Een jaar geleden nog kreeg het Zuid-Spaanse natuurpark de status ‘over-geëxploiteerd’ omdat het lage grondwaterpeil de natuur ernstig in gevaar brengt. Honderden legale en illegale waterputten worden leeggetrokken voor de lucratieve aardbeienteelt die voor 80 procent bestemd is voor de export. Dat weerhoudt de parlementaire fracties van de PP, Ciudadanos en Vox er kennelijk niet van de landbouwgrond nog verder uit te breiden in een gebied dat onder de hoogste graad van milieubescherming staat.
Het ingediende wetsvoorstel voor deze uitbreiding druist regelrecht in tegen een uitspraak van het Europese Hof van Justitie van afgelopen juni. Daarin werd Spanje veroordeeld voor het niet ingrijpen in de onhoudbare situatie voor het natuurgebied als gevolg van de illegale wateronttrekking.
Ook Unesco, die het drasland van Doñana als Werelderfgoed heeft erkend, dringt er bij de Andalusische autoriteiten op aan het natuurbeschermingsplan te respecteren. Maar uitgerekend dit plan zijn de PP en Ciudadanos voornemens te gaan aanpassen, in het voordeel van de fruittelers wel te verstaan. Als het voorstel wordt aangenomen, is de uitbreiding nog voor de zomer een feit.
Unesco heeft Spanje om uitleg gevraagd waarom het land zich niet houdt aan de aanbevelingen die gedaan zijn in 2020. Een van die aanbevelingen was dat er ontwikkelplan moest komen om het drasland van Doñana beter te beschermen.
‘Amnestie voor de illegalen’
Het deelbestuur verrast niet alleen internationale organisaties met het plan, ook de centrale regering en milieubewegingen hebben geschrokken gereageerd. Unidas Podemos noemde het een ‘aanslag op het milieu’ en sprak over ‘amnestie voor de illegalen’. De Andalusische socialisten daarentegen hielden zich stil en lieten weten het plan eerst goed te willen bestuderen omdat het om een ‘zeer complex onderwerp’ gaat.
Ieder jaar minder regen
Het lage grondwaterpeil beïnvloedt op negatieve wijze 4,3 miljoen mensen die rond het stroomgebied van de Guadalquivir wonen en is een regelrecht gevaar voor de flora en fauna in het natuurpark. Deskundigen vinden de situatie alarmerend omdat het in het zuiden van Spanje vermoedelijk ieder jaar minder zal gaan regenen. Momenteel is de watervoorraad van de Guadalquivir nog maar op 28 procent van de normale capaciteit.
PP-parlementariër Manuel Andrés González die afgelopen dinsdag het wetsvoorstel voor de uitbreiding van de aardbeienteelt presenteerde, ziet duidelijk geen kwaad in het plan. “Wij maken ons geen zorgen over wat Unesco vindt, wij verlenen namelijk niemand amnestie. De meeste fruittelers opereren op 30 kilometer afstand van Doñana, maar zo wordt het gebied nu eenmaal genoemd. Wij willen verder legaliseren opdat de centrale overheid de hydraulische infrastructuur faciliteert waarmee de telers kunnen irrigeren met oppervlaktewater”, aldus González.