Amnesty analyseert in haar jaarverslag 149 verschillende landen waarbij de coronapandemie centraal staat. De mensenrechtenorganisatie hekelt voornamelijk de verwaarlozing van het zorgpersoneel in de eerste maanden van de coronapandemie, het exorbitant hoge aantal sterfgevallen in Spaanse verzorgingstehuizen en het ‘arbitraire optreden’ van politiemachten tijdens de Staat van Alarm in Spanje.
Extreme tekortkomingen voor zorgpersoneel in Spanje
Een groot deel van de analyse over Spanje gaat over de tekortkomingen in de zorg. Reden hiervoor is het gegeven dat ten minste 93.000 gezondheidswerkers in de periode tot het eind van 2020 zelf corona hebben opgelopen en 89 van hen hier zelfs aan zijn overleden. In de eerste periode van de pandemie was er namelijk een extreem tekort aan beschermende middelen zodat het zorgpersoneel – maar vaak ook het personeel in verzorgingstehuizen – in teveel gevallen bloot werd gesteld aan Covid-19.
Schending van mensenrechten
Amnesty laat weten dat volgens officiële cijfers tot eind november minstens 20.000 mensen in verzorgingstehuizen zijn overleden aan Covid-19. Dit betreft de helft van het totale aantal sterfgevallen in Spanje tot dat moment. Ook de protocollen voor het doorverwijzen van patiënten naar ziekenhuizen werden onvoldoende nageleefd en betekende een schending van de rechten van de mens omdat iedere individu recht heeft op gezondheidszorg.
Dit is niet het enige voorbeeld. Amesty spreekt zich ook kritisch uit over het feit dat inwoners van verzorgingstehuizen weinig tot geen contact konden hebben met familieleden en dat zij in veel gevallen werden opgesloten in hun kamer zonder enige vorm van sociaal contact.
Reactie van Amnesty Spanje
In een persbericht geeft Esteban Beltrán, directeur van Amesty International Spanje, de erbarmelijke situatie in verzorgingstehuizen toe, voornamelijk in Madrid en in Catalonië. Wel vertelt hij over de uitzonderlijke inzet van de zorg tijdens de pandemie en noemt deze inzet ‘een van de beste voorbeelden van menselijkheid’ tijdens de pandemie. Volgens Beltrán heeft Spanje niet alleen geleden onder de coronapandemie, maar ook onder het ‘rammelende gezondheidsmanagement’ door een tekort aan planning en investeringen.
Nog altijd meldingen over ongeregeldheden in Spanje
Wat er in het rapport van Amnesty wordt geschreven, gaat niet alleen over het verleden. Er komen nog altijd meldingen binnen van buitensporig geweld door agenten die zijn belast met het handhaven van de nu geldende regels van de Staat van Alarm. Volgens de analyse heeft de politie meer dan een miljoen boetes uitgeschreven omdat mensen de regels van de lockdown overtraden. In veel gevallen ging het om daklozen of immigranten die niet terecht konden in opvangcentra omdat deze tijdelijk waren gesloten of vanwege de coronamaatregelen niemand op konden nemen.