Het gaat om een soort alg waarvan de autoriteiten nu onderzoeken of en in welke mate de alg invasief is. Volgens Nicolás Fernández, secretaris van de Federatie van Vissersgilden van Cádiz, gaat het om een ‘milieuramp’. Zijn organisatie vertegenwoordigt ruim 170 vissersboten in Conil, Barbate, Tarifa en Algeciras.
‘Nog nooit zoiets gezien’
Aan de andere kant van de Straat van Gibraltar, aan de kust van Malaga, geeft Pedro Benzal, de voorzitter van de broederschap van Estepona, meer details over de omvang van de schade: “Ik had nog nooit zoiets gezien.” Vissers schatten dat schakelboten bijna 100% van hun vangst- en trawlboten de helft hebben verloren.
De bruinwier werd in 2015 voor het eerst in Ceuta gesignaleerd en heeft slechts vier jaar nodig gehad om de hele kustlijn van Cádiz, enkele punten aan de Atlantische kust van Huelva en zich naar het oosten richting Marbella uit te breiden.
Aan de kust van Tarifa beseften ze anderhalf jaar geleden voor het eerst dat de alg zou kunnen uitgroeien tot een groot probleem. De burgemeest en tevens bioloog Francisco Ruiz Giráldez zegt hierover: “Het neemt de hele zeebodem van de Straat op een virulente manier in beslag.” In feite beslaat de alg tot 50% van de ruimte tussen vijf en 25 meter diep.
Bezorgde wetenschappers
Ook in wetenschappelijke kringen neemt de bezorgdheid toe over de “meteorische en volledig ongekende” groei van de alg. “We hebben geen precedent gevonden voor zo’n explosieve bio-invasie”, zegt José Carlos García, een onderzoeker aan het Mariene Biologie Laboratorium van de Universiteit van Sevilla. “De omvang van de invasie van sargassum in Mexico en vóór de ulva (zeesla) in China is groter, maar ze breidden zich niet zo snel uit als hier”, zegt Félix López, hoogleraar ecologie aan de universiteit van Malaga. Beiden maken deel uit van de tientallen wetenschappers die vorige week samenkwamen om oplossingen te zoeken en de regering te helpen.
Uit Azië
Aangenomen wordt dat de Rugulopterix okamurae-alg inheems is in de buurt van China, Korea, de Filippijnen en Japan. De alg zou aan boord van een van de schepen die door de Straat van Gibraltar kwamen naar deze contreien zijn gekomen.
In eerste instantie lijkt de alg op sommige lokale soorten, dus werd niet op tijd alarm geslagen. De onstuitbare opmars sindsdien heeft, naast de visserij, een belangrijke impact op de biodiversiteit omdat de alg de lokale algenpopulaties vernietigd en de ruimte inneemt van veel dieren.
Bruine smurrie
Afgezien van deze gevolgen vinden toeristen de dikke lagen bruine smurrie die de aangespoelde algen vormen op de stranden niet aantrekkelijk. Kustplaatsen vrezen dat de alg het toerisme – een sector die het toch al zwaar heeft na anderhalf jaar corona – negatief kan beïnvloeden.
De algen kunnen aan de kust en met name in de zomer lagen vormen van meer dan 50 centimeter ontbindend organisch materiaal. Alleen op de stranden van Estepona is de afgelopen zes weken al 2.800 ton verzameld. Van de 22 kilometer lange kustlijn van Tarifa is de algensoort te vinden op slechts 600 meter strand, maar daar was toch 10.000 euro nodig om de laag te verwijderen en over te brengen naar speciale stortplaatsen.
“Het is groundhog day. Je verwijdert het de ene dag en het is de volgende dag weer net zoveel”, zegt Ruiz Giráldez, ondergedompeld in een zoveelste schoonmaakbeurt.
Dringend maatregelen nodig
Geconfronteerd met de hoge snelheid waarmee de alg zich verspreidt, zijn alle partijen het erover eens dat dringende maatregelen moeten worden genomen. “We vragen nu om een uitroeiingsprogramma en studies vanuit verschillende gezichtspunten om de soort beter te begrijpen en hoe we ertegen kunnen optreden”, benadrukt López.