap van El Rico, een van de veertig broederschappen die Málaga telt en ook meteen een van de oudste. Ze weet steeds verder door te dringen in de catacomben van een van Andalusië’s meest wonderlijke tradities, die al 250 jaar standhoudt. Tegelijkertijd leert ze veel over de speciale viering van Semana Santa in Málaga.
Boek kopen?
De Tribune van de armen verscheen bij de Arbeiderspers en is nog steeds verkrijgbaar via de gangbare kanalen in Nederland en België en online via deze link. In Málaga is La Tribuna de los Pobres te koop in boekhandel Librerías Proteo y Prometeo, Puerta de Buenaventura 3 y 6.