Het festival kent eeuwenoude tradities en een opwindende sfeer waardoor het een must-visit evenement voor zowel inwoners als toeristen is. Het San Fermín festival wordt dit jaar gevierd van 6 tot 14 juli. Pamplona is versierd in rood en wit om de heilige te eren. Sinds 1657 is San Fermín samen met San Francisco Javier de beschermheilige van Navarra. De rode halsdoek die tijdens het festival om de nek wordt gedragen, zou dienen als symbool van de herdenking van de onthoofding van de heilige en is een iconisch kenmerk geworden van de San Fermín-feesten.
ADVERTENTIE
Oorsprong en erfgoed
Met een oorsprong die teruggaat tot vóór de Middeleeuwen, herdenkt dit jaarlijkse evenement het leven van San Fermín, de eerste bisschop van Pamplona. Het festival kreeg bekendheid aan het einde van de 16e eeuw toen het werd samengevoegd met de traditionele zomerkermis van de stad. Tegenwoordig handhaaft San Fermín trots zijn diepe culturele erfgoed terwijl het moderne elementen bevat die bezoekers van alle leeftijden aanspreken.
Volgens de legende werd San Fermín, de medepatroonheilige van Navarra, in de 3e eeuw geboren in de Romeinse stad Pompaelo, tegenwoordig bekend als Pamplona. Fermíns vader, Firmus, was een senator die de opvoeding van zijn zoon toevertrouwde aan een christelijke priester genaamd Honestus. Onder leiding van Honestus bekeerde het hele gezin zich tot het christendom.
Op 24-jarige leeftijd reisde Fermín naar Frankrijk om de leer van het christendom onder de Galliërs te verspreiden. Hij werd tot bisschop gewijd in Toulouse en begon aan een reis door Aquitanië, Auvergne, Anjou en Amiens. Onderweg verrichtte hij tal van wonderen, waaronder het genezen van blindheid, het genezen van melaatsheid en verlamming, en het opheffen van vloeken.
De Romeinse gouverneur, Sebastián, die het geloof in de cultus van Jupiter en Mercurius wilde herstellen, zag de groeiende invloed van Fermín echter als een bedreiging. Als gevolg hiervan werd Fermín gevangengezet en uiteindelijk op 25 september met een zwaard onthoofd. Ter herdenking van zijn martelaarschap dragen de inwoners van Pamplona rode zakdoeken om hun nek tijdens het San Fermín-festival.
Opvallend is dat San Fermín pas in de 12e eeuw in Pamplona werd aanbeden. Pelgrims uit Amiens, waar naar verluidt de overblijfselen van San Fermín in de kathedraal liggen, brachten het nieuws dat een heilige uit Pamplona in hun stad werd vereerd. Als gevolg hiervan werden verschillende relikwieën naar Pamplona gestuurd, waaronder die van bisschop Pedro de París, die nog steeds worden bewaard in de kathedraal van Pamplona en naar het beeld van de heilige van de kerk van San Lorenzo.
Stierenrennen
Een van de meest bekende en ook controversiële aspecten van San Fermín is de "Encierro" of de Stierenrennen. Van 7 tot 14 juli stellen waaghalzen en sensatiezoekers elke ochtend hun moed op de proef terwijl ze tussen de enorme stieren door de smalle straatjes van Pamplona sprinten. De route loopt door verschillende straten van de oude wijk van de stad en is 848,6 meter lang. Dit onderdeel wekt echter steeds meer weerstand zowel in Spanje als daarbuiten vanwege de mishandeling van de stieren, die na aankomst in de arena van de stad tijdens een stierengevecht worden gedood.
Lees ook: Duizenden protesteren in Madrid tegen het stierenrennen
Oorspronkelijk, in de 14e eeuw, maakte de encierro geen deel uit van de officiële feestkalender. De traditie is ontstaan vanuit de noodzaak om de stieren van buiten de stadsmuren naar de arena te verplaatsen voor de stierengevechten die in de middag gehouden worden. Na verloop van tijd werd de deelname van jonge mannen aan het stierenrennen het hoogtepunt van de San Fermín-feesten. De encierro werd officieel goedgekeurd op 28 juni 1876. Sinds de opening van de huidige arena in 1922 volgt de encierro dezelfde route.
Festiviteiten en feestvreugde
Naast de beroemde stierenrennen, biedt San Fermín een scala aan festiviteiten die bezoekers boeien gedurende negen dagen. Van levendige parades en traditionele muziekuitvoeringen, er is geen tekort aan entertainment voor elk wat wils. Geniet van de levendige sfeer van het festival en vier het met muziek, dans en heerlijk eten.
Het officiële programma omvat meer dan 200 muzikale evenementen op zes grote podia in de straten van Pamplona. Om het volledige programma te zien, klik hier.
De Chupinazo
De Chupinazo op 6 juli om 12.00 uurr markeert het begin van de San Fermín-festiviteiten. Dit spannende evenement omvat het lanceren van een raket vanaf het grote balkon van het stadhuis, waarmee het begin van de festiviteiten wordt aangekondigd. Meer dan 12.500 mensen verzamelen zich op de Plaza del Ayuntamiento om deel te nemen aan dit opwindende moment. Zodra de Chupinazo weerklinkt, begint het festival en bindt iedereen in Pamplona een rode zakdoek om de nek.
Pamplones, Pamplonesas. ¡Viva San Fermin! ¡Gora San Fermin!
Om drie minuten over twaalf stapt de aangewezen persoon die verantwoordelijk is voor het ontsteken van de lont het balkon op, vergezeld van een gemeentevertegenwoordiger en een vertegenwoordiger van vuurwerkbedrijf Caballer, die de raket produceert. Opwinding vult de lucht als de menigte "San Fermín!, San Fermín!, ¡San Fermín!" zingt, terwijl ze hun rode zakdoeken omhoog heffen, klaar om ze om hun nek te binden zodra het festival officieel begint. Hoornblazers kondigen het moment aan, en na de traditionele tweetalige begroeting in het Spaans en Baskisch roept de gekozen persoon uit: “Pamploneses, pamplonesas. ¡Viva San Fermin! ¡Gora San Fermín!” ("Mannen van Pamplona, vrouwen van Pamplona, lang leve San Fermín, lang leve San Fermín!").
Rode halsdoek
Het openingsevenement van de feesten is niet alleen te zien op de Plaza del Ayuntamiento, maar ook vanuit nabijgelegen gebieden en andere delen van de stad via gigantische schermen die door het stadsbestuur van Pamplona op de Plaza del Castillo en Paseo Sarasate zijn geplaatst en een minder drukke kijkervaring.
Dit jaar is Club Atlético Osasuna gekozen om de Chupinazo te lanceren, ter ere van hun historische prestaties op het voetbalveld, waaronder hun klassering voor de Conferencia League en het bereiken van de finale van de Copa del Rey. De selectie viert ook het honderdjarig bestaan van de club in 2020. Osasuna behaalde de zevende plaats in La Liga Santander, waarmee ze na een afwezigheid van 16 jaar een plek in de Europese competitie verdienden. Bovendien wachtten hun fans reikhalzend uit naar een nieuwe Copa del Rey-finale, die op 6 mei plaatsvond tegen Real Madrid. Hoewel Osasuna met 2-1 verloor, woonden meer dan 23.000 fans de wedstrijd bij, terwijl vele anderen het team vanuit huis of lokale bars in heel Navarra steunden.
De optocht
De processie is een blijvende traditie van de Sanfermines en vindt zijn oorsprong in de 12e eeuw tijdens de ambtstermijn van bisschop Pedro de París, ook wel bekend als Pedro de Artaxona. Gekleed in dezelfde kledij als de vespers, verlaten de burgemeester en de gemeenteraadsleden het stadhuis en begeven zich naar de kathedraal, waar ze het kapittel ontmoeten dat verantwoordelijk is voor het leiden van de processie van de heilige. Van daaruit begeven ze zich naar de kerk van San Lorenzo, waar het beeld van San Fermín wordt opgehaald, waarmee het begin van de processie door de straten van de stad wordt gemarkeerd. Deze plechtige processie duurt ongeveer anderhalf uur en wordt begeleid door verschillende deelnemers.
San Fermin
De burgemeester en raadsleden worden vergezeld door de Gigantes y Cabezudos, indrukwekkende figuren van hout en papier-maché, evenals klarinettisten, bewakers, txistularis (traditionele Baskische fluitspelers), dantzaris (Baskische dansers) en timbaleros (drummers). Vertegenwoordigers van historische gilden, de Hermandad de la Pasión en de Congregación Mariana sluiten zich ook aan bij de processie. De aangrijpende momenten van de processie vinden plaats wanneer langs de route speciale pauzes, ook wel 'momenticos' genoemd, worden gemaakt om de heilige te eren.
Daarna keert de processie terug naar de kerk van San Loenzo, de aartsbisschop zit een mis voor. Na de mis begeleidt het stadsbestuur het kapittel opnieuw naar de kathedraal. In het atrium van de kathedraal dansen de Gigantes op de melodieën van fluiten en doedelzakken, begeleid door het luiden van kerkklokken, bugels en de gemeentelijke band van La Pamplonesa. De voorstelling bevat met name de op één na grootste bel van Spanje, de "Maria", met een gewicht van 12.000 kilo en vervaardigd in 1584. Daarna keert de Corporation terug naar het stadhuis en neemt afscheid met het lied "Asombro de Damasco", terwijl de dansers besluiten de festiviteiten met een slotdans in de Plaza Consistorial.
De Octava, een mis die op de 14e om 10.45 uur wordt gehouden in de kapel van San Fermín, dient als religieuze afsluiting van het officiële festivalprogramma. Deze mis, die sinds 1689 wordt gevierd, wordt bijgewoond door de Corporation, vergezeld van de Gigantes y Cabezudos, de stadswacht, en de gemeentelijke band van La Pamplonesa. Na de mis keren ze terug naar het stadhuis, waarmee het einde van de San Fermín-feesten wordt gemarkeerd.
Pamplona verkennen
Terwijl San Fermín centraal staat, mis niet de kans om de charmante stad Pamplona zelf te verkennen. Bekend om zijn rijke geschiedenis, architectonische wonderen en schilderachtige landschappen, biedt Pamplona een veelheid aan attracties buiten het festivalterrein. Wandel door de fraaie oude binnenstad, bezoek de ontzagwekkende kathedraal van Pamplona of kom tot rust in de groene parken en tuinen die overal in de stad te vinden zijn. Geniet van de lokale gastronomie, proef overheerlijke pintxos en geniet van de beste wijnen uit de regio.
