TaskRabbit is een online marktplaats die klusjes die consumenten en freelancers (taskers) bij elkaar brengt. De aanbieder selecteert zelf de taken die hij of zij kan doen.
Dat kan van alles zijn, van schoonmaken, boodschappen doen, entertainment (zingen en dansen op feestjes) en computerhulp tot het invoeren van spreadsheetgegevens of het doen van onderzoek. Of zelfs in de rij gaan staan voor je klant; het aanbevolen tarief hiervoor bedraagt 9 euro per uur en daar komen 15% servicekosten bij. De aanbieder krijgt via de app de kans om ‘uit te leggen waarom hij een goede keuze is’, dus zijn er freelancers die in hun profiel zeggen dat ze ‘heel goed in de rij kunnen staan, daar jarenlange ervaring in hebben en heel geduldig zijn.’
Toch lijkt er, sinds de komst van TaskRAbbit naar Spanje in januari 2020, voorlopig weinig vraag naar ‘in de rij staan’. Waar wel veel vraag naar is, is het in elkaar laten zetten van IKEA-meubels. Klanten van IKEA krijgen deze service aangeboden. En hoewel IKEA en TaskRabbit opereren als aparte merken, zijn zij dat niet: IKEA kocht TaskRabbit in 2017.
Spaanse markt
TaskRabbit startte begin vorig jaar in Spanje. Vanuit Barcelona verspreidde het bedrijf zich naar de rest van Catalonië en later naar Madrid, Avila, Segovia, Toledo, Guadalajara, Ciudad Real, Cuenca en Cáceres. Inmiddels kunnen meer 17 miljoen Spanjaarden voor een dienst terecht bij het bedrijf, dat regelmatig in de media verschijnt. Bijvoorbeeld in reportages of omdat het 1000 meubelmonteurs in Barcelona zocht. Opmerkelijk is dat TaskRabbit geen advertenties op Facebook of Instagram heeft geplaatst om medewerkers aan te trekken.
Structuurloos in Spanje
Het bedrijf heeft in Spanje nauwelijks enige infrastructuur: er is geen telefonische klantenservice, alles gaat via chat. En die is vaak niet mogelijk in het Spaans. TaskRabbit heeft geen eigen profielen op sociale netwerken. En geen werknemers in Spanje: Vanuit Londen wordt alles geregeld, ‘met een country manager en verschillende Spaanse specialisten die gespecialiseerd zijn in marketing, marktwerking en marktbeheer’. De klantenservicemedewerkers werken vanuit Portugal.
Commissie naar IKEA
Van het bedrag dat de klant betaalt voor meubelmontagediensten gaat 27% commissie naar TaskRabbit. De tarieven zijn verschillend voor bijvoorbeeld niet-IKEA-gerelateerde taken (zoals in de rij staan) en voor het in elkaar zetten van meubels. In het laatste geval bepaalt het bedrijf de prijs en gaat de commissie omhoog. Wanneer een freelancer andere diensten aanbiedt, kan de klant via de app het tarief bepalen en bedraagt de commissie 15%.
Tarieven
‘IKEA-klanten betalen een vast tarief voor meubelmontage via TaskRabbit. Meubels worden in verschillende klassen ingedeeld om de prijsstelling te vereenvoudigen’ verklaart TaskRabbit. En vervolgt: ‘Taskers bepalen hun eigen tarieven en schema’s en zijn niet verplicht om taken te aanvaarden. Ze krijgen 100% van hun honorarium en de fooien doorbetaald.’ Het profiel van de freelancers is gevarieerd, sommige hebben geen ervaring, sommige hebben al een zaak en zoeken nieuwe klanten. Gebrek aan ervaring is een constante in verhalen van klanten die TaskRabbit hebben ingehuurd voor montage.
Gesjoemel
De prijzen variëren naar gelang van de ervaring: een beginner krijgt een lager tarief dan een expert. De app geeft verschillende voorbeelden van tarieven: voor een slaapbank rekent een beginner 19 euro, een gevorderde freelancer 20 euro en een 21 euro. Of een freelancer daadwerkelijk ervaring heeft, wordt door TaskRabbit niet gecontroleerd. Wie meer wil verdienen, kan zichzelf als expert bestempelen. Bij grote klussen worden twee taskers aan elkaar gekoppeld die elkaar niet kennen. Dat kan onderling tot irritaties leiden als een van de twee geen ervaring heeft of een andere manier van werken. Freelancers kunnen dan ook alleen via e-mail hun verhaal doen. Ook worden bij TaskRabbit accounts verhuurd aan mensen zonder papieren.
Taskers verantwoordelijk volgens TaskRabbit
TaskRabbit schuift alle verantwoordelijkheid af op de taskers; ‘onafhankelijke professionals die verantwoordelijk zijn voor de service die zij aan klanten leveren. Wanneer zij zich bij het platform aansluiten, verklaren zij zelf dat zij over de nodige vaardigheden en ervaring beschikken om de taken uit te voeren die zij selecteren,’ zo rechtvaardigt het bedrijf deze opvatting. ‘Zij aanvaarden de servicevoorwaarden en de afspraak dat zij alleen diensten zullen aanbieden waarvoor zij kennis hebben en dat zij dit op een veilige en gezagsgetrouwe manier zullen doen.’
Het bedrijf houdt geen toezicht op de uitgevoerde taken, maar heeft een garantie van maximaal 10.000 euro ‘voor het geval de opdrachtgevers of de opdrachtgevers het probleem niet in onderling overleg kunnen oplossen.’
Net als bij soortgelijke apps laten klanten een beoordeling achter voor de freelancer. Als deze het niet eens is met een beoordeling, ‘kan hij om een herziening vragen door het vertrouwens- en veiligheidsteam, dat ieder geval onderzoekt’, aldus het bedrijf.
Debat over ondernemerschap
TaskRabbit begon in Spanje op een moment dat het debat over zelfstandig ondernemerschap in de platforms in volle gang was. Het Hooggerechtshof oordeelde dat een bezorger van Glovo ten onrechte als zelfstandige werd gezien en verschillende arresten hebben landelijk in verschillende zaken tot het zelfde oordeel geleid. De aandacht voor bedrijven als Glovo en Deliveroo neemt toe en de toekomstige wet inzake digitale platforms – Ley Rider- zal er naar verwachting op toezien dat bezorgers als werknemers in dienst komen.
Vraag en aanbod tegen symbolische prijs
Voor Maria Jose Landaburu, secretaris van de vereniging van zelfstandigen UATAE, moeten de platforms ‘een instrument voor de uitwisseling van goederen en diensten’ zijn, waarvoor een ‘symbolisch’ bedrag gevraagd wordt en waarbij de freelancer vrij is om tarieven vast te stellen en opdrachten af te wijzen. Dat lijkt niet het geval te zijn bij TaskRabbit, althans als het gaat om het monteren van meubels. ‘Dit is geen gezonde situatie; uiteindelijk werkt het bedrijf als een onderaannemer van IKEA,’ zegt Landaburu. ‘In plaats van een montagedienst op te zetten, besteedt IKEA het monteren uit, zet een leger freelancers op en verdient nog steeds geld door de commissie. Uitbuiting van die arbeiders is gewoon een andere tak van handel.’
Verschillende gezichtspunten
Net als bij andere platforms verschillen de inzichten van het bedrijf en dat van de freelancers. Hoewel TaskRabbit volhoudt dat werkers ‘ruim boven per uur bedraagt, is de versie van de dienstverlener toch anders. Vooral wanneer zij het als hun voornaamste bron van inkomsten gebruiken. ‘Ik krijg ongeveer 1.100 euro per maand gestort. Maar met het zelfstandigenforfait en de btw komt het op ongeveer 700 euro. Als je je busje gebruikt, moet je die kosten betalen’ meldt een van de freelancers. ‘Hoe lang zal ik het volhouden? Ik weet het niet, maar ik heb geen keus. Ik heb geen andere baan. Hoe ga ik overleven in Spanje?’