Om hetzelfde te verdienen als in België (33,4 euro) zou je in Spanje dubbel moeten werken. En met betrekking tot het eurogebied als geheel liggen de salarissen in Spanje 31% lager. Dat blijkt uit gegevens die deze week door Eurostat zijn gepubliceerd.
Relevant is, zo schrijft El Diario, dat het verschil de laatste jaren steeds groter wordt door lagere stijgingen, zeker sinds de pandemie en de huidige inflatiecrisis. Met Duitsland bedroeg het verschil in 2008 34%, acht procentpunten minder dan nu, volgens dezelfde statistieken. En met de eurozone als geheel, 23%, nog eens acht punten lager.
Groter koopkrachtverlies in Spanje
Elk jaar wordt de loonkloof groter en nu ook midden in een crisis van prijsstijgingen. Met een gemiddelde inflatie van 8,3% over het afgelopen jaar, opnieuw volgens Eurostat, stegen de uurlonen in Spanje met 3%. Met andere woorden, de reële evolutie toont een koopkrachtverlies van 5,3 punten.
In het eurogebied stegen de prijzen over het algemeen met 8,4% en de lonen met 4%. Al is de schade ook niet helemaal opgevangen, maar wel met een punt meer dan in Spanje. Hetzelfde was te zien in 2021. Toen lag de inflatie in alle economieën van het Oude Continent rond de 3% en stagneerden de salarissen in Spanje, terwijl ze in Duitsland met bijna 2% stegen.
Spanje loopt gemiddeld altijd achter de EU aan wat betreft loonstijgingen. In 2022 lag het land met een stijging van 3% alleen voor op Zweden (-1,6%), Denemarken (2,2%), Malta (2,3%), Finland (2,3%) en Italië (2,3%).
Meer werkloosheid en minder onderhandelingsmacht
Onlangs rechtvaardigde de Europese Centrale Bank (ECB) de lagere stijging van de lonen van werknemers in Spanje door te wijzen naar het hoogste werkloosheidspercentage in vergelijking met de meeste Europese partners. “In de landen met de hoogste werkloosheid is de loongroei het meest gematigd geweest gedurende de hele post-pandemische periode”, leggen economen Katalin Bodnár en Julien Le Roux van de instelling uit in een rapport.
Een lagere werkloosheid zorgt voor meer onderhandelingspositie voor werknemers, die vertrekken vanuit situaties van meer economische stabiliteit en zekerheid. En dus ligt de loongroei in Duitsland of Frankrijk, die te kampen hebben met lagere werkloosheidscijfers, boven of is in lijn met het gemiddelde in de eurozone.
Verschillende productiestructuren
Andere redenen die de grotere onzekerheid verklaren, zijn de verschillende productiestructuren. Het gewicht van kleine en middelgrote bedrijven in de werkgelegenheid is groter in Spanje dan in de grote euro-economieën. In dit soort bedrijven zijn de arbeidsomstandigheden over het algemeen moeilijker te verbeteren, deels omdat er minder vakbondsleden zijn.
Aan de andere kant is de bedrijvigheid in Spanje bovenal gericht op de dienstensector, en specifiek op het toerisme dat sterk wordt gekenmerkt door tijdelijkheid, lage toegevoegde waarde en weinig specialisatie in het algemeen.
Loonsverhogingen
Terwijl de grote Spaanse vakbonden CCOO en UGT samen met andere regionale vakbonden loonsverhogingen tot stand hebben gebracht in het openbaar bestuur en ook in specifieke bedrijven in de sector, wordt lastiger een overeenkomst op nationaal niveau bereikt.
Donderdag waarschuwden de CCOO- en UGT-organisaties zelf de werkgevers dat ze een staatspact moeten presenteren om de lonen te verhogen en de onderhandelingen vooruit te helpen vóór 1 mei, of er zullen veel mobilisaties volgen vanaf de tweede helft van het jaar.
Meest voorkomende salaris 1.540 euro bruto per maand
Volgens de statistieken van Eurostat waarin het bruto uurloon is inbegrepen, bedraagt het gemiddelde salaris in Spanje 2.800 euro (in 12 betalingen per jaar). Dit salaris is wel het resultaat van de grote ongelijkheid tussen de hoogste en de laatste salarissen, dus ligt veel hoger dan het meest voorkomende salaris. Volgens INE was het salaris dat het grootste aantal werknemers ontving 1.540 euro bruto per maand (in 12 betalingen).