Archeologen van het Instituut voor Iberische Archeologie van de Universiteit van Jaén (UJA), hebben de herkomst van de overblijfselen vastgesteld. Giribaile was al een paradijs voor liefhebbers van archeologie, met bijzondere vondsten, zoals een prehistorisch heiligdom, een Iberisch dorp, een Visigotisch klooster, een kluizenaarshut en een kasteel van de Almohaden. De ontdekking van de Iberische nederzettingen en de Romeinse villa werd eind oktober bekendgemaakt

Het waterbedrijf CHG, Confederación Hidrográfica del Guadalquivir, heeft toestemming gegeven voor de opgravingen. Door de lage waterstand van het stuwmeer van Giribaile werd de afgelopen jaren al een aantal archeologische overblijfselen blootgelegd. De werking van het water en de kans op plunderingen zijn een gevaar voor het voortbestaan van de opgegraven schatten. 

Voortschrijdend inzicht

In eerste instantie was het voornaamste doel om de overblijfselen te documenteren, voordat het stijgend waterniveau ze kan aantasten. Maar omdat een groot deel ervan in zo’n goede staat verkeert, zoekt men naar manieren om de opgravingen en hun waarde te beschermen en de vindplaats open te stellen voor publiek. Tot nu toe hebben de onderzoekers van de universiteit van Jaén verschillende Iberische nederzettingen geïdentificeerd. Naar vier hiervan doen ze verder onderzoek. Van de enorme en complexe Romeinse villa uit de eerste en tweede eeuw hebben zij zowel een rustiek gedeelte gedocumenteerd, met keramische productieovens, een oliemolen woonkamers, als een stedelijk deel.

Spectaculair erfgoed

"Negentig procent van de gevonden restanten bevindt zich in uitzonderlijk goede staat en we proberen zo veel mogelijk restanten die waardevol lijken, te documenteren," aldus José Luis Serrano. De onderzoeker voegt eraan toe dat de vondsten beter geconserveerd zijn dan verwacht. "Aan het einde van het onderzoek evalueren we alle mogelijkheden die er zijn om de overblijfselen goed te kunnen bewaren".

Molinos gaf aan dat "het gevonden erfgoed werkelijk spectaculair isen geeft ook het belang van de vondsten aan, zowel voor de kennis van het culturele en historische erfgoed van de gemeente Rus als voor het begrip van andere belangrijke enclaves in de geschiedenis van het hooggelegen deel van Andalusië, zoals Cástulo. “Deze nederzettingen zijn op initiatief van deze Ibero-Romeinse stad gebouwd. De exploitatie van de zilvervoorraden in het gebied was een belangrijke doelstelling voor de stad, die op dat moment in opkomst was," legt hij uit.

Steun uit verschillende hoeken 

Bij de uitvoering van de werkzaamheden krijgt het team van archeologen steun van de gemeente Rus, het universitair instituut in Jaén en van de afdeling Cartografische Technologie, Geodesie en Fotogrammetrie van de UJA. Ook wil men met lokale vrijwilligers gaan werken.

"We kiezen ervoor om met eigen middelen te ontdekken wat onze roots zijn, die verbonden zijn met de velden en olijfboomgaarden. Afhankelijk van wat we te weten komen, hebben we meer middelen nodig. We zijn het Universitair Instituut voor Onderzoek van de Iberische Archeologie van de UJA dankbaar voor het werk en de adviezen waarmee we de overblijfselen in de toekomst mogelijk kunnen open stellen voor publiek," aldus burgemeester Manuel Hueso.