Dit zijn de belangrijkste conclusies uit het onderzoek ‘Glyfosaat. Een plaag voor de gezondheid van onze rivieren’, gepubliceerd door milieugroep Ecologistas en Acción. Onderzoekers hebben gebruikt gemaakt van gegevens van het ministerie van Ecologische Transitie en Demografische Uitdaging (MITECO) in antwoord op een petitie van Ecologistas en Acción.
Ze onderstrepen de tekortkomingen van de Europese en Spaanse wetgeving op dit vlak en de dringende noodzaak dat regionale en landelijke autoriteiten in Spanje gaan optreden om de vervuiling met deze pesticide in het watermilieu tegen te gaan.
Proeven tonen de hoge of zeer hoge aanwezigheid aan van glyfosaat in zes hydraugrafische gebieden in Andalusië op twee derde van de bemonsteringspunten. Bij 31 procent van de monsters werd de aanwezigheid van glyfosaat aangetroffen. Bij 19,5 procent van de monsters werd de maximale hoeveelheid van 0,1 microgram per liter overschreden. Die maximale hoeveelheid is vastgesteld voor grond- en mondwater. 6,3 procent van de monsters overschreed de waarde van 0,5 microgram per liter, wat door de richtlijnen wordt beschouwd als het maximaal toegestane voor de som van alle in het water aanwezige pesticiden.
Het is een probleem in heel Andalusië omdat op 53 procent van de bemonsteringspunten glyfosaat werd aangetroffen in hoge waarden (meer dan 0,1 microgram per liter) en op 26 procent van de punten in zeer hoge waarden (meer dan 0,5 microgram per liter). Op vier punten werd zelfs een extreem hoge waarde van het middel aangetroffen met meer dan 12 microgram per liter: in canal Laguna Herrera in Malaga, in het stuwmeer Charco Redondo in Cádiz, in de arroyo Giraldo in Huelva en de arroyo Charcón in Malaga.
Ecologistas en Acción wijst er wel op dat de gegevens vaak incompleet zijn en schaars. Op basis van de resultaten van het onderzoek komt de milieugroep met drie aanbevelingen voor MITECO en het Ministerie van Landbouw, Visserij en Voeding:
1. Het intrekken van de autorisatie voor het op de markt brengen van fytosanitaire producten die glyfosaat bevatten.
2. Het opstellen van geharmoniseerde normen voor het nemen van monsters en de analyse van pesticiden door de beheerders van de waterschappen in de regio.
3. Het zeker stellen van een zo volledig mogelijke inzameling van gegevens gebaseerd op de werkelijkheid die op hun beurt als uitgangspunt kunnen dienen om de rivieren in Andalusië beter te kunnen beschermen tegen vervuiling door glyfosaat.
Eerder maakte Ecologistas en Acción al melding van een hoge mate van vervuiling van de rivieren en stuwmeren in de provincie Cádiz met glyfosaat. Op 34 van de bemonsteringspunten toonden monsters de een hogere aanwezigheid van het middel aan dan toegestaan.
Glyfosaat
In de landbouw wordt glyfosaat gebruikt ter bestrijding van eenjarige breedbladige onkruiden en grassen op akkers die in concurrentie zouden treden met het beoogde gewas. Naast het gebruik in de land- en tuinbouw is het gebruik door verschillende overheden zeer aanzienlijk. Het wordt onder meer gebruikt om spoorwegen en autosnelwegen onkruidvrij te maken. Verder is glyfosaat ook een van de meest voorkomende actieve bestanddelen in de herbicidepreparaten voor het particuliere gebruik. Glyfosaat wordt door het IARC bij mensen als waarschijnlijk carcinogeen of kankerverwekkend beoordeeld.