Veelal gaat het om geluidsoverlast in de uitgaansgebieden van populaire badplaatsen zoals Magaluf, Arenal, Lloret, Salou en Benidorm of stadscentra van veelbezochte steden zoals Barcelona, Palma, Madrid, en Málaga. Inwoners klagen. Die moeten na twee jaar van relatieve rust weer wennen aan slapeloze nachten door geluidsoverlast, moeite om bij hun woningen te komen of horecaondernemers die met lede ogen toezien hoe dronken deelnemers aan vrijgezellenparty’s hun zaak overnemen. Diverse gemeenten nemen maatregelen.
Mallorca
Mallorca is al sinds jaar en dag een populaire bestemming voor scholieren die hun eindexamen hebben gehaald studenten die het einde van studiejaar willen vieren. Vanaf juni overspoelen zij vooral de badplaatsen in het zuidwesten van het eiland zoals El Arenal of Magaluf. Ook in het centrum van Palma ondervinden inwoners overlast. Hier kunnen vakantiegangers terecht in goedkope all inclusive hotels en het uitgaansleven ligt er om de hoek. Dat wordt gedomineerd door bars met ‘happy hours’, souvenirwinkels en veel handel is op deze doelgroep gericht.
Kledingvoorschriften
Elf restaurants in Palma Beach nemen nu maatregelen. Zij plaatsen een QR-code bij de ingang van hun zaak waarin de kledingvoorschriften staan. Toeristen mogen niet zonder t-shirt of op teenslippers naar binnen. Ook een mouwloos shirt of voetbaltenues zijn niet toegestaan en zwemkleding is helemaal uit den boze. Lichtgevende petten, gouden kettingen of andere zaken die te koop zijn bij de ambulante verkopers op straat zijn ook een no-go.
Bekijk ook: Eerste klachten van toeristen over alcoholbeperking op de Balearen
De regering van de Balearen heeft ook een plan van aanpak om dronken toeristen tegen te gaan. Een wetsdecreet moet een einde maken aan dronken toerisme waaruit levensgevaarlijke fenomenen voortvloeien zoals ‘balconing’ of die leiden tot gewelddadige gevechten op straat. Wie herinnert zich niet het tragische lot van de Nederlandse Carlo Heuvelman die vorig jaar juli overleed aan de gevolgen van een vechtpartij waarbij hij tegen zijn hoofd werd geschopt.
De verkoop van goedkope drank tijdens happy hours wordt verboden en all inclusive hotels dienen het aantal alcoholische consumpties tijdens de maaltijden te beperken. Meer agenten surveilleren op straat en voor overtreders zijn er hogere boetes.
Málaga
De Zuid-Spaanse stad Málaga trekt steeds meer bezoekers en is inmiddels ook een geliefde bestemming voor mensen die een vrijgezellenparty willen houden. Het relatief compacte historische centrum is al bezaaid met terrassen en horeca, dus de overlast voor de omwonenden wordt allengs groter.
Twee jaar geleden besloot Málaga hier al paal en perk aan te stellen door gedurende vijf jaar geen nieuwe vergunningen meer te verlenen voor horecagelegenheden in de zogeheten ‘akoestisch verzadigde gebieden’ die samen 103 straten in het centrum omvatten.
De gemeente heeft nu aangekondigd het aantal agenten op straat in het centrum en in de wijken Teatinos en Huelin te verdrievoudigen. Dit moet openbare dronkenschap en buitensporig lawaai tegengaan. Ook controleren ze of horecazaken hun terrassen niet illegaal uitbreiden en deze op tijd sluiten. In het centrum hangen camera’s ter controle en na aangifte van geluidsoverlast kunnen boetes tot 600 euro volgen voor lichte vergrijpen en tot 300.000 euro voor zware overtredingen.
De afgelopen weken deelde de politie al 111 boetes uit voor lawaai op straat inclusief muziek maken zonder licentie en 66 voor wildplassen.
Barcelona
In Barcelona demonstreerden vorige week circa 200 inwoners van het centrum tegen de voortdurende geluidsoverlast die zij moeten ondergaan en die leidt tot slapeloze nachten en gezondheidsklachten. De stad is zo populair dat vrijwel alle wijken in en rond het centrum ermee te maken hebben.
Ook hier speelt het ’turismo borrachero’ een belangrijke rol. Groepen toeristen die als de horeca sluit doelloos en luidruchtig op straat zwerven en nog even verder feesten onder de vanwege de hitte geopende ramen van inwoners die er niet door kunnen slapen.
Ook komt veel overlast van de appartementen die via platforms al Airbnb worden verhuurd. Inwoners willen dat de gemeente deze beperkt en minder horeca- en terrasvergunningen uitgeeft.
Deze week sprak burgemeester Ada Colau met haar Amsterdamse collega Femke Halsema over de gelijkaardige problematiek die in beide steden ontstaat door de massale verhuur van toeristische appartementen. Ze willen dat het Europees Parlement komt met een gemeenschappelijke regelgeving tegen online verhuurplatforms.
Ondertussen heeft de gemeente Barcelona 70 mensen aangenomen die op zoek gaan naar illegale toeristenappartementen. Ze surveilleren op straat en scannen websites zoals airbnb, expedia of homeaway om deze op te sporen.
Verder heeft Barcelona rondleidingen van toeristen beperkt tot maximaal 30 personen en tot 15 in het stadscentrum. Gidsen worden verzocht te stoppen met het gebruiken van een megafoon om geluidsoverlast voor omwonenden tegen te gaan. Ook mogen stilstaande groepen maximaal 50% innemen van een stoep of straat. Verder denkt de gemeente na over alternatieve routes en eenrichtingsverkeer voor groepen met gids.
Vigo
Vigo in de Noordwest-Spaanse regio Galicië pakt het wildplassen aan. Wie hier op straat, op het strand of in de zee plast kan een boete van 750 euro krijgen. In dezelfde verordening worden ook sancties overwogen voor praktijken zoals het gebruik van zeep in het water op het strand of bij stranddouches, het gooien van afval van welke aard dan ook op het zand, of het gebruik van barbecues of gasflessen in de omgeving vanwege brandgevaar.
Sevilla
Ook inwoners van Sevilla zien met lede ogen aan hoe hun mooie centrum wordt overgenomen door toeristen. De grote toename aan toeristische appartementen in woonwijken en buitenlanders die er hun vrijgezellenfeesten komen vieren leiden tot overlast. Zo wordt het leven volgens inwoners van de wijk Triana steeds moeilijker met prijzen die de pan uitrijzen, constant lawaai en een steeds vaker verstopte mobiliteit als gevolg van groepen toeristen op de fiets of step, stilstaande bezoekers die foto’s maken en toegenomen verkeer. Anderzijds zijn vooral horecabedrijven en andere zaken die zich richten op toeristen wel blij met de groeiende toestroom bezoekers.
Het grote probleem is ook hier dat huurcontracten niet worden verlengd om appartementen te transformeren in toeristische verblijven of de huren worden zodanig verhoogd dat gewone inwoners van Sevilla deze niet meer kunnen betalen en hun heil elders moeten zoeken. Inwoners zien de winkels en bars van altijd verdwijnen en er zaken voor in de plaats komen met producten waar ze niets aan hebben of die veel duurder zijn.
De stad telt nu 2.500 toeristische appartementen meer dan vóór de pandemie. Recent ging een verordening van kracht die aan deze toeristische verblijven dezelfde eisen stelt als aan hotels, hostals en reguliere toeristische accommodaties. Zo wil de gemeente oneerlijke concurrentie en de wildgroei van dit type verblijven tegengaan. Ook heeft de gemeente maatregelen genomen om de druk op de meestbezochte monumenten te verminderen.
Madrid
Tot 44 procent van de inwoners van Madrid wordt dagelijks blootgesteld aan harde geluiden afkomstig van bovenal verkeer, werkzaamheden, horeca en toerisme. Naar Madrid wordt ook wel verwezen als de ‘stad die nooit slaapt’. De buurtvereniging SOS Malasaña spreekt al van het toerisme en het bijbehorende bedrijfsmodel ‘het centrum vermoordt’.
Een van de belangrijkste klachten van de buurt in het centrum is de niet-naleving van de voorschriften door de uitgaansgelegenheden. Die bedienen veelal direct op straat. Daar onstaan vervolgens geïmproviseerde terrassen”. Een andere doorn in hun oog is de “ongecontroleerde” toename van hotels, hostels en huurappartementen met een “buitensporige overbevolking” tot gevolg. “Het centrum is oververzadigd. Er is geen fysieke ruimte.”
Dit alles brengt andere gerelateerde problemen met zich mee, zoals vuil, stankoverlast en een gevoel van onveiligheid bij gewone burgers door dronken groepen of vechtpartijen ’s avonds en ’s nachts. De gemeente wordt ervan beschuldigd de andere kant op te kijken, terwijl de oplossing volgens de buurtvereniging heel eenvoudig is: “mensen en ondernemers hoeven zich alleen maar aan de geldende regels te houden.”
Camino de Santiago
In het noorden van Spanje vreest de Guardia Civil een nog massalere toestroom van pelgrims die onvoorbereid de Camino de Santiago willen lopen. Hier zijn dronken excessen niet zozeer het probleem als wel mensen die eigenlijk geen idee hebben waar ze aan beginnen en hoe zwaar het lopen van de route kan zijn.
Dit jaar moesten agenten al diverse wandelaars redden, waaronder eentje die met slippers door een nog besneeuwd gebied liep, een andere die volledig gedesoriënteerd was geraakt en diverse te schaars geklede, onderkoelde pelgrims. Ook halen de Guardia Civil of agenten van de lokale politie regelmatig pelgrims van paden die verboden zijn of die geen idee meer hebben waar ze zijn. Met de opleving van het toerisme dit jaar wordt een verveelvoudiging van dit soort incidenten verwacht.
Een woordvoerder verklaart aan Hosteltur.es: “De toestroom dit jaar zal enorm zijn” en hij betreurt het dat veel jonge mensen of mensen van middelbare leeftijd “de Camino als een soort strandpromenade zien, zonder te beseffen dat het een hele moeilijke ervaring is die veel voorbereiding vergt.” Hij pleit dan ook voor betere voorlichting.
Pelgrims moeten zich kunnen legitimeren, de weersvoorspelling voor elke dag bestuderen en het profiel van de etappes te kennen. Het is handig een EHBO-doos mee te nemen en te zorgen dat de rugzak niet te zwaar is. De regionale politie raadt pelgrims ook aan om opvallende en reflecterende kleding te dragen, niet teveel contant geld mee te nemen, wegmarkeringen en borden te respecteren en altijd langs de kant van de weg en aan de linkerkant te lopen.
Krantenkoppen in het Verenigd Koninkrijk
De aanpak van verschillende Spaanse gemeenten van zich misdragende toeristen is ook in de grootste aanvoermarkt van toeristen niet onopgemerkt gebleven. Koppen in Britse media zoals Wales Online, TravelMole of Express weerspiegelen de nieuwe gemeentelijke voorschriften van sommige Spaanse gemeenten. Die zijn gericht op burgers in het algemen, maar zullen ook de Britten treffen.
Koppen als “Broetes voor Britten die plassen op Spaanse stranden” of “Spanje onderneemt actie tegen zich misdragende Britten” zijn enkele krantenkoppen in sommige lokale Britse kranten en zelfs in gespecialiseerde toeristische media.
De verordening tegen wildplassen op het strand van Vigo (Pontevedra) haalde de meeste krantenkoppen. Ook de kledingvoorschriften in restaurants in Playa de Palma (Mallorca) zijn de kranten niet ontgaan.
Bekijk ook: Dronken toeristen en massatoerisme niet alleen een probleem voor Barcelona en Palma