Sinds de minister van Ecologische Transitie en Demografische Uitdaging Teresa Ribera, vrijdag de deur op een kier zette voor de oprichting van een overheidsbedrijf voor het beheer van waterkrachtcentrales, hebben verschillende investeringsbanken en financiële adviesbureaus gewaarschuwd voor de gevolgen die dit zou hebben voor de energiesector in Spanje. Niet alleen Spaanse bedrijven onderstrepen de mogelijke risico’s, ook buitenlandse investeerders volgen.
PSOE-minister Ribera meldde open te staan voor ‘de mogelijkheid om via een concessiesysteem, via een overheidsbedrijf, over alle hydro-elektrische energie te beschikken, zodat kan worden ingegrepen of waardoor een andere manier om energie aan te bieden wordt vergemakkelijkt’. Zij ging daarmee in op een al langer bestaand verzoek van regeringspartner Unidas Podemos.
Gemoederen lopen op
De discussie liet de gemoederen hoog oplopen. Verschillende regeringsleden, waaronder Minister van het Voorzitterschap, relatie met het Parlement en Democratisch Geheugen, Félix Bólanos, probeerden de discussie te temperen door uit te leggen dat het om een langetermijnproject gaat en dat de rechtszekerheid van Spanje voorop blijft staan. De eerste vicepresident en Minister van Economische Zaken, Nadia Calviño, ontkende dinsdag van haar kant enige belangstelling voor deze optie om elektriciteitsprijzen te verlagen.
Weerstand bij Spaanse analisten
Sinds vrijdag waarschuwen verschillende Spaanse analisten voor de negatieve gevolgen van deze ontwikkeling op de belangstelling van investeerders. “Wij zien de opmerkingen van Ribera als een gevolg van de politieke druk waaronder de regering gebukt gaat door de sterke stijging van de elektriciteitsprijzen in de afgelopen maanden’, aldus de Spaanse investeringsbank Alantra. De maatregel heeft ‘weinig zin’ en betekent ‘slecht nieuws voor de sector’. ‘Op korte termijn zou het weinig effect hebben op de elektriciteitsprijzen, maar op middellange en lange termijn zou het een aanzienlijke prijsverstoring veroorzaken als de overheid uiteindelijk elektriciteit tegen kunstmatig lage prijzen verkoopt,’ vervolgde Alantra. Tenslotte waarschuwde de financiële instelling voor de boodschap die van dit soort voorstellen uitgaat, vanwege het ‘interventionistische’ karakter ervan.
Als tegenvoorstel zou Alantra de voorkeur geven aan een hervorming van een mechanisme van de energieprijzenpool dat gebaseerd is op capaciteitsveilingen en in het verleden goed heeft gewerkt.
Morgan Stanley sceptisch
Deze week was het Morgan Stanley die als eerste buitenlandse onderneming een waarschuwing opnam in een rapport aan cliënten en de oprichting van het nutsberijf als risicofactor voor de sector vermeld. De bank vertaalde dit in de analyse van een specifiek aandeel en verlaagde zijn aanbeveling voor Endesa, een van de grootste energiebedrijven in Spanje, van ‘buy’ naar ‘hold’. Het verhaal voor Spanje is na een periode van intense concurrentie en regelgevende interventie complexer geworden, aldus de bank. Ook de mogelijke oprichting dat de Spaanse regering een openbaar nutsbedrijf wil oprichten heeft bijgedragen aan het voorzichtige sentiment voor Spanje. Morgan Stanley ziet weinig verandering in zijn visie als deze tegenwind wordt gecompenseerd door stijgende energieprijzen (gedreven door hogere gasprijzen) in 2023 of als er bewijs is van een groter marktaandeel met geïntegreerde margeverbetering. Endesa sloot dinsdag 1,5% lager op de beurs, de IBEX-35 daalde met 0,7%.
Sabadell
Het standpunt van de twee investeringsbanken komt overeen met dat van het analyseteam van de bank Sabadell. De bank had het voorstel van Ribera zien aankomen , maar ‘verwacht dat de oprichting van een openbaar elektriciteitsbedrijf negatief uitpakt voor de sector. Het politieke rumoer dat is ontstaan is het gevolg van de hoge prijzen, maar juist bij hoge prijzen, neemt het risico van wijzigingen in de regelgeving toe en is het voor de sector van cruciaal belang dat dit niet gebeurt door de tariefstructuren te wijzigen’.
Regelgeving
Voorlopig lijkt het erop dat de aandelen op de beurs niet te lijden hebben onder de woorden van Ribera. Met uitzondering van Endesa als gevolg van de verlaging door Morgan Stanley, is Iberdrola sinds donderdag 1,5% gestegen en Naturgy 1,4%.
De ontwikkeling vormt echter een extra belasting voor het toch al zware regelgevingskader, nu de bedrijven worden geconfronteerd met veranderingen in de omgeving, bijvoorbeeld de verlaging van vergoedingen voor waterkracht en kernenergie (de ‘uit de lucht gevallen winsten’), die goed zijn voor zo’n 25% van de gemiddelde jaaromzet van de betreffende centrales.
Zoals de Spaanse krant El Confidencial in juli al meldde, bleek uit een enquête van Exane BNP Paribas onder beleggers en analisten dat de politieke onzekerheid de reden was waarom Spanje als groene investeringsbestemming minder aantrekkelijk is dan buurlanden zoals Frankrijk, Duitsland en Italië. In een tijd die toch al onstabiel is als gevolg van de energietransitie, is de markt zeer gevoelig voor de daarmee gepaard gaande volatiliteit van de regelgeving.