De 16 meter hoge vuurtoren op een prachtige kaap aan de Spaanse noordkust is 90 jaar oud en vormt nu het middelpunt van een culturele polemiek dankzij het nieuwe uiterlijk dat oogverblindender is dan het licht dat de toren ’s nachts verspreidt over de Golf van Biskaje. De make-over is een initiatief van de gemeente voor meer aandacht voor een van de minder bekende plekken langs deze kust.
Oneindig Cantabrië
Het onlangs afgeronde project wordt ‘Oneindig Cantabrië’ genoemd en is het werk van de in Santander geboren kunstenaar Okuda San Miguel. ‘Ditmaal heb ik dieren uit Cantabrië gebruikt zoals wolven, beren, meeuwen en gieren’, zegt de kunstenaar in El País. ‘De kleuren en de geometrie vertegenwoordigen de inheemse cultuur, multiculturalisme en vrijheid. Ik heb ook het geweldige belang van de natuur in Cantabrië, waar nog steeds ongerepte stranden zijn en waar het groen reikt tot de zee, willen tonen.’
Respectloos
Niet iedereen is blij met de interpretatie van deze kleurrijke persoonlijkheid. Eerder tekenden al bijna 4.000 mensen een petitie om te eisen dat het gebouw in zijn oorspronkelijke staat zou blijven. Het argument hierbij was dat de makeover ‘de stijl van de vuurtoren op de Kaap van Ajo compleet verandert en het architectonische erfgoed van Cantabrië niet vertegenwoordigt’. Vijf culturele groeperingen schreven een brief aan de burgemeester met het verzoek om te heroverwegen of het project wel ‘passend’ was en of de vuurtoren wel ‘de beste kandidaat zou zijn voor een dergelijke behandeling’. Het project werd ‘respectloos tegenover architectonisch erfgoed in Cantabrië’ genoemd.
Aangifte
De politieke partij Izquierda Unida ging een stapje verder en deed aangifte om te laten onderzoeken of gemeente en havenautoriteit niet ‘enige erfgoedwet hebben overtreden’ of ‘zich schuldig hebben gemaakt aan machtsmisbruik’. Inmiddels is een onderzoek hiernaar gestart.
Het laat niemand onbewogen
Okuda zei verrast te zijn door deze reacties. ‘Natuurlijk snap ik de kritiek – en dat sommige mensen dingen willen houden zoals ze altijd zijn geweest, maar ik denk dat mijn werk, onder andere, gaat over het brengen van mijn taal en iconografie naar plaatsen om deze nieuw leven in te blazen’. De kunstenaar gaf toe geen controle te hebben over de reacties op zijn werk, maar wel vast te kunnen stellen ‘dat het in elk geval niemand onbewogen laat’.
Het resultaat is in elk geval dat duizenden mensen de vuurtoren sinds de transformatie die op 28 augustus werd onthuld, hebben bezocht.