Honderd experts van 36 universiteiten wereldwijd hebben een manifest ondertekend waarin kritiek wordt geuit op de ‘gijzeling’ van het historische verleden van dit markante gebouw dat een van de grootste publiekstrekkers van Spanje is. In 1984 werd het bijgeschreven op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Initiatiefnemer is Eduardo Manzano van het wetenschappelijk onderzoekscentrum (CSIS).
De moskee werd in de late achtste eeuw gebouwd over de resten van een Visigotische kerk heen door Abd al-Rahman I. Destijds heersten de Arabieren over Spanje. Na de Christelijke herovering in 1236 werd het gebouw in gebruik genomen als kathedraal van bisdom Córdoba. In de loop der eeuwen daarna werd er verschillende keren verbouwd. Tijdens een van die verbouwingen verrees midden in de moskee een heuze kathedraal. Deze is duidelijk te zien op foto’s vanuit de lucht.
Jarenlang werd naar het religieuze gebouw verwezen als de ‘mezquita-catedral de Córdoba’, de moskee-kathedraal. Totdat de katholieke kerk in 2006 voor enkele euro’s het eigendom erop claimde op grond van een wet die nog stamde uit het Franco-tijdperk. Deze stond bisschoppen tientallen jaren toe om eigendommen te claimen zonder daartoe bewijsmateriaal of eigendomsaktes te hoeven overleggen. Sindsdien is de wet aangepast.
‘Apathisch gedrag’
In het manifest wordt kritiek geuit op het apathische gedrag van zowel de centrale als de regionale regering, die geen actie onderneemt om het eigendom terug te claimen. Dat zou volgens de opstellers van het manifest makkelijk moeten kunnen, alleen al op basis van de vele miljoenen euro’s die de overheden spendeerden aan onderhoud. De moskee-kathedraal zou publiek eigendom moeten zijn en behoort toe aan het Spaanse historische erfgoed.
Kathedraal
Sinds de kerk het eigendom claimt is er een ingang verhoogd om de draagbaren voor de Paasprocessies door te kunnen laten en zijn er toiletten gebouwd naast de Mihrab op de bidplaats gericht op Mekka. Daarbij werden miljoenen folders gedrukt die aan toeristen worden uitgedeeld, waarin nu gesproken wordt over de ‘kathedraal van Córdoba’, zonder nog enige verwijzing naar het Islamitsche verleden. Ook de officiële website heet nu enkel ‘catedral de Córdoba’.
Brief oud-burgemeesters
Eerder dit jaar in febuari schreven vijf oud-burgemeesters van Córdoba al een open brief over het onderwerp, waarin ze om dezelfde redenen als hierboven genoemd, eisten dat het Aartsbisdom van Córdoba het complex weer teruggeeft aan het publieke domein.