Spaanse banken zijn zuinig vergeleken met hun Europese concurrenten. Na de overheidshulp en de herstructurering van de financiële sector van de afgelopen jaren, krijgen klanten van Spaanse banken tot zes keer minder rente voor hun geld dan bij andere Europese banken. Volgens de Spaanse staatsbank, Banco de España, moet de klant bij leningen in Spanje soms zelfs twee keer zoveel rente betalen als bij andere Europese financiële instellingen.
Spaanse banken vergoeden gemiddeld een jaarrente van ongeveer 0,06% voor spaarrekeningen met termijndeposito’s tot een jaar en 0,17% voor spaarrekeningen met termijndeposito’s van langer dan twee jaar. Dat is respectievelijk zes en vier keer minder, vergeleken met andere Europese banken waar je gemiddeld 0,36% en 0,67% aan rente ontvangt voor deze diensten. Voor een spaarrekening met ongeveer 10.000 euro bij een Spaanse bank, ontvang je tussen de zes en zeventien euro in termijnen. Voor eenzelfde spaarrekening bij een Europese bank, verdien je tussen de 36 en de 67 euro. Het lijkt een klein verschil (van 30 tot 50 euro), maar percentueel gezien, is het een astronomisch verschil van 394% tot 600%.
Spaanse banken vertonen een tendens tot verlies, terwijl Europese banken winst maken. De oorzaak is de noodzaak te besparen door de verandering in het beleid van de Europese Centrale Bank. Deze heeft beperkingen gesteld aan kapitaalinjecties in het financiële systeem van regeringen. Daartegenover staat dat er geen verschil is in de rente voor geld dat gestort wordt op een lopende rekening. De klant krijgt zowel in Spanje als in de rest van Europa 0,04% rente vergoed. Dat is vier euro voor elke 10.000 euro die gestort wordt.
80 euro meer aan hypotheekrente
Wat betreft de voorwaarden voor leningen gebeurt in Spanje juist het tegenovergestelde. In Spanje betaalt de klant soms bijna twee keer zoveel aan rente dan in de rest van Europa. Spaanse banken hanteren condities die hen meer opleveren dan andere Europese banken. Bij een lening is de klant bij een Spaanse bank 8,57% aan rente kwijt; in de rest van Europa is dat 6,05%. In Spanje betaalt de klant bij een lening van 10.000 euro dus 857 euro rente, terwijl hij in de rest van Europa gemiddeld 600 euro kwijt is aan rente voor eenzelfde lening. Bij leningen van maximaal vijf jaar betalen klanten van Spaanse banken bijna het dubbele aan rente vergeleken bij andere Europese banken. Bij Spaanse banken betaalt de klant 8,30%, in de rest van Europa betaalt de klant 4,80%. Bij leningen van vijf jaar of langer, zijn die percentages 4,32% (Spanje) en 2,36% (Europa).
De winst voor de banken met deze verschillen van 252, 350 en 196 euro per jaar, is voor leningen vier- en bijna twaalfvoud. Toch zijn Spaanse banken niet gul bij het vergoeden van rente bij spaarrekeningen.
Het verschil inwinst en kosten tussen Spanje en de rest van Europa is veel kleiner bij hypothecaire leningen. De gemiddelde rente voor dit soort leningen is in Spanje ongeveer 2,26% en in Europa 2,15%. Door de stijgende kredietkosten van onroerend goed worden deze kosten hoger. 80 euro op jaarbasis, vergeleken met 10 euro elders.
Meer inkomsten met minder leningen
De striktere condities voor leningen die de Europese Bank heeft aangekondigd is een van de redenen voor deze grote verschillen. Een andere reden is een verandering in het zakenmodel van Spaanse banken na de crisis en de kapitaalinjecties van de overheid. Er wordt geschat dat er sinds 2008 ongeveer 42.5 miljard euro publiek geld verloren is gegaan van de 350 miljard die omging bij de Spaans banken.
Klanten van Spaanse banken hebben een verlies van 80 miljard geleden doordat hun spaargeld in vijf jaar tijd van 1,29 naar 1,21 biljoen is gedaald en de rente op leningen van 1,6 naar 1,17 is gedaald. En dit in een sector die de provisies heeft moeten verhogen. Bij deze opbrengst kan de commissie voor financiële diensten bijgeteld worden.
De hoge tarieven hebben het volgens cijfers van Aebanca (de Spaanse vereniging van banken) mogelijk gemaakt dat de winst op basis van de rente zal stijgen van 30 miljard euro in 2012 naar 59 miljard euro in 2017
Als bij deze winst het totaal aan commissie in de hele financiële sector wordt toegevoegd, meer dan 180 miljard euro, kom je op 29 miljard euro per jaar. De winst van de banken stijgen daardoor van 17,7% nar 21,2% in deze laatste periode.